Autor: Clive Gifford                                                  Ilustrator: Pete Gamlen                                     Wydawnictwo: Kropka

Wzorcowe wykorzystanie konwencji skatologicznej do popularyzacji wiedzy z różnych dziedzin to wspólne dziełko dziennikarza i autora (Gifford) oraz projektanta graficznego i ilustratora (Gamlen). Poprzednio: C. G. – „Historia kolorów” na p. 04/20, P. G. u nas debiutuje.

Autorzy przybliżają młodym czytelnikom temat zapachu i jego roli w najróżniejszych dziedzinach. Zaczyna się od ludzkiej anatomii i fizjologii – zapachów emitowanych przez ludzkie ciało (tu np. informacja, że dziennie wydzielamy 2 szklanki potu) i opisu narządu zmysłu zapachu.

Potem dostajemy krótki przegląd kilkunastu cząsteczek zapachowych (w tym prawdopodobnie „najgorszego smrodu na świecie” czyli tioacetonu, po którego wyprodukowaniu trzeba było ewakuować część miasta).

Na kolejnych stronach autorzy ukazują funkcję zapachu w powstawaniu wspomnień i uczuć, szczegółowo omawiają proces pocenia się i puszczania wiatrów, rolę zapachów w świecie przyrody (tu np. o roli odchodów i moczu w oznaczaniu terenu, w tym pandach, które czasem sikają, stojąc na rękach, by oznaczyć drzewo wyżej).

Znalazło się również miejsce na rolę zapachów w historii medycyny, monarchii (tu np. anegdota o błaźnie króla Anglii Henryka II, którego zadaniem było „pierdzenie na rozkaz króla”, za co „otrzymał imponujący dwór Suffolk i 12 hektarów ziemi”), wojen i miast. Mowa też o związanych z zapachami wynalazkach, perfumach, zapachach z różnych stron świata, a nawet woni kosmosu („mieszanka grillowanego steku i gorącego metalu”).

Na koniec quiz, a przez całą narrację dodatkowo otrzymujemy propozycje doświadczeń i opisy związanych z zapachem zawodów.

Książka ma sporo mocnych stron – wyzyskanie elementów skatologicznych, by zachęcić czytelnika do poszerzania wiedzy, swobodny i dosadny, a jednocześnie dowcipny i pełen polotu język (brawa dla tłumacza), doskonałe, minimalistyczne ilustracje. Okładka miękka, klejona.