Autorka: Kate Brown
Wydawca: Wydawnictwo Czarne
Publikacja nagradzanej profesor historii na Uniwersytecie Maryland znanej polskim czytelnikom z książki „Plutopia. Atomowe miasta i nieznane katastrofy nuklearne” (P 16/16) to kolejna reportersko-historyczna monografia poświęcona erze atomowej.
Tym razem profesor Brown wzięła na warsztat pokłosie katastrofy elektrowni w Czarnobylu. Autorka przebadała dokładnie archiwa (do wielu dokumentów dotarła jako pierwsza), podróżowała do czarnobylskiej zony, rozmawiała z jej mieszkańcami i naukowcami badającymi skażenie. Wszystko to, by dać kompleksowy, złożony obraz wchodzący w polemikę z narracją tworzoną przez władze Związku Radzieckiego i po cichu wspierających je naukowców z wolnego świata, którzy nie chcieli zaszkodzić rozwojowi i użyciu technologii nuklearnych. Kate Brown pokazuje, że wbrew temu co twierdzono Czarnobyl nie pochłonął 54 ludzkich istnień, ale od 35 do 150 tysięcy ofiar, że przyroda na bagnach Prypeci została w bardzo znaczący sposób skażona i wciąż nie wróciła do stanu normalności (jest w tej książce informacja o tym, że igły które spadły z drzew trzydzieści lat temu, do dziś się nie rozłożyły).
Opisuje też Kate Brown rządową akcję ukrywania skutków katastrofy, która obejmowała m. in. niszczenie dokumentacji medycznej, czy zakaz przesiedlania ludzi ze skażonych regionów. Największą nadzieję w tym ponurym obrazie niosą portrety ludzi, którzy, nie oglądając się na obowiązującą narrację i utrudnienia leczyli ofiary wybuchu i starali się ukazać prawdę światu.
Znakomicie udokumentowana, sprawnie napisana (chociaż trafiają się tu fragmenty, w których autorka przedkłada precyzję wywodu nad wartości literackie), lektura obowiązkowa dla wszystkich zainteresowanych tematem. Polecam. Zawiera obszerne przypisy.
Okładka twarda, szyta.
[aut. Jakub Czarnik]