Archiwum kategorii: LITERATURA POPULARNONAUKOWA I NAUKOWA

Niezwykłe zmysły

Autor: Ed Yong
Wydawnictwo Bo.wiem

Ed Young napisał obszerną publikację popularnonaukową, w której najpierw tłumaczy, czym jest umwelten (warstwa otoczenia, którą stworzenie odczuwa zmysłami), a później skupia się na wszystkich zmysłach, z których korzystają zwierzęta, podając całą masę przykładów i obrazując umwelten np. kleszcza, słonia, psa, nietoperza, ryb i wielu innych zwierząt.

Publikacja została podzielona pod względem zmysłów takich jak: zapachy i smaki, światło, kolor, ból, ciepło, kontakt i przepływ, wibracje podłoża, dźwięk, echa, pola elektryczne, pola magnetyczne, następnie wskazuje jak zwierzęta łączą zmysły i które z nich są zagrożone. Na końcu znajduje się kilka zdjęć z przedstawicielami różnych gatunków zwierząt.

Książka jest bardzo ciekawa i uczy świata, którego nie znamy. Jako ludzie mamy swoje umwelten, ale nigdy nie będzie ono takie samo jak zwierząt. Pies np. rozpozna bliźnięta jednojajowe wyłącznie po zapachu. Pająk nie dostrzeże nawet ich obecności, o ile nie dotkną jego sieci. Podobnych ciekawostek w książce są setki, są one wytłumaczone w rzetelny i dokładny sposób, który powoduje, że świat zmysłów i cała przyroda wydaje się logiczna i fascynująca. Książka zainteresuje każdego głodnego wiedzy człowieka, ciekawego otaczającego go świata. Bardzo polecam. Oprawa miękka, klejona.

Kod płodności

Autorzy: Ewa Kempisty-Jeznach, Ireneusz Marek Salata
Wydawnictwo: Prószyński i S-ka
Warszawa 2024

Książka popularnonaukowa napisana przez dwoje wybitnych specjalistów w dziedzinie ginekologii, endokrynologii, andrologii i leczenia niepłodności. Autorzy dzielą się z czytelnikiem swoim doświadczeniem z wieloletniej praktyki lekarskiej. Publikacja zawiera zarówno historie pacjentów, którzy mają problemy z zajściem w ciążę, jak i szczegółową wiedzę medyczną omówioną na ich przykładzie. Niepłodność jest zagadnieniem bardzo złożonym, obciążającym psychikę zmagających się z nią par. Leczenie wymaga całościowego podejścia uwzględniającego wiedzę z wielu obszarów. Duży wpływ na sukces starań o dziecko może mieć dieta, styl życia, sport, używki, zanieczyszczenie środowiska, ale też równowaga hormonalna organizmu i wiele schorzeń niekiedy łatwych do wyleczenia, innym razem wymagających nakładu czasu i starań. Czynnikiem mało widocznym, lecz rujnującym niejedną terapię okazuje się stres, ale autorzy przyznają, że zdarzają się także sytuacje, w których przyczyna niepowodzeń pary i lekarza pozostaje nierozpoznana. Zawsze jednak jest jakieś wyjście – podkreśla Ireneusz Marek Salata – książka bowiem powstaje, by podnosić na duchu osoby, które walczą o rodzicielstwo, podpowiadać im możliwe kierunki postępowania diagnostycznego i leczenia. I choć lekarze zgodnie podkreślają, że niepłodność to problem pary – nie wina jednego z partnerów – wypowiedzi autorów koncentrują się głównie na mężczyznach, ponieważ to męska płodność jest ich zdaniem bardziej zagrożona w dzisiejszym świecie.

Publikacja jest zdecydowanie warta polecenia. Omówiono w niej szereg przypadków m. in. niepłodność wtórną, szanse na rodzicielstwo w późnym wieku czy przebieg leczenia in vitro. Specjalistyczna wiedza na temat anatomii, fizjologii i wielu nieprawidłowości występujących w ludzkim ciele zostaje omówiona w zrozumiały i przystępny sposób. Książka wydaje się zgodna z najnowszą wiedzą medyczną, porusza problem, który dotyczy coraz większej liczby osób i niestety powoli staje się znakiem naszych czasów. Zachęcam do zwrócenia na nią uwagi. Oprawa miękka, klejona.

