Autor: Andrew O’Hagan                                                Wydawnictwo Znak

Pean na cześć męskiej przyjaźni rozpięty między 1986 a 2017 rok, a wszystko w Wielkiej Brytanii, w Szkocji dokładnie; w dwóch różnych epokach historyczno-politycznych (odniesienia do rządów Margaret Thatcher i brexitu), w dwóch różnych epokach w życiu dwójki głównych bohaterów. Wydarzenia z 1986 roku to klasyczny ciąg przypadków, na jakie stać nas tylko w młodości. Tully wciąga Jimmy’ego w świat mityczny, biorą udział w festiwalu alternatywnego rocka, zbliżają się nawet do zespołu The Smiths.

Kontekst kultury popularnej jest w tych fragmentach powieści zresztą bardzo istotny. Po latach zmienia się może nie wszystko, ale więcej niż trochę. Tully uczył angielskiego, potem został dyrektorem szkoły na prowincji. Jimmy za to jest uznanym pisarzem. Role, delikatnie mówiąc, odwróciły się. Niegdyś to Jimmy zostawał w tyle, nie brylował, nie był gwiazdą. Do tego Tully choruje teraz na nieuleczalnego raka. Chce eutanazji, a Jimmy – wbrew woli żony chorego – wspiera go w tej decyzji. W tym momencie powieść wchodzi na poziom literackiej publicystyki i można powiedzieć, że poddaje pod głosowanie czytelników tę sprawę.

Wskaźnik intymności tej prozy pokazuje maksimum. Życie Tully’ego staje się przedmiotem specyficznej transakcji. Jimmy wie, że przyjaciel pragnie odejść na własnych zasadach. Żona Tully’ego pyta o jej miejsce w tym dramacie. Dobrze napisane powieści na takie tematy nigdy nie będą banalne. Wymiary i etapy męskiej przyjaźni – od młodości do wieku dojrzałego – odsłaniają prawdę o urodzie przemijania i obecności śmierci. Oprawa miękka, klejona. Polecam. Poprzednio na liście: „Rozważania psa Mafa i jego przyjaciółki Marilyn Monroe” (p. 5/2011).