Autorki: Agnieszka Rybak, Anna Smółka                    Wydawca: Wydawnictwo Literackie

Dziennikarka Agnieszka Rybak i historyk Anna Smółka ponownie łączą siły, aby wejść jeszcze głębiej w klimat Kresów i odtworzyć dzieje tej zrodzonej w wyniku wypadków historycznych krainy. „Kresy. Ars moriendi” to przykład intrygującego, wykonanego z rozmachem oraz drobiazgowo opracowanego reportażu historycznego.

Drugi człon tytułu („sztuka umierania”) nie jest dziełem przypadku. Pisanie o Kresach zawsze będzie pisaniem o przemijaniu. Słowo zapisane jednak unieśmiertelnia przynajmniej pewne cząstki tego, co minione. Dlatego w opowieści autorek przewijają się relacje żyjących krewnych kilku bohaterów książki, których śladem wyruszyły zarówno do archiwów, jak i w podróże prawdziwe. Na kartach reportażu poznajemy między innymi skomplikowane i tragicznie zakończone losy braci Narutowiczów (jeden z nich to ten GABRIEL); Wiktora Baworowskiego – twórcę biblioteki polskiej we Lwowie.

Lektura składa się na portret wielokrotny Kresów. Nie brakuje klasycznej wielkiej historii, pamięci zbiorowej. Autorki upominają się jeszcze o coś istotnego: o pamięć jednostkową, o rozumienie przeszłości z perspektywy pojedynczych ludzi wraz z ich namiętnościami, rozczarowaniami, życiem prywatnym, sąsiedzkim. Dzieło Rybak i Smółki ma duże szanse na etykietkę: klasyka reportażu historycznego.

Pozycja zawiera przypisy, wybraną bibliografię, indeks osobowy. Oprawa twarda, szyta. Bardzo polecam. Obie autorki w duecie poprzednio na liście: „Wieża Eiffla nad Piną. Kresowe marzenia II RP” (p. 23/18).