Autor: Piotr Oczko
Wydawnictwo: Znak

Piotr Oczko jest profesorem Uniwersytetu Jagiellońskiego, historykiem sztuki, literaturoznawcą, tłumaczem literatury niderlandzkiej i eseistą.

W niniejszej książce przybliża sylwetki niezwykłych artystek pochodzących z XVI-XVIII wieku, którym udało się zaistnieć w swojej epoce, a obecnie zalicza się je do kanonu feministycznej historii sztuki. Tom zawiera piętnaście szkiców: pięć publikowanych jest po raz pierwszy, natomiast pozostałe stanowią rozszerzone wersje artykułów, które ukazały się na łamach miesięcznika „Znak” (w cyklu „Malarki tylko przyszpilają cień”). Teksty wzbogacają liczne kolorowe reprodukcje dzieł artystek.

Autor koncentruje się na rekonstrukcji biografii tytułowych bohaterek poszczególnych szkiców, m.in. Catheriny Van Hemessen – antwerpskiej portrecistki okresu renesansu, twórczyni pierwszego autoportretu w dziejach sztuki europejskiej, Sofonisby Anguissoli – włoskiej malarki słynnej z mistrzowskiego portretowania dzieci, Artemisii Gentileschi – malarki na dworach Medyceuszy i angielskiego króla uznawanej obecnie za gwiazdę feministycznej historii sztuki, Judith Leyster – niderlandzkiej malarki okresu baroku specjalizującej się w scenach rodzajowych oraz portretach, która mimo wielu przeciwności losu została wpisana jako mistrzyni do rejestru Gildii Świętego Łukasza. Historie tychże bohaterek dopełniają sylwetki innych ówczesnych artystek, kontekst społeczno-kulturowy oraz wątki osobiste (w tym o ulubionych muzeach czy chorobie nowotworowej).

Piotr Oczko z pasją i znawstwem opowiada o życiu, postawie artystycznej oraz twórczości dawnych malarek, które chcąc się realizować, musiały przeciwstawić się patriarchalnym normom i konwenansom, pokonać społeczne ograniczenia, a często ponieść koszty osobiste. Wiele uwagi poświęca autoportretom malarek. Analizuje strategie ich autoprezentacji, odkrywa ukryte znaczenia i opisuje ich warsztat.

Erudycyjna, pasjonująca lektura. Publikacja zawiera bibliografię oraz indeks. Okładka twarda, szyta. Bardzo polecam.