„Parweniusz z rodowodem. Biografia Tadeusza Dołęgi-Mostowicza”


Autor: Jarosław Górski
Wydawnictwo: Iskry

 

Znakomita, oparta na badaniach źródłowych biografia Tadeusza Dołęgi-Mostowicza, słynnego pisarza dwudziestolecia międzywojennego, napisana przez polonistę, dziennikarza, popularyzatora literatury, kultury i historii (poprzednio na liście: „Męska rzecz” p. 19/11).

Jarosław Górski, opisując pełne niejasności i tajemnic życie Tadeusza Dołęgi-Mostowicza, odnosi się do legend i mitów dotyczących jego postaci, stara się oddzielić plotki od faktów i rzetelnie zrekonstruować wydarzenia z jego życia. Biografię rozpoczyna właśnie od jednej z takich rekonstrukcji, dotyczącej porwania, brutalnego pobicia i porzucenia w lesie Dołęgi-Mostowicza, niespełna trzydziestoletniego dziennikarza „Rzeczpospolitej”. Następnie poznajemy dzieciństwo i rodzinny dom pisarza, który pochodził z zamożnej ziemiańskiej rodziny z Głębokiego. Jego ojciec był prawnikiem, a matka nauczycielką, która bardzo dbała o rozwój intelektualny i kulturalny swoich dzieci (dowiemy się np., że mały Tadzio z pasją deklamował całego „Pana Tadeusza” i czytał książki w kilku językach).

Po wojennych tragediach, jakie dotknęły jego rodzinę, oraz udziale w wojnie polsko-bolszewickiej wyruszył do Warszawy w poszukiwaniu pracy (jego początki w stolicy były bardzo trudne, musiał nocować w przytułkach dla bezdomnych). W kolejnych rozdziałach śledzimy jego drogę do osiągnięcia pozycji gwiazdora przedwojennej publicystyki, rozchwytywanego, zarabiającego miliony powieściopisarza (mieszkał w dwupoziomowym apartamencie przy Alejach Ujazdowskich, jeździł amerykańskim buickiem, ubierał się u najlepszych krawców, podróżował po świecie i prowadził bardzo wystawne życie) oraz członka socjety. Jego błyskotliwą karierę przerwał wybuch drugiej wojny światowej, niwecząc jego plany zawodowe, jak i osobiste (miał się ożenić z Katarzyną Piwnicką). Zginął we wrześniu 1939 roku w Kutach od sowieckiej kuli.

W centrum zainteresowania tej biografii znalazła się działalność pisarska i filmowa Tadeusza Dołęgi-Mostowicza, autora lekkich i dowcipnych felietonów, mistrza literatury popularnej, twórcy takich bestsellerów, jak: „Kariera Nikodema Dyzmy”, „Znachor”, „Profesor Wilczur”, „Pamiętnika pani Hanki”. Biograf przybliża problematykę jego powieści, przytacza ich fragmenty, sięga do ówczesnych recenzji i artykułów. Dowiemy się, jak wielką popularnością cieszyły jego powieści odcinkowe oraz filmy, do których pisał scenariusze na podstawie swoich powieści, jak wyglądała współpraca z redakcjami, znajdziemy też rozdział o relacjach pisarza z czytelnikami. Górski barwnie opisuje również warszawski światek dziennikarski, literacki i artystyczny oraz znakomicie oddaje klimat II RP.

Rzetelna, ciekawie napisana biografia. Książka zainteresuje również varsavianistów. Zawiera przypisy końcowe, indeks osób oraz czarno-białe zdjęcia. Oprawa twarda, szyta. Bardzo polecam.

Link do spotkania z Jarosławem Górskim, zorganizowanego przez Miejsko-Gminną Bibliotekę Publiczną im. C. Norwida w Wyszkowie: https://fb.watch/5zjMdkfGwS/
Fragment książki: http://iskry.com.pl/biografie/616-parweniusz-z-rodowodem-biografia-tadeusza-dolegi-mostowicza-9788324410866.html