10 minut i 38 sekund na tym dziwnym świecie Elif Şafak

„10 minut i 38 sekund na tym dziwnym świecie”

10 minut i 38 sekund na tym dziwnym świecie Elif ŞafakAutor: Elif Şafak
Wydawnictwo: Wydawnictwo Poznańskie

 

 

Najnowsza powieść cenionej pisarki, feministki, znanej z zaangażowania w walkę o wolność słowa, prawa kobiet i osób LGBT. Jej nazwisko obok Orphana Pamuka wymieniane jest jako jedno z najznaczniejszych we współczesnej literaturze tureckiej.

Fabuła „10 minut…” jak w soczewce skupia w sobie wszystkie kwestie związane z radykalizmem i reżimem religijnym, nierównym statusem prawnym i społecznym kobiet w państwach Bliskiego Wschodu, wykluczeniem osób LGBT i wszystkich innych ludzi nie wpisujących się w ramy wyznaczone przez surowe normy obyczajowe. Kolejne rozdziały odmierzają minuty upływające od śmierci prostytutki Layli, głównej bohaterki powieści, zamordowanej tuż po spotkaniu, być może kolejnym które wzbogaciłoby jej życie o jeszcze jedną, bliską postać cementującą przyszywaną rodzinę, jaką wokół siebie stworzyła. Jej członkowie to ludzie o przetrąconych życiorysach, wybierający wygnanie, zerwanie więzi rodzinnych by żyć w zgodzie z samymi sobą. Transwestyta, piosenkarka uciekająca od maltretującego ją męża, karlica, córka mieszanego wyznaniowo małżeństwa, podobnie jak bohaterka przemocą wtłaczana w ramy religijnego i patriarchalnego społeczeństwa oraz płacący podwójnym życiem za brak odwagi w walce o miłość mężczyzna to najbliższe jej osoby. Jej strata jeszcze mocniej zacieśnia „więzi wody” jak określa Shafak relacje ich łączące i sprawia, że porywają się na tyleż niebezpieczną, co przyprawioną szczyptą absurdu, niepozbawioną też aury magicznego realizmu eskapadę by oddać jej należną cześć.

Powieść napisana jest wciągającym stylem, bogata w detal obyczajowy, solidnie umiejscowiona w chronologii wydarzeń życia politycznego współczesnej Turcji. Mimo, że życie bohaterki od początku naznaczone jest cierpieniem (między innymi pedofilią) to przywołane w pamięci zmarłej wydarzenia magnetyzują. Obok traumatycznych jest tu cala gama wspomnień dotyczących zmysłów – smaku, węchu, słuchu – wrażenia kulinarne, muzyczne, wizualne oddające koloryt Turcji i Stambułu. Polecam.

Książka nominowana do Nagrody Bookera. Wydanie w twardej oprawie, szyte. Zawiera słowniczek terminologiczny.