Autor: Francisco Javier Navarro Prieto                           Wydawnictwo: Państwowy Instytut Literacki

Pierwszy przekład przejmującego tomu poezji autorstwa młodego hiszpańskiego poety Francisco Javiera Navarro Prieto w tłumaczeniu pisarza i redaktora Pawła Orzeła (z wykształcenia historyka sztuki). Debiut ten został wyróżniony prestiżową Nagrodą Młodej Poezji im. Antonia Carvajala.  

Nie bez powodu o Prieto mówi się, że jest głosem i językiem nowej poezji hiszpańskiej. Trudno stwierdzić, co bardziej zaskakuje w jego wierszach – treść przekazu czy jego forma. Budowa utworów nie jest powtarzalna i oczywista. To czasem dwa wiersze w jednym, gdzie różne wątki przeplatają się między sobą co drugi wers. Znajdują się tu utwory pisane w formie listu, przekreślone fragmenty zdań, luki pomiędzy wyrazami lub wyodrębnione fragmenty tekstu. Wszystko to tworzy iluzję możliwych różnych sposobów interpretacji wierszy i jest spójne z ich warstwą treściową. Autor wielokrotnie odnosi się do światowego malarstwa, przede wszystkim do obrazów René Magritte’a, przez które belgijski artysta próbował ukazać m.in., że to, co widzimy nie jest pewne i ani słowo, ani obraz nie są dowodem na istnienie przedmiotów. Podobnie twierdzi podmiot liryczny – należy umieć odróżniać obraz od przedmiotu, inaczej mówiąc, złudę od prawdy. Poeta pozbawia człowieka wszelkich pozorów, wśród których ten lubi się ukrywać. Przedstawia studium ciała ludzkiego złożonego z elementów, które po “rozmontowaniu” nie tworzą całości, nie pasują do siebie. Często powtarzającym się motywem tego zbioru jest problem nieustającego procederu mordowania niewinnych zwierząt. Człowiek ukazany jest w tym kontekście jako “rzeźnik” bezmyślnie odzierający ze skóry i krojący na części bezbronną istotę, którą autor z kolei porównuje do ukrzyżowanego Chrystusa. Co ciekawe, wszystko to wywiera na czytelniku szereg emocji, mimo że nie raz pisane jest suchym, informacyjnym językiem.  

W twórczości Prieto dużo jest cierpienia, odniesień do sztuki i filozofii, a nade wszystko świadomości przeżywanej chwili, której towarzyszy myśl o tym, że wszyscy jesteśmy skazani na wyginięcie. Utwory te są wzruszającym (nawet do łez), wrażliwym i gotowym na krzyk manifestem o sprawach duchowych oraz społecznych. Publikacja została wydana przez Państwowy Instytut Wydawniczy w serii zwanej “Małą Serią Przekładów Poetyckich”, której początki sięgają jeszcze 1953 r., a jej nowa odsłona, po 32-letniej przerwie, pojawiła się w 2018 r. Wierszom towarzyszą zdjęcia obrazów hiszpańskiego malarza Hugo Fonteli, który inspirację czerpie z przyrody i podróży. Całość w miękkiej, klejonej oprawie ze skrzydełkami, z estetyczną oprawą graficzną. Polecam szczególnie.