„Witajcie w Ameryce”

Autorka: Linda Boström Knausgård
Wydawnictwo: Pauza

 

Książka szwedzkiej poetki, pisarki, prywatnie żony Karla Ove Knausgårda, to ambitna, przejmująca proza psychologiczna, poruszająca temat rozpadu rodziny, przemocy fizycznej, alkoholizmu, zazdrości i choroby psychicznej.

Historia dysfunkcyjnej rodziny opowiedziana jest przez pryzmat jedenastoletniej, niezwykle wrażliwej i inteligentnej dziewczynki, Ellen, która zamknęła się w sobie po śmierci taty i przestała mówić. Bohaterka obwinia się za śmierć ojca, gdyż modliła się o to, aby umarł. Analizuje różne sytuacje z życia rodziny, zarówno te jasne, kiedy byli „rodziną światła”, wyjeżdżali do domu na wsi, łowili ryby, urządzali pikniki albo grali w mieszkaniu na rolkach w hokeja, jak też te ciemne, gdy stali się „rodziną ciemności”, kiedy ojciec znęcał się nad nimi psychicznie i fizycznie, próbował ich zabić, zostawiając odkręcony gaz. Nieustannie wyobraża sobie samotną śmierć ojca, próbuje zrozumieć jego życie, powody, które doprowadziły do tego, że młody, ambitny inżynier, który wyjechał z rodzinnej miejscowości za ukochaną do stolicy, stał się wrakiem człowieka.

Poznajemy dramat ojca, mężczyzny cierpiącego na zaburzenia lękowe, depresję i alkoholizm, którego przepełniała nienawiść do samego siebie, nie potrafił pogodzić się z rozwodem, za wszelką cenę chciał odzyskać rodzinę. Poznajemy też historię matki – ambitnej, odnoszącej sukcesy aktorki, silnej, dominującej kobiety, która szuka szczęścia w ramionach kolejnych kochanków. Jest jeszcze starszy, pełen gniewu, zamykający się w swoim pokoju brat, przed którym dziewczynka czuje respekt.

Opowieść utkana jest z przemyśleń i traumatycznych przeżyć bohaterki, scen, które sobie wyobraża, wspomnień, niewypowiedzianych na głos pytań, migawek z życia codziennego, jak też z obrazów ze sztuk teatralnych. Tytuł nawiązuje do jednej z ról matki – upadłej Statuy Wolności. Autorka niezwykle sugestywnie pokazuje wpływ świata dorosłych na dzieciństwo. Książka otrzymała nominację do nagrody Augusta. Oprawa miękka, klejona. Polecam.