Sztukamięs ze szlachtuza. Nieopowiedziana historia mięsa


Autorka: Magdalena Kasprzyk-Chevriaux
Wydawnictwo: Czarne

 

 

Książka krakowskiej publicystki, aktywistki kulinarnej, współautorki (wraz z Jarosławem Dumanowskim) „Kapłonów i szczeżui” (p. 24/18) przybliża historię mięsożerstwa, pokazując, jak kształtowały się na przestrzeni wieków upodobania żywieniowe i smakowe Polaków.

Autorka wybiera z dziejów polskiej kuchni wątki związane m.in. z drobiem, wołowiną, wieprzowiną, gęsiną, baraniną i jagnięciną. Każdemu z mięs poświęca kilka rozdziałów. I tak np. w części o drobiu opisuje historię kapłona od pierwszych wzmianek pochodzących z końca XIII wieku przez sarmackie uczty i ówczesne wierzenia, że mięso kapłona zapewnia długowieczność, aż do współczesnych prób przywrócenia hodowli kapłona na większą skalę. Opowiada, jaką rolę odgrywały potrawy z kapłoniego mięsa na przestrzeni wieków, w jaki sposób je przyrządzano, jakie receptury cieszyły się dużą popularnością. Opisuje też historię rosołu (dowiemy się np., że przepisy na rosoły publikowano już w renesansowych zielnikach jako antidotum na różne dolegliwości). W swoich rozważaniach odwołuje się do wielu źródeł, np. dawnych książek kucharskich, poradników gospodarskich, podręczników hodowlanych, ale też współczesnych badań i statystyk.

Książka przybliża historię mięsa, związane z nim rodzime zwyczaje i tradycje kulinarne, ale porusza też współczesne problemy związane np. z uprzemysłowieniem produkcji mięsa (kura została zmieniona w brojlera, a świnia w tucznika) i zaburzeniem zasobów naturalnych. Autorka jako fleksitarianka przekonuje do ograniczenia spożycia mięsa oraz – jak pisze we wstępie – „dokonywania mądrzejszych wyborów kulinarnych, wspierania lokalnych hodowców i producentów rzemieślniczo wytwarzanych mięs czy wędlin, za którymi stoją prawdziwa historia i tradycja”. Pozycja zawiera bibliografię i przypisy.

Napisana przystępnym stylem, pełna ciekawostek, skłaniająca do refleksji opowieść. Oprawa twarda, szyta. Polecam czytelnikom zainteresowanych historią kuchni polskiej.