Dziki rok. Zapiski młodego przyrodnika


Autor: Dara McAnulty
Wydawnictwo Poznańskie

 

Imponujący debiut irlandzkiego nastolatka ze spektrum autyzmu (rocznik 2004), pełnego entuzjazmu przyrodnika i aktywisty, odznaczonego medalem Królewskiego Towarzystwa Ochrony Ptaków za działalność na rzecz ochrony przyrody. Książka powstała na podstawie dziennika, który Dara prowadził przez rok swojego życia.

Młody przyrodnik pokazuje w niej dziką przyrodę i wspaniałość natury. Opowiada o swoich przyrodniczych pasjach, rodzinnych spacerach do lasu, pobytach na dzikiej wyspie Rathlin, odwiedzaniu parków narodowych i rezerwatów przyrody, wielogodzinnym obserwowaniu ptaków, owadów czy roślin, a także łapaniu wspólnego rytmu z naturą. Jego opisy przyrody są niezwykle barwne, pełne refleksji i emocji („Ponad sitowiem chmara bąków. Światło staje się nakrapiane i przechodzi w sepię. Delikatność tej chwili mnie olśniewa. Eksploduję w środku, słowa rykoszetują we mnie. Staram się je w sobie zachować, ponieważ kiedy uchwycę je na tej stronie, będę mógł przeżywać to wszystko jeszcze raz.” [s. 45]). W zapiskach znajdziemy mnóstwo ciekawostek przyrodniczych, naukowe wyjaśnienia zagadek przyrody, legendy celtyckie i fragmenty poezji.

Dostajemy też poruszający dziennik autystycznego, wrażliwego, niezwykle inteligentnego nastolatka, który z ogromną szczerością pisze o swoich ograniczeniach, częstych zmianach nastroju, trudnych przeżyciach i emocjach. Pisanie dziennika jest dla niego sposobem na przepracowanie zalewu bodźców z otaczającego świata, przeanalizowanie swoich uczuć i wyciszenie się. Obserwowanie przyrody pomaga mu zrozumieć samego siebie: „Mniszki przypominają mi sposób, w jaki sam zamykam się przed światem, kiedy patrzenie i odczuwanie staje się zbyt bolesne albo kiedy staję się obiektem drwin.” [s. 44] Natura pobudza też jego kreatywność, wzmacnia go, pisze na przykład: „myślenie połączone ze skupioną obserwacją wzorów lotów ważek lub szpaków jest porywające i niesamowite. Kto wie, do czego doprowadzi obserwowanie wróbli.” [s. 215]

„Dziki rok” to fascynująca opowieść o niezwykłej więzi młodego człowieka z przyrodą i jego trosce o nią, ale też o rodzinie, akceptacji i wolności. Książka zdobyła liczne nagrody, w tym najbardziej prestiżową brytyjską nagrodą przyznawaną literaturze przyrodniczej – The Wainwright Prize. Pasjonująca i wzruszająca lektura. Oprawa miękka, klejona. Szczególnie polecam.