Bujne życie pewnego domu


Autorka: Nina Burton
Wydawnictwo: Słowne

 

 

 

Książka szwedzkiej poetki, pisarki, eseistki, laureatki Nagrody Augusta w kategorii literatura faktu (za „Gutenberggalaxens nova”) to znakomity literacki esej o przyrodzie i życiu.

Rozważania osnute są wokół pobytów autorki w domu letniskowym na dużej działce w lesie, którą dzieli w letnie miesiące z rodziną swojej siostry, ale też z różnymi zwierzętami, ptakami i owadami. Pod dachem ma swoje lokum hałaśliwa wiewiórka, w futrynie drzwi mieszkają pszczoły murarki, w południowej ścianie domu żyją trzmiele, kuchnię przemierza „mrówcza karawana”. W dodatku działka znajduje się w obrębie terytorium lisa, przebiega przez nią szlak wędrowny dzikich zwierząt, żyje tam też dużo ptaków i owadów. Autorka spędza w tym miejscu dużo czasu: pisze książki, dogląda prac remontowych domu (jest on stary i ciągle wymaga różnych napraw i przeróbek), obcuje z naturą oraz obserwuje, jak pozornie cicha działka tętni życiem.

Opisuje swoje perypetie z mieszkającymi tam stworzeniami i samotne spotkania ze zwierzęcymi sąsiadami, snując niezwykle ciekawe opowieści – oparte na najnowszych odkryciach i badaniach naukowych – o tajnikach życia różnych gatunków zwierząt oraz ich zadziwiających zachowaniach. Opowiada na przykład o samicy nietoperza pomagającej rodzącej krewniaczce, trzmielach, które potrafią rozpoznawać ludzi i rozwiązywać problemy, mrówkach ognistych, które formują ze swoich ciał niezatapialne tratwy czy gnieździe kosa – prawdziwym dziele sztuki.

Dzieli się swoimi spostrzeżeniami przyrodniczymi i refleksjami z lektur, zastanawia się nad wzajemnymi relacjami organizmów na Ziemi oraz zadaje egzystencjalne pytania. Przywołuje też wiele wspomnień, np. jak kiedyś zainspirowana powieścią Selmy Lagerlöf „Cudowna podróż” wyruszyła – z małym namiotem i parasolem – na wyprawę śladami dzikich gęsi i bohatera. Albo jak w młodości zapamiętywała odgłosy ptaków, układając wierszyki oddające rytm ptasich śpiewów.

W swoich rozważaniach odwołuje się do Arystotelesa, greckich filozofów, mitologii, poezji starożytnej, literatury, sztuki i nauki. Książka napisana jest plastycznym językiem. Zawiera bibliografię. Zachwycająca, skłaniająca do refleksji, erudycyjna lektura. Bardzo polecam. Oprawa twarda, szyta.