Wybór i opracowanie: Andrzej Turkowski Wydawnictwo Ośrodek Karta

Stosunkowo niedawno żyliśmy w przekonaniu, że „zimnowojenna”, globalna retoryka znana z czasów PRL-u to już przeszłość. Wybuch wojny rosyjsko-ukraińskiej wyprowadził wielu optymistów z tego błogiego przekonania i nakierował ich myślenie na tory zdecydowanie bardziej militarystyczne. Ta sytuacja, choć zasadniczo niepokojąca, stwarza równocześnie okoliczności, aby ponownie przeanalizować ścieżkę, która doprowadziła Polskę do ubiegania się o członkostwo w NATO.

Najnowsza publikacja Ośrodka KARTA dokumentuje ten okres w naszej historii, prezentując w charakterystycznej dla siebie formie czyli poprzez oddanie głosu bohaterom i świadkom tamtych wydarzeń, kalendarium wypowiedzi polityków, dziennikarzy czy innych osób zaangażowanych w ten projekt. Mamy tu do czynienia z wielogłosem nie do końca jednak harmonijnym. O ile polska strona – kolejni prezydenci, premierzy, ministrowie spraw zagranicznych i ambasadorzy – mimo często odmiennej proweniencji ideowej, prezentowała zasadniczo jednolite stanowisko w tej sprawie, to już głos przedstawicieli świata zachodniego był pełen obaw i sceptycyzmu.

Z ich punktu widzenia włączenie krajów Europy Środkowo-Wschodniej do NATO naruszałobardzo kruche porozumienie między Rosją, która właśnie powstała na gruzach Związku Radzieckiego a Zachodem. Z kolei dla kadry wojskowej problemem był olbrzymi wówczas dystans między potencjałem militarnym i mentalnym między krajami aspirującymi, a tymi, którzy od dawna zasilali szeregi wspomnianej struktury. Dzięki zaprezentowanym wypowiedziom poznajemy tajniki świata wielkiej polityki i zakulisowych rozgrywek. Dziś oczywiście o tego rodzaju wiedzę jest łatwiej wskutek rozwoju mediów, ale wówczas było to zdecydowanie trudniejsze. Lektura z pewnością zaintryguje osoby zainteresowane najnowszą historią Polski. Polecam. Oprawa twarda, szyta. Anna Karczewska