Czytaj dalej →

Szkoła wartości

Autorki: Małgorzata Bogunia-Borowska, Joanna Rzońca
Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego

Publikacja skierowana do nauczycieli, zwłaszcza wychowawców, którzy chcieliby dobrze wykorzystać czas tzw. godziny wychowawczej. Autorki książki mają wieloletnie doświadczenie nauczycielskie. Małgorzata Bogunia-Borowska to socjolożka, profesorka UJ, autorka książek poświęconych wartościom i moralności. Natomiast Joanna Rzońca jest doktorką nauk humanistycznych w dyscyplinie nauk o sztuce. Wspólnymi siłami stworzyły publikację, która z pewnością przyniesie wiele inspiracji nauczycielom szkół podstawowych i ponadpodstawowych, a także studentom pedagogiki.

Książka podzielona jest na dwie części: pierwsza pt. „Wykłady dla nauczycieli” stanowi teoretyczną, naukową rozprawę na temat wartości takich jak: odpowiedzialność, pracowitość, wrażliwość, współpraca i życzliwość. Natomiast druga, zatytułowana „Lekcje dla uczniów” jest zbiorem praktycznej wiedzy na wymienione tematy wraz z gotowymi pomysłami na poprowadzenie lekcji z uczniami. Znajdują się tu scenariusze lekcji, karty pracy, zbiory zadań. Autorki uwzględniają różne rodzaje materiałów do pracy, np. filmy, sentencje, krótkie teksty. Książka z pewnością ułatwi pracę nauczycielom. Bardzo polecam zainteresowanym tematem. Oprawa miękka, klejona.

Kultura codzienna dwudziestolecia

Autorka: Joanna Rzońca
Ilustrator: Ryszard Kajzer
Wydawnictwo: Narodowe Centrum Kultury
Warszawa 2024

Tytułowa kultura codzienna to pojęcie, które kryje w sobie wszystko to, co nas otacza i z czym mamy kontakt każdego dnia: przedmioty codziennego użytku, zachowania, melodie, zwyczaje, meble, kosmetyki czy jedzenie. Każda epoka i każde miejsce ma swoją, wyjątkową kulturę codzienną, a Joanna Rzońca postanawia przyjrzeć się tej, która rozwija się w polskich domach, duszach i umysłach w krótkim, lecz jakże intensywnym i bogatym okresie dwóch dekad dzielących I oraz II wojnę światową. Czy coś przetrwało z tamtego czasu do dziś? Odpowiedź czytelnik odnajdzie na kartach książki, której kolejne rozdziały opisują ówczesne mody i urody, stroje i dodatki, kremy, pudry, pomady, dekoracje wnętrz, zabawki, coś dla duszy i dla ciała czyli czekolady, praliny i kawy, a także rozgrzewające wyobraźnię wielu mężczyzn samoloty, samochody, pociągi czy statki transatlantyckie. Zwraca uwagę niecodzienna dziś dbałość o jakość każdego produktu, który wychodzi spod ręki rzemieślnika, ale często także artysty projektującego dla przykładu opakowania słodyczy lub dziecięce, drewniane koniki.

Joanna Rzońca daje czytelnikowi do ręki klucz do przeszłości, pozwala poczuć klimat minionych lat, rozsmakować się w retro rzeczywistości i obejrzeć ją oczami zwykłych ludzi, choć oczywiście nie da się wrzucić do jednego worka wszystkich przedstawicieli tak różnorodnego społeczeństwa, jakie po odzyskaniu niepodległości tworzą Polacy z odmiennych politycznie, gospodarczo i obyczajowo trzech zaborów, mieszkańcy wielkich miast, małych miasteczek, sztetli oraz wsi. Książka zadziwi niejednego dorosłego odbiorcę, nie wspominając o młodym czytelniku, do którego autorka wyraźnie puszcza oko, proponując wykonanie mini-projektów popularyzujących kulturę codzienną dwudziestolecia międzywojennego. Warto zwrócić uwagę na szatę graficzną – publikacja jest bardzo ładnie wydana, bogato zdobiona ilustracjami i atrakcyjnym materiałem zdjęciowym. Bardzo polecam, oprawa miękka, szyta.

Czytaj dalej →