Stambuł. Opowieść o trzech miastach

Autor: Bettany Hughes                                            Wydawnictwo Znak

Stambuł to największe miasto Europy z liczbą mieszkańców sięgającą blisko 16 milionów. Swój wyjątkowy status zawdzięcza również temu, że podczas gdy jedna jego część znajduje się na kontynencie europejskim, druga leży na terenie Azji. To unikatowe położenie geograficzne jest odzwierciedleniem złożonej przeszłości tego bytu miejskiego, który niegdyś odgrywał znaczącą rolę zarówno w świecie chrześcijańskim, jak i muzułmańskim. Bettany Hughes kreśli imponującą panoramę losów Stambułu, który od tysięcy lat nie przestaje przyciągać podróżników, poetów i różnej maści rzezimieszków. Dla nich ta metropolia posiada mistyczną duszę ukształtowaną na bazie wielokulturowej tradycji. Jako Nowy Rzym był Stambuł najbogatszym miastem na ziemi.

Jako Konstantynopol został stolicą chrześcijańskiego imperium, które za patronkę wzięło sobie Matkę Boską nazywając ją swoją „hetmanką”. W średniowieczu stał się celem najazdów, a jego zdobycie przez Ottomanów w 1453 roku stało się symbolem upadku cywilizacji. Dziś Stambuł jest siedzibą wielu świątyń różnychwyznań, niezliczonej ilości zabytków i muzeów. Pośród nich warto wspomnieć o jednym, może mniej istotnym z punktu widzenia globalnej historii, ale ważnym dla Polaków. Muzeum Adama Mickiewicza powstało tu w 1955 roku w setną rocznicę śmierci naszego wieszcza, który zginął w Stambule podczas wojny krymskiej, na którą udał się jako ochotnik na czele sformowanego przez siebie legionu. Książka Bettany Hughes imponuje rozmachem, mnogością zebranych przez autorkę faktów i rozległą erudycją. Nie sposób nie docenić włożonej w nią pracy i jej spektakularnego efektu. Polecam. Oprawa twarda, szyta. Anna Karczewska