Autor: Edward Chisholm                                            Wydawnictwo Otwarte

Głośny debiut, w którym autor odsłania kulisy pracy w paryskiej gastronomii. Czyni to w sposób niezwykle wnikliwy, a efekty końcowe mają walory poznawcze, choć miejscami po prostu szokują. Chisholm nie stygmatyzuje Paryża. Pisze otwarcie, że jego książka mogłaby rozgrywać się w Rzymie albo innym znanym europejskim mieście. Wszędzie obsługa restauracyjna – zwłaszcza ta pracująca na zapleczu – jest traktowana jak przedmiot i to najniższej wartości.

Osobną wartość stanowią wątki kulinarne, ale tracą one na znaczeniu w porównaniu z opisem klasy robotniczej, która tyra po kilkanaście godzin dziennie za niskie wynagrodzenia. Klimatem książka przypomina arcydzieło filmowe Janusza Majewskiego „Zaklęte rewiry”. Autor obserwował opisany świat od wewnątrz, w samym centrum, po przyjeździe z Anglii do Paryża zatrudnił się jako pikolak, czyli pomocnik kelnera – de facto człowiek od wszystkiego, osoba na każde zawołanie i skinienie, specjalista od czarnej, brudnej roboty.

Tam nie ma zasad, są tylko wydawane polecenia i ewentualność odmowy wykonania, która skutkuje natychmiastowym brukiem. Autor nie lukruje, tworzy świat kontrastowy wobec lampki dobrego wina w pięknych, miejskich okolicznościach przyrody. Na poziomie formy Chisholm sięga po reportaż fabularyzowany, z dużą ilością dialogów. Mocna, pełna goryczy publikacja o rozczarowaniu wielkim światem, ale i wielkiej nauce życia. Oprawa miękka, klejona.