Autorka: Anna Dobrowolska                                        Wydawca: Wydawnictwo Krytyki Politycznej

Przełomy w publikacjach historycznych nie należą do oczywistości. Annie Dobrowolskiej – doktorantce Uniwersytetu Oksfordzkiego – ta sztuka udała się na kilku poziomach. Autorka przełamuje tabu, jakim jest historia pracy seksualnej w Polsce w latach 1945-1989. Co ważne aparat naukowy użyty w opisie podjętej tematyki nie ma znaczenia przy określeniu kręgu odbiorców. W przypadku „Zawodowych dziewczyn” jest on bardzo szeroki. To rzadki sukces w dyskursie akademickim.

Dobrowolska prezentuje swego rodzaju ewolucję profesji w kolejnych dekadach komunizmu. Każdy rozdział rozpoczyna od relacji kobiety uprawiającej prostytucję. Wypowiedzi te przechodzą w narrację autorki, która stanowi ich wielokontekstowe rozwinięcie. Imponuje baza źródłowa. Dobrowolska opiera się na raportach i dokumentach milicji, publikacjach prasowych, opiniach fachowców. W książce uchwyciła związek między dziejami pracy seksualnej a procesami historycznymi zachodzącymi w kraju.

Talent i wizję młodej badaczki widać również na poziomie obserwacji językowych. Wskazuje ona na przemiany w zakresie przedstawiania sytuacji kobiet trudniących się nierządem łącznie z ogólnym podejściem w narracji publicznej do płci żeńskiej (zob. tytułowe określenie). Wynalazczość leksykalna w tym zakresie była skądinąd bezkresna. Weźmy taką „gruzinkę”, czyli damę oddającą się po wojnie za pieniądze na gruzach zniszczonych miast. Dobrowolska sięga też po przykłady z kultury; analizuje na przykład watki serialu „07 zgłoś się” oraz film „Mewy. Fragmenty życiorysu” – nietypowe dzieło w dorobku Jerzego Passendorfera.

Bardzo ważna publikacja wpisująca się w światowe trendy historiograficzne, ale przede wszystkim pasjonująca lektura. Oprawa twarda, szyta.