Archiwum kategorii: LITERATURA PIĘKNA DLA DOROSŁYCH

Miguel Ángel Asturias, „Pan Prezydent”

Pan Prezydent

Miguel Ángel Asturias, „Pan Prezydent”Autor: Miguel Ángel Asturias
Wydawnictwo: Państwowy Instytut Wydawniczy

Miguel Ángel Asturias to nieżyjący od pięćdziesięciu lat gwatemalski pisarz, absolutny klasyk tamtejszej literatury i jeden z zaledwie szóstki laureatów literackiej Nagrody Nobla pochodzących z krajów Ameryki Łacińskiej. Jego książki były wydawane w Polsce w latach siedemdziesiątych i osiemdziesiątych XX wieku, czyli w czasach największej popularności realizmu magicznego i literatury latynoamerykańskiej. Asturias z niewiadomych przyczyn nie spodobał się nadwiślańskim czytelnikom tak bardzo, jak Gabriel García Márquez, Mario Vargas Llosa, Julio Cortázar czy Alejo Carpentier. Szkoda, bo według kanonów obowiązujących w samej Ameryce Łacińskiej zdecydowanie można go stawiać w jednym szeregu z wyżej wymienionymi.

„Pan Prezydent” to pierwsza powieść Asturiasa, którą napisał w latach dwudziestych i trzydziestych, ale wydał dopiero w 1946 roku. W Gwatemali nie mogła się ona ukazać z przyczyn politycznych. Autor opisał w niej bowiem zamordystyczną latynoamerykańską dyktaturę – tytułowy Pan Prezydent to antybohater inspirowany postacią gwatemalskiego prezydenta Manuela Estrady Cabrery, który nieprzerwanie rządził krajem w latach 1898-1920.

Wspomniana inspiracja bynajmniej nie jest dosłowna. Choć w powieści można dosłyszeć echa autentycznych wydarzeń, nie pojawiają się w niej historyczne nazwiska, a całość napisana jest w poetyce łączącej naturalizm z surrealizmem. Polityczny realizm i baczna obserwacja zarówno nizin społecznych, jak i życia niedosiężnych gwatemalskich elit funkcjonują w tej powieści na równych prawach z mitem i fantastycznymi scenami przypominającymi gorączkowe halucynacje. „Pan Prezydent” obfituje w prozę gęstą, bardzo nasyconą znaczeniami, a jednocześnie zwracającą baczną uwagę na warstwę czysto językową – Asturias bardzo często wykorzystuje w niej wyraźny rytm, wyrazy dźwiękonaśladowcze czy neologizmy. W tym miejscu należałoby pokłonić się tłumaczowi „Pana Prezydenta” na język polski – przekład Kacpra Szpyrki jest pełen fantazji i bez mała brawurowy.

Lekturę powieści Asturiasa bardzo polecam, nawet jeśli tylko poszukującym czytelnikom, którzy nie obawiają się sięgać po prozę niełatwą w lekturze. W tym przypadku trud na pewno zostanie wynagrodzony. Książka została wydana przez Państwowy Instytut Wydawniczy zarówno pięknie, jak i porządnie – w twardej, szytej oprawie, z obwolutą.

Sekretna książka Flory

Autorka: Patti Callahan Henry
Wydawnictwo Świat Książki

 

Książka amerykańskiej pisarki, Patti Callahan Henry to tajemnicza opowieść o sile nadziei, która mimo upływu lat nie słabnie. Akcja rozgrywa się na dwóch planach czasowych, a główną bohaterkę – Hazel poznajemy w latach 60. ubiegłego wieku. Kobieta pracuje wtedy w antykwariacie i pewnego dnia wraca do niej wspomnienie tragicznego wydarzenia z przełomu lat 30. i 40., kiedy na świecie szalała wojna, a ona, będąca wtedy nastolatką, musiała zmierzyć się z własną tragedią. Otóż Flora – młodsza siostra Hazel zaginęła bez śladu i nigdy nie została odnaleziona. Przez te wszystkie lata, Hazel zdołała przyzwyczaić się do straty, lecz pewnego dnia, dostaje tajemniczą przesyłkę, która budzi w niej nadzieję, że jej siostra jednak żyje. Tą przesyłką jest książka z historią z dzieciństwa, którą mogły znać tylko siostry rozdzielone ze sobą przez los.

Powieść skutecznie trzyma czytelnika w napięciu, autorka posługuje się swobodnym, wciągającym stylem. Dwie perspektywy czasowe są jasno oznaczone i stopniują odkrywanie tajemnicy. Pakunek z sekretną książką Flory nadaje powieści baśniowego klimatu. Historia sióstr jest emocjonująca i na pewno spodoba się fanom książek obyczajowych z elementami romansowymi i kryminalnymi. Polecam, oprawa miękka, klejona.