Archiwa tagu: ekologia

Wyspa Lawapali

Autorzy: Florian i Katherine Ferrier
Wydawnictwo: Kultura Gniewu
Warszawa 2023
Poziom: BD I/II

Kolejna odsłona serii komiksów pt. „Hotel Dziwny”, autorstwa francuskich artystów, których oprócz wspólnego dzieła łączy także małżeństwo. Poprzednio na przeglądzie prezentowaliśmy „Jego Wysokość Król Grzybów” (P. 2/20), najnowszy tom przygód piątki bohaterów opowiada o wyprawie na tytułową wyspę. Pomysłodawcą wycieczki jest Celestyn, który pragnie pokazać przyjaciołom urokliwe i spokojne miejsce, które niedawno odkrył. Wyspa rzeczywiście zachwyca fauną i florą, lecz wbrew oczekiwaniom okazuje się zamieszkana przez niezbyt gościnnego osobnika – Pana Właścicielskiego. Ów pan uważa się za właściciela wyspy i eksploatuje ją na wszelkie możliwe sposoby, zmieniając przy tym jej wygląd, bieg rzeki czy wycinając las. Bohaterowie wpadają przez Właścicielskiego w niezłe tarapaty, lecz pomysłowość, spryt i wspólne działanie pomogą im wyjść cało z opresji – nie bez znaczenia okaże się również niespodziewana pomoc osoby trzeciej.

Komiks zaprasza małego czytelnika do fantastycznego świata, który jest bardzo malowniczy, pięknie pokolorowany, trochę tajemniczy, ale przyjazny. Sympatyczne, komiksowe postacie przypominają bohaterów znanych z niezapomnianych opowiadań o Muminkach, podobieństwo można dostrzec także w klimacie opowieści. Utwór zawiera przesłanie o zabarwieniu ekologicznym. Autorzy prowokują refleksję o tym, czy na pewno traktujemy naturę tak jak należy, czerpiąc z jej dóbr naturalnych bez żadnych ograniczeń. Krytyce podlega także pragnienie posiadania wszystkiego na własność i towarzysząca mu niechęć do dzielenia się z innymi. Mądry morał zabawnej opowieści, która jest zaserwowana w atrakcyjnej formie. Komiks wydano porządnie na dobrym papierze, w dużym formacie oraz w twardej i szytej oprawie. Tradycyjnie na ostatniej stronie znajdziemy przepis kulinarny – tym razem na Mlemle-kokoko-sowe, które piją bohaterowie podczas pobytu na wyspie Lawapali. Bardzo polecam.

Czytaj dalej →

Dżin parszywiec

Autorzy: Karensac, Thom Pico
Wydawnictwo: Kultura Gniewu
Warszawa 2023
Poziom: BD I/II

Wakacyjna propozycja dla dzieci, autorstwa francuskiego duetu damsko-męskiego, inicjuje komiksowy cykl o przygodach sympatycznej i dzielnej dziewczynki. Publikacja stanowi debiut artystów, ukazuje się w Krótkich Gatkach, czyli linii wydawniczej Kultury Gniewu, która już zapowiada kolejne części, akcja każdej z nich będzie rozgrywać się inną porą roku.

Czytelnik poznaje tytułową bohaterkę latem, jednak to lato nie należy do udanych. Rodzina Kalinki przeprowadza się do małej górskiej miejscowości, daleko od przyjaciół, internetu i rozrywek. Mama bohaterki jest ornitologiem i próbuje uratować okolicę przed migracją wielkich ptaków, stanowiących zagrożenie dla ludzi i ich domów. Dziewczynka, nudząc się przeokropnie z niecierpliwością oczekuje wypełnienia przez mamę tej szlachetnej misji, a następnie powrotu do miasta. Wydaje się jednak, że rodzice nie do końca są szczerzy z córką, ta z kolei nie całkiem orientuje się w sytuacji, w której się znalazła. Co więcej, ponure lato na odludziu powoli zaczyna przemieniać się w pasmo dziwnych zdarzeń z parszywym dżinem, potworami i gadającym psem na czele. Bohaterka zaczyna rozumieć, że nie należy rzucać słów na wiatr, najważniejsze to działać, nawet jeśli plan, który opracujemy na pierwszy rzut oka wydaje się nieco zgubny lub szaleńczy.

Komiks stanowi bardzo udaną propozycję lekturową dla młodych czytelników. Zdecydowanie należy pochwalić przyjemne dla oka, utrzymane w ciepłej kolorystyce, niepozbawione humoru ilustracje oraz zabawne dialogi czy zaskakujące zwroty akcji. Odbiorca znajdzie tu jednak nie tylko dobrą rozrywkę. Ważne i aktualne przesłanie komiksu dotyczy stosunku człowieka do świata przyrody, który powinien opierać się na szacunku oraz trosce o inne żyjące istoty. Autorzy zwracają także uwagę na relacje międzyludzkie – tu posłużę się znaczącym cytatem: „Każdy umie powiedzieć kocham, ale tylko nieliczni potrafią to pokazać” (s. 63). Bardzo polecam. Wygodny format, oprawa miękka, szyta.

Czytaj dalej →

Przed wyprawą zbierz drużynę

Autor: Tomasz Samojlik
Wydawnictwo: Kultura Gniewu
Warszawa 2023
Poziom: BD II/III

Drugi tom „Wiedźmuna”, czyli cyklu parodiującego znaną sagę fantasy. Tomasz Samojlik w swoim najnowszym projekcie po mistrzowsku bawi się konwencją, rozrzuca tropy i podsuwa konteksty, serwując intelektualną rozrywkę zarówno młodemu, jak i dorosłemu odbiorcy. Pierwsza część pt. „Słodki zapach potwora o zmierzchu” ukazuje się dość dawno – na przeglądzie (P. 19/20), natomiast trzecia część – zgodnie z zapowiedzią wydawcy – jest już w przygotowaniu.

Bohaterowie komiksu egzystują w dwóch światach – jeden z nich to Ziemia, a drugi przypomina uniwersum stworzone przez mistrza Andrzeja Sapkowskiego. Co ciekawe, obok potworów występują tu maszyny i roboty, a magia nieco miesza się z nauką i wynalazkami. Potworność samych potworów należy w komiksie również poddać w wątpliwość, podobnie jak talent pewnego występującego w utworze barda. Sam Wiedźmun chyba nie do końca orientuje się w sytuacji, dodatkowo nagle w jego świecie pojawia się znana z pierwszego tomu dziewczynka, którą trzeba uratować. Wspólny cel jednoczy widniejącą na okładce drużynę bohaterów, choć nie pałają oni do siebie sympatią. Nie należy ponadto zapominać, że ważne dla tej historii jest coś jeszcze. Kluczowym składnikiem, którego wszyscy pożądają jest aurergium wydobywane w kopalni przez krasnoludy. Substancja stanowi źródło mocy oraz kość niezgody, ale niestety (lub stety) jej złoża już prawie całkowicie się wyczerpują. Trwa walka o każdą ilość aurergium, która krąży po świecie. Tymczasem na Ziemi mamy przysłowiowy koniec świata i chyba niedługo nie będzie już tam po co wracać.

Komiks jest dziełem zabawnym, lecz nie tylko o rozrywkę tu idzie. Dziełu przyświeca idea proekologiczna, nad którą warto się pochylić, czytając „Wiedźmuna”. Wyobraźnia autora, poczucie humoru, sprawna ręka i rozpoznawalna kreska nie zawodzi i tym razem. Bardzo polecam. Oprawa twarda, szyta.

Czytaj dalej →

Trochę dużo

Autor: Olivier Tallec
Wydawnictwo: Druganoga
Warszawa 2023
Poziom: BD O/I

Kolejna książka francuskiego grafika i ilustratora, który coraz wyraźniej zaznacza swoją obecność na rynku literatury dziecięcej. Poprzednio na przeglądzie prezentowaliśmy opowiadanie „To jest moje drzewo” (P. 14/22), najnowsze dzieło stanowi kontynuację historii o sympatycznej wiewiórce i wspomnianej wyżej roślinie. Ich relacja wydaje się przyjacielska, bohaterowie troszczą się o siebie nawzajem, dając drugiemu to, co najlepsze. Wiewiórka najbardziej cieszy się z szyszek i bardzo stara się nie zjeść wszystkich od razu, jednak pokusa okazuje się silniejsza niż zdrowy rozsądek czy troska o dobro drzewa. Podobnie wiewiórka postępuje z igłami wiszącymi na gałęziach i wreszcie z samymi gałęziami, a także korzeniami. Drzewo znika, znika dom, zanika relacja.

„Trochę dużo” to skierowana do najmłodszego odbiorcy mądra przypowieść o przyjaźni, która gdy polega jedynie na braniu, działa destrukcyjnie zarówno na samą siebie, jak i na poszczególnych jej uczestników. Drzewo oddaje wiewiórce wszystko, co ma, natomiast wiewiórka, eksploatując swojego przyjaciela, w rezultacie traci schronienie i opiekę, którą zapewniały jej bezpieczne gałęzie. Gorzka nauka płynąca z opowieści dotyczy odpowiedzialności za siebie i innych, empatii oraz równowagi, które cechują harmonijną i zdrową relację pomiędzy dwojgiem osób, ale także pomiędzy światem ludzi a światem przyrody. Prawdziwy przyjaciel nie wykorzystuje, dba o dobro drugiego, ale nie zapomina także o własnym poczuciu bezpieczeństwa i wzajemnym szacunku.

Czy tak poważny przekaz nie jest zbyt trudny dla najmłodszych czytelników? Nie, jeśli jest podany w formie, którą serwuje autor publikacji. Piękne, ciepłe, sugestywne ilustracje przemawiają do wyobraźni, niosą ładunek emocjonalny, który wspiera odczytanie tego, co kryje się pomiędzy słowami. Mądre książki kształtują mądrych czytelników, dlatego bardzo polecam lekturę niniejszej opowieści ładnie wydanej w twardej i szytej oprawie.

Czytaj dalej →

Gęsiego. Z miasta na wieś

Autor: Marcin Wójcik
Wydawnictwo: Agora
Warszawa 2023

Marcin Wójcik to reporter „Dużego Formatu”, autor książek prezentowanych na naszych przeglądach – ostatnio „Celibat” (P. 18/17). Najnowsza publikacja pisarza zaczyna się dość banalnie, mianowicie mieszczuch postanawia przeprowadzić się na wieś, gdzie czekają go różne wyzwania i perypetie. Nic bardziej mylnego! Książka nie wpisuje się w ten trend, a autor podchodzi do tematu o wiele bardziej poważnie niż do zabawnego przedstawienia serii gaf. Wójcikowi chodzi o coś więcej niż hipsterska moda czy zachcianka znudzonego stolicą Warszawiaka. Mężczyzna pragnie wrócić do chłopskich korzeni, odnaleźć radość i satysfakcję z ciężkiej pracy, poczuć się niezależnym i samowystarczalnym, doświadczać szacunku dla zwierząt, które hodujemy a potem zapraszamy na nasz stół. Czy to przypadkiem nie jest misja skazana na porażkę? Nie, jeśli towarzyszy jej pasja i radość z codziennego obcowania z naturą.

Książka stanowi barwny zapis stopniowego wtajemniczania w reguły życia na wsi, wrastania w krajobraz pięknej okolicy między Narwią a Bugiem oraz w środowisko Kurpii Białych. Wiedza i doświadczenie zdobyte przez autora i opisane w tekście mogą być cennymi wskazówkami dla czytelników, chcących pójść w jego ślady. Książka nie zanudzi także zwolenników miejskiego stylu życia, którzy szukają pozytywnej, optymistycznej lektury. Dużą zaletą tekstu jest galeria niesamowitych postaci, które podobnie jak reporter na wsi zbudowały swoją bajkę i w niej mieszkają do dziś. Całość bardzo dobra w formie i treści, napisana kwiecistym językiem, okraszonym znakomitym humorem. Bardzo polecam. Oprawa miękka, klejona.

Czytaj dalej →

Biebrza. Opowieści o rzece, mokradłach, olsach i grądzikach, leśnych duktach i wspaniałej Carskiej Drodze, a także o życiu zwierząt i biebrzniętych ludzi na bagnie, które wciąga tak, że już nie pójdziesz dalej

Autorzy: Tomasz Kłosowski, Grzegorz Kłosowski
Wydawnictwo: Paśny Buriat
Kielce 2023

„Biebrza. Opowieści o rzece” to kolejna książka braci Kłosowskich o miejscu, które skradło ich serca i opętało dusze. Nie tak dawno wydali „Braci mniejszych i większych” – publikacja pojawiła się na naszej liście (P. 20/22) – a dziś możemy ponownie zagłębić się w biebrzańskie gawędy o świecie dzikim, niezwykle urokliwym i jakby nie z tego czasu.

Autorzy rozpoczynają swoją opowieść od historii miejsca, które dziś chronione i doceniane, kiedyś było narażone na destrukcyjne działania człowieka. Pan świata bezmyślnie pragnął okiełznać przyrodę i dostosować przestrzeń do własnej wygody, na szczęście znaleźli się ludzie, którzy w porę zrozumieli, że tereny Biebrzy to naturalne bogactwo i klimatyzator dla ekosystemu, a także dom dla wielu coraz rzadziej występujących w naturze zwierząt. Trzeba troskliwie zaopiekować się tym miejscem, bo – jak pokazują Kłosowscy – nowoczesność, która się tu wkrada, wywiera zły wpływ na otoczenie, niszczy, straszy i wprowadza zmiany, które będą trudne do odwrócenia. Czytelnik podczas lektury ma wyjątkową okazję podążać wraz z autorami książki biebrzańskimi ścieżkami, leśnymi duktami i bagnistymi torfowiskami, by podpatrzeć życie zwierzęcych mieszkańców tej krainy i zachwycić się jej krajobrazem. Doskonałe zdjęcia, wykonane przez jednego z braci, podkreślają dzikość i wyjątkowość terenu, a niekiedy wyglądają jak kosmiczne kadry nie z tego świata. Ciekawe opowieści o faunie i florze byłyby jednak niekompletne bez relacji o ludziach zamieszkujących okolicę. A wśród nich znajdą się lokalsi oraz przybysze – tytułowi biebrznięci, którzy przyjechali na chwilę, zostali na zawsze, bo opętała ich magiczna aura mokradeł.

Książkę czyta się bardzo dobrze. Gawędziarsko-reporterski styl opowieści, zdjęcia zdradzają pasję autorów i autentyczną fascynację tematem publikacji, którą gorąco polecam. Oprawa miękka, klejona.

Czytaj dalej →

Sekretne życie drzew

Autorka: Moira Butterfield
Ilustratorka: Vivian Mineker
Wydawnictwo: Jedność
Kielce 2023
Poziom: BD I/II

Najnowsza propozycja wydawnicza dwóch kobiet, którym bardzo dobrze udaje się współpraca w tworzeniu publikacji popularnonaukowych dla dzieci. Jej owocem jest seria atrakcyjnych książek, których tytuły rozpoczynają się od słów „sekretne życie”. I tak ostatnio na przeglądzie prezentowaliśmy „Sekretne życie pszczół” (P. 8/23), a dziś przedstawiamy książkę poświęconą tajemnicom drzew.

Narratorem opowieści jest wiekowy Dąb Ryszard, który opowiada o tym, jak pewnego dnia wyrósł z małego ziarenka, co je, po co mu dziuple w pniu, jak liczy swoje lata i w jaki sposób „rozmawia” z innymi drzewami. Książka zawiera wykaz drzewnych rekordzistów w kategorii wysokości, wagi czy wieku oraz opowieść o przemianach pór roku w lesie. Celem książki jest uwrażliwienie młodego czytelnika na świat przyrody, a w szczególności na drzewa, co chyba udaje się osiągnąć między innymi dzięki uosobieniu roślin. Autorki popularyzują ideę lasów postrzeganych jako bogactwo świata i fundament życia na Ziemi.

Publikacja zdecydowanie warta uwagi, przekazująca wiedzę w przystępny i obrazowy sposób, wzbogacona o drzewne opowieści z czterech stron świata. Wydanie w ładnej, twardej i szytej oprawie. Polecam.

Czytaj dalej →

Świat do remontu. To, o czym dorośli ci nie mówią, bo często sami nie wiedzą

Autor: Boguś Janiszewski
Ilustrator: Max Skorwider
Wydawnictwo: Publicat
Poznań 2023
Poziom: BD II/III

Bogato ilustrowana publikacja popularnonaukowa z gatunku tekstów dydaktycznych, aczkolwiek nienachalnych, skierowana do dzieci i młodszej młodzieży. Książka należy do serii pt. „To, o czym dorośli ci nie mówią, bo często sami nie wiedzą” i wprowadza czytelników w szeroko pojętą tematykę ochrony planety. Poprzednio na liście „Wojny” (P. 23/22).

Tym razem Gaja zostaje wezwana do Centrum Zarządzania Wszechświatem, w