Autor: Wojciech Konigsberg          Wydawnictwo Znak Horyzont

Pułkownik Jan Piwnik ps. „Ponury” to postać legendarna w dziejach naszej partyzantki. Poświęcono mu już niejedno opracowanie, ale propozycja Wojciecha Königsberga wydaje się być tak kompleksowa i drobiazgowa, że wypełnia z naddatkiem wszelkie oczekiwania wobec tego typu książek.

Opowieść o „Ponurym” to przede wszystkim zapis jego nie nazbyt długiego, aczkolwiek nad wyraz intensywnego życia, którego kwintesencją był okres działalności w szeregach Armii Krajowej. Jan Piwnik przyszedł na świat w typowej rodzinie chłopskiej, w której wyznacznikiem wartości człowieka był jego stosunek do pracy. Przyszły cichociemny nie wiązał jednak swojej przyszłości ze ścieżką, wyznaczoną mu pierwotnie przez pochodzenie. Po ukończeniu gimnazjum wstąpił do wojska, aby po jakimś czasie zacząć pracę w policji. Trudno powiedzieć jak potoczyłaby się jego kariera, gdyby na jej rozwoju cieniem nie położył się wybuch wojny. Dalszy szlak jego biografii wyznaczył udział w kampanii wrześniowej, internowanie na Węgrzech, ucieczka do Francji i szkolenie wojskowe w Wielkiej Brytanii.

Po powrocie do kraju dowodził oddziałałem partyzanckim na Kielecczyźnie, a potem w Okręgu Nowogródek.Gwoli sprawiedliwości należy dodać, że ta zmiana wynikała z faktu, iż pułkownik „Ponury” w ocenie przełożonych odznaczał się nazbyt dużą skłonnością do brawury, co miało skutkować narażeniem życia jego podwładnych i okolicznych mieszkańców. Wojciech Königsberg nie pomija bynajmniej faktów niewygodnych z punktu widzenia budowania jednoznacznego wizerunku swego bohatera, choć obraz jaki się z tej opowieści wyłania jest z gruntu pozytywny. Autor dotarł do imponującej ilości źródeł, trudno więc tak dużego wysiłku nie docenić. Opracowanie dla osób zainteresowanych problematyką II wojny światowej. Oprawa twarda, szyta. Anna Karczewska