O północy w Berlinie

Autorka: Joanna Jax                                                    Wydawnictwo Skarpa Warszawska

 

Było „O północy w Paryżu”, jest „O północy w Berlinie”, ale to nie Woody Allen widnieje jako twórca, tylko nasza polska Joanna Jax – Remigiusz Mróz popularnej powieści historycznej. Zasługi pisarki dla umocnienia pozycji tego gatunku na rynku wydawniczym są nieocenione. Ale Joanna Jax wyraża autentyczną chęć pisarskiego rozwoju, stąd najnowsza jej książka otwiera nowy cykl „Czas zapomnienia”.

W zasadzie to dylogia. Raptem kilkanaście dni po premierze „O północy w Berlinie” ukazał się tom drugi „Kair, czwarta rano”. Nie od dziś wiadomo, że Jax zna się na marketingu, co uskutecznia na rynku wydawniczym. Uczyć trzeba się od najlepszych, a autopromocja wychodzi akurat tej autorce znakomicie. Nie oznacza to, że Jax pisze słabe książki. To niezła literatura popularna, a „Czas zapomnienia” stanowi przyjemną odmianę. Rzecz dzieje się w dwóch planach czasowych. W powojennym Berlinie oraz w końcówce XIX wieku w koloniach niemieckich w Afryce.

Trzeba przyznać, że Jax naprawdę dobrze wybiera wątki historyczne. Unika sztampy i oczywistych wyborów. Słowem: nie pisze o tym co inni, być może wszyscy. W części berlińskiej główny bohater (niemiecki policjant) prowadzi śledztwo w sprawie serii tajemniczych morderstw. Sprawa jest na tyle skomplikowana, że szybko zdaje sobie sprawę z bezradności działania w pojedynkę. Dlatego zwraca się o pomoc do brytyjskiego oficera wywiadu. W tak zwanym międzyczasie rozwija się wątek romansowy z udziałem wielce nieprzeniknionej kobiety. Punktem zwrotnym wątku kryminalnego okazuje się fakt, że wszystkie ofiary w czasie wojny były w Afryce Północnej.

Ten nowy rozdział w twórczości jest dowodem świadomości autorki, która nie chce stać w miejscu i odcinać kupony. Opowieść o czystkach etnicznych w skolonizowanej Afryce, zagładzie ludów Herero i Namaqua, wreszcie Berlinie podzielonym na cztery strefy okupacyjne po wojnie i warunkach bytowania ludności cywilnej ubrana w schemat sensacji stanowi miłe zaskoczenie i wyraz szacunku wobec czytelników. Oprawa miękka, klejona.