Autor: Štefan Strážay                                                      Wydawnictwo: Państwowy Instytut Wydawniczy                        Seria: Mała Seria Przekładów Poetyckich

Wybór wierszy jednego z najważniejszych i najbardziej intrygujących słowackich poetów współczesnych, które pochodzą z dwunastu opublikowanych przez niego zbiorów między 1966 a 1992 r. Data wydania ostatniego jest znamienna – wówczas rozpadło się państwo czechosłowackie, a Strážay zamilkł jako poeta. Wśród wydanych w tym okresie drukiem tomów znajdują się m.in.: debiutancki “Rzeczom na stole” (1965), “Świt, ale niepewny” (1971), “Święta” (1974), “Piołun” (1979), “Elegia” (1989) i “Wnętrza” (1992).

Specyficzne dla tej twórczości są minimalistyczny realizm wyrażany poprzez opisywanie rzeczy i relacji, jakie zachodzą między nimi a ludźmi, operowanie skrótem, kubistyczną techniką zestawiania elementów często niepowiązanych ze sobą, charakterystyczne w “Elegii” wiersze sprozaizowane, ujawniający się z biegiem czasu sceptycyzm dla ludzkich uczuć i moralnego ładu, według którego funkcjonowało ówczesne czechosłowackie społeczeństwo, ale też zaciekawienie przyszłością.

Szczegółowej analizie wszystkie te elementy poddaje Zbigniew Machej, autor przekładu, który w “Posłowiu” niniejszej antologii pisze, że dzieło słowackiego poety wydaje się dziś zamknięte, jest uniwersalne i aktualne, nie przeminęło wraz z epoką komunizmu dzięki temu, że poeta jako “obserwator rzeczywistości, komentator zmienności świata, analityk ludzkich emocji oraz międzyludzkich relacji, był zawsze nastawiony na odideologizowany konkret, odpolityzowany, ale jakże arcyludzki szczegół” (s. 153).

Wiersze zilustrowano pracami wybitnego słowackiego artysty konceptualnego Rudolfa Sikory, którego twórczość koncentruje się wokół kwestii społecznych i ekologicznych.

Publikacja została wydana przez Państwowy Instytut Wydawniczy w serii zwanej “Małą Serią Przekładów Poetyckich”, której początki sięgają jeszcze 1953 r., a jej nowa odsłona (pod względem formy wyróżniająca się niewielkim formatem i niezwykłą estetyką), po 32-letniej przerwie, pojawiła się w 2018 r. 

Oprawa miękka, klejona.

Poprzednio na liście z tej serii: “Piękny świat” F.J. Navarro Prieto i “Niemal” M. Jesiha (P. 12/22).