Autor: Tomasz Markiewka                                            Wydawnictwo Czarne

Jeden z najbardziej obecnie wziętych filozofów Tomasz Markiewka w najnowszej książce składa hołd własnej babci i ojczyźnie – Polsce widzianej przez prymat małej ojczyzny. Życie Anny Markiewki, babci autora, toczyło się w Radkowie, Ujsołach, Liszkowie. Ta pierwsza miejscowość jest dwutysięcznym miasteczkiem, reszta to maleńkie wsie. Z tej strony wszystko – ale naprawdę wszystko – widać inaczej. XX wiek w Polsce widziany oczami zwyczajnej niezwyczajnej kobiety to coś więcej niż tak popularne od kilku lat historie ludowe.

Oczywiście książka Markiewki mieści się w tym nurcie, ale jego przedstawiciele zazwyczaj zagarniają większe obszary, tworzą syntezy albo jej próby. Tutaj mamy jedno oko, jeden punkt widzenia kobiety, która obserwowała rozmaite zmiany z perspektywy prowincjuszki. Wnuk nadał jej opowieści strukturę pięknej opowieści pisanej w trzeciej osobie. Książka zostawia czytelnika z różnymi odczuciami. Na pewno ma walory poznawcze, skłania też do poznawania genealogii własnych rodzin i historii lokalnych.

Trudno obejść się również bez refleksji. Nad całością unosi się mgiełka przemijania. Wszak coraz rzadziej spotyka się obory będące przedłużeniem chałupy. Jedna z najlepszych książek biograficznych 2022 roku podobna w klimacie – choć znacznie inna pod względem formy – do „Kobiety z prowincji” Waldemara Siemińskiego sfilmowanej przez Andrzeja Barańskiego. Oprawa miękka, klejona. Bardzo polecam. Poprzednio na liście: „Zmienić świat raz jeszcze. Jak wygrać walkę o klimat” (p. 8/2021).