Autor: John Tresch                                                    Wydawnictwo Prószyński i S-ka

Nowatorska biografia Edgara Allana Poego pióra profesora Instytutu Warburga na Uniwersytecie Londyńskim. Wcześniej wykładał historię nauki i techniki na Uniwersytecie Pensylwanii, co w kontekście prezentowanej pozycji jest istotne. Mianowicie, John Tresch jako połączenie ścisłowca i humanisty patrzy na Poego kompleksowo. Analiza tekstów literackich rozgrywa się tu na wybitnie skrupulatnym poziomie, jako że statystyczny fan twórcy „Czarnego kota” zapomina albo po prostu nie wie, jak mocno jego ulubiony autor interesował się nauką (np. kosmologią).

Tresch interpretuje dzieła Poego z wykorzystaniem tych naukowych narzędzi. Z punktu widzenia czytelnika sądzę jednak, że co innego było ważniejsze dla autora biografii. W wartkiej narracji snuje przede wszystkim opowieść o najważniejszych wydarzeniach z życia pisarza. A było ono – rzekłbym – szalone. Picie alkoholu przed śniadaniem to dla artysty standard, ale weźmy takie małżeństwo z trzynastoletnią kuzynką. To już robi wrażenie. W międzyczasie Poe robił karierę jako objazdowy wykładowca i niezwykle rzetelny i ostry krytyk literacki. Redagował za swego czasu znaczną gotówkę pisma takie jak „Sunday Times”, „Broadway Journal”. Poe wywarł wpływ na rozwój amerykańskiej krytyki (pasjonował się teorią literatury, cenił analizę formy kosztem przesłania jego treści).

Dobrze, że Tresch ten fakt przypomina i dokładnie omawia. Jego kariera literacka rodziła się natomiast w bólach. Warto zwrócić uwagę na ówczesne uwarunkowania rynkowe: proponowane przez Poego krótsze formy literackie spotykały się z niechęcią wydawców, którzy tłumaczyli mu, że „Amerykanie wolą dzieła, w których cały tom zajmuje jedna spójna historia”. Wszystko to również na tle politycznych zmian czasów niewolnictwa i wciąż rozwijających się naukowych odkryć. Poe należał do śmietanki towarzyskiej, rozmawiał między innymi z przodkiem Bushów. Niesamowity klimat życia i twórczości Poego ta książka świetnie ilustruje. Zawiera przypisy dolne, indeks nazwisk. Estetyczne wydanie w twardej, szytej oprawie.