Fake news. Jak dezinformacja infekuje umysły i jak się na nią uodpornić


Autor: Sander van der Linden
Wydawnictwo: Rebis

 

 

Książka holenderskiego psychologa społecznego, profesora na wydziale psychologii Uniwersytetu Cambridge zajmującego się badaniem dezinformacji, psychologią wpływu i mechanizmami perswazji.

Autor, opierając się na eksperymentach i badaniach naukowych, objaśnia na początku, jak pracuje ludzki mózg. Przetwarzanie informacji w mózgu jest wybiórcze, nie wszystko, co dociera do nas w postaci bodźców, jest równo traktowane przez nasz wewnętrzny procesor. Mózg próbuje dopasować docierające do niego informacje do wzorców w nim zapisanych, co powoduje, że ulegamy iluzjom, np. wzrokowym. Człowiek zamiast głębszego zastanowienia nad problemem, z jakim się styka, często wybiera intuicyjne rozwiązania i odpowiedzi podsuwane przez umysł. Łatwiej też nam uwierzyć i przyjąć do wiadomości fakty potwierdzające nasze przekonania, a dużo trudniej jest zaakceptować coś, co im przeczy. Te cechy ludzkiej natury powodują, że jesteśmy podatni na różne fałszywe informacje, teorie spiskowe i manipulacje. Autor swoje wywody obrazuje licznymi przykładami, opisując m.in. mechanizm rozsiewania fałszywych informacji na temat pandemii koronawirusa, czy sfałszowania ostatnich wyborów prezydenckich w USA, co doprowadziło do ataku zwolenników Donalda Trumpa na Kapitol.

Książka pokazuje również wpływ mediów społecznościowych oraz firm zajmujących się analizą i przetwarzaniem danych na ludzkie wybory. Firma Cambridge Analytica wykorzystywała dane użytkowników Facebooka do wpływania na wyniki brytyjskiego referendum o wyjściu z Unii Europejskiej czy wyborów prezydenckich w Stanach Zjednoczonych. Linden demaskuje mechanizmy dezinformacyjne i pokazuje, jak się przed nimi zabezpieczyć, proponując swoistą psychologiczną szczepionkę.

Bardzo ciekawa, dobrze napisana, oparta na licznych badaniach książka pozwalająca odróżnić fałsz od prawdy. Zawiera przypisy końcowe, bibliografię, indeks oraz czarno-białe ilustracje. Okładka miękka, klejona. Polecam.