Autor: Yasunari Kawabata                                                    Państwowy Instytut Wydawniczy

Yasunari Kawabata – laureat literackiego Nobla z 1968 roku; poprzednio na liście „Piękno i smutek” (P. 14/2024) – jest pisarzem odkrywanym w Polsce od niedawna na nowo – w PRL-u kilka książek jednak u nas wyszło. Prezentowana pozycja stanowi tego jaskrawy przykład. Powieść „Dawna stolica” autor opublikował przecież w 1962 roku. Komitet Noblowski właśnie to dzieło uznał za kluczowe na drodze do przyznania Kawabacie nagrody. Akcja powieści rozgrywa się w Kioto, dawnej stolicy Japonii, w latach 50. XX wieku.

Pozorna zwyczajność, z której przedstawień słynie też japońska kinematografia, w ukazaniu życia Japończyków niedługo po zakończeniu okupacji amerykańskiej składa się tak naprawdę na dojmujący obraz ówczesnej tożsamości oraz losu pojedynczej postaci, Chieko Sady – córki właściciela kiotyjskiej hurtowni kimon. Portret miasta jest równie istotny wraz z jego znakami rozpoznawczymi – kryjącymi się zarówno w zabytkowych budynkach starych świątyń sintoistycznych i buddyjskich, parkach, ale i w pewnej rytualności. Nie ulega wątpliwości, że Kawabata mistrzowsko posługiwał się metaforyką, tworzył prozę ambitną dla czytelników podobnie czujących świat. Jednakże w „Dawnej stolicy” potrafi też ożywić układ wydarzeń przez perypetie wspomnianej bohaterki. Cheiko ma problem z niejasną przeszłością, dowiaduje się przede wszystkim, że ma siostrę bliźniaczkę, wychowaną w ubogiej wiosce w górach Kitayama. Gdy ją spotka, w jakimś sensie zacznie życie na nowo zwłaszcza na poziomie myślenia, widzenia, oceniania. Oprawa miękka, klejona.