Lodołamaczka Szoszyn Rusłan

Lodołamaczka. Swiatlana Cichanouska

Lodołamaczka Szoszyn RusłanAutor: Rusłan Szoszyn                                            Wydawnictwo Literackie

 

Pierwsza na liście książka Rusłana Szoszyna, dziennikarza „Rzeczpospolitej”, stałego współpracownika tygodnika „Plus Minus”. Szoszyn jest Białorusinem, który opuścił ojczyznę w wieku zaledwie 18 lat. Emigracja bywa oczywistym efektem ubocznym w przypadku zaangażowania się w działalność opozycyjną w kraju pod rządami Łukaszenki.

Szoszyn od wielu lat daje świadectwo prawdzie z bezpiecznej odległości. W książce koncentruje się na postaci Swiatłany Cichanouskiej, która stała się liderką białoruskiej opozycji, bohaterką sfałszowanych wyborów w 2020 roku. Kandydatka podobnie jak Szoszyn musiała opuścić Białoruś. Doszło do tego w dramatycznych okolicznościach gróźb i manipulacji z odwołaniem się do najbliższych osób Cichanouskiej. Szoszyn oddaje te obrazy w bardzo literacki, dynamiczny sposób.

Styl jego książki poświadcza ogólną tendencję do zrównywania się literatury pięknej z literaturą faktu. Ta druga, zdaje się, przegoniła w ostatnich latach pierwszą. Być może ze względu na niespokojne czasy. Magdalena Grzebałkowska twierdzi, że ludzie w latach niepokoju chętniej sięgają po lektury opisujące wydarzenia autentyczne, aktualne, bliskie poprzez swoją konkretność. Historia Cichanouskiej wypełnia te funkcje doskonale. Czytelnik bez trudu wyłapie szereg kontekstów, które towarzyszą jej perypetiom i niespodziewanym wplątaniu w politykę. Szoszyn kreśli portret niejednoznaczny. Gdzieniegdzie zostawia ślady, według logiki których Cichanouska mogła być podstawiona przez służby. Więcej wskazówek jednak przemawia za tym, że powiew wolności, który ze sobą przyniosła był i przypadkowy, ale i szczery. Oprawa twarda, szyta.