João Paulo Cotrim, Miguel Rocha, Salazar. Teraz i w godzinę jego śmierci

„Salazar. Teraz, i w godzinie jego śmierci”

João Paulo Cotrim, Miguel Rocha, Salazar. Teraz i w godzinę jego śmierciAutorzy: João Paulo Cotrim (scenariusz),                        Miguel Rocha (rysunki)
Wydawnictwo: Timof Comics

 

Komiksowa autobiografia portugalskiego dyktatora Antonio de Oliveiry Salazara, który rządził krajem przez 36 lat (1932-1968) to wspólne dzieło dwóch Portugalczyków – dziennikarza i scenarzysty, pisarza i byłego szefa biblioteki komiksowej w Lizbonie (Cotrim) oraz twórcy komiksowego, ilustratora i scenografa (Rocha).

Autorzy zrezygnowali, jak to się nieczęsto zdarza w komiksie biograficznym, z pełnej realistycznej dosłowności zarówno w warstwie scenariuszowej, jak i graficznej.

Narracja, którą klamrą zamykają ostatnie lata i śmierć Salazara, ukazuje kilkadziesiąt, ułożonych chronologicznie, scen z życia dyktatora (jedyny tekst to podpisy, jakby czytane spoza kadru), którego obserwujemy w najróżniejszych sytuacjach – publicznych i prywatnych.

Składają się one na skomplikowany, również psychologicznie, portret człowieka pełnego niejednoznaczności i sprzeczności, które widać na styku prywatności (raczej spokojny melancholik uwielbiający kobiety) i sfery publicznej (dyktator uważający, że cel uświęca środki, a w późniejszym okresie również paranoik węszący wszędzie spiski). Autorzy trafnie ukazali również rozdźwięk między propagandą i tym, jak faktycznie żyło pod rządami Salazara społeczeństwo (bieda i strach przed donosicielami i policją).

Warstwa graficzna w której dominują tony sepii i czerń współgra z lekkim rozmyciem i tworzy melancholijny nastrój. Teatralność gestu przywodzi na myśl grafiki Bruno Schulza.

Całość w wydźwięku przypomina trochę „Niemców” Kruczkowskiego i podobnie jak tam, bez usprawiedliwiania zbrodni, stara się odkryć ludzką stronę tyranów. Polecam. Okładka miękka, klejona. Zawiera tłumaczenia wplecionych w tekst fragmentów gazet i przydatne kalendarium.