Dzikość. Jak kultury zwierzęce wychowują rodziny, tworzą piękno i osiągają pokój


Autor: Carl Safina
Wydawnictwo Krytyki Politycznej

 

 

Książka popularnonaukowa amerykańskiego doktora ekologii, wykładowcy na Stony Brook University, wyróżnianego stypendiami i nagradzanego autora publikacji o tematyce przyrodniczej (poprzednio na liście: „Poza słowami. Co myślą i czują zwierzęta” p. 16/18) to pasjonująca opowieść o kulturze i barwnym życiu zwierząt. „Dowiemy się z niej”, pisze autor w prologu, „jak będąc kaszalotem Pinchym, arą Tabasco lub szympansem Musą, można doświadczać swojego życia ze zrozumieniem, że żyje się w określonej społeczności, która robi rzeczy w określony sposób. Zobaczymy, że w zmiennym i złożonym świecie kultury dostarczają odpowiedzi na pytanie, jak żyć tam, gdzie się żyje.”

Autor na podstawie obserwacji wielorybów, papug i szympansów pokazuje, że zwierzęta prowadzą złożone życie społeczne, posiadają własną tożsamość, identyfikują się ze swoją grupą, komunikują się, podtrzymują tradycję oraz uczą się od siebie różnych umiejętności. W swojej opowieści łączy rozważania na temat różnorodnych aspektów życia zwierząt, relacje z wypraw badawczych, rozmowy z naukowcami oraz badania, eksperymenty i odkrycia naukowe.

Najpierw wraz z ekipą badawczą obserwuje wieloryby żyjące u wybrzeży Galapagos, w Morzu Karaibskim. Opowiada historię ssaków, które po milionach lat życia na lądzie powróciły do morza, zachowując płuca i zwyczaj sprawowania opieki rodzicielskiej nad młodymi. Ukazuje je jako niezwykłe istoty pielęgnujące wartości rodzinne, tworzące wielokulturowe społeczności, przekazujące sobie informacje i potrafiące śpiewać (nagranie pieśni humbaka trafiło na pokład sondy kosmicznej Vayager). Następnie towarzyszy ekipie ornitologów ze stacji Tambopata, prowadzącej badania nad arami żyjącymi w peruwiańskiej Amazonii. Przygląda się papuzim osobowościom i zachowaniom, aby zrozumieć, czym jest piękno, szczęście i radość. Ostatnim etapem jego podróży jest las Budongo w Ugandzie, gdzie obserwuje dziko żyjące szympansy, odkrywając społeczne zawiłości ich życia.

Książka to też poruszający apel o szacunek do zwierząt i zachowanie dzikiej przyrody. Pokazuje, jak działania człowieka ingerują i burzą ułożony od tysięcy lat zwierzęcy świat. Porusza m.in. temat przemysłowego zabijania wielorybów, niszczenia lasów, kłusownictwa czy zmian klimatycznych. Napisana z pasją, pełna barwnych opisów przyrody, ciekawych faktów i wnikliwych przemyśleń lektura z proekologicznym przesłaniem. Zawiera przypisy końcowe, indeks oraz bibliografię. Oprawa miękka, klejona. Bardzo polecam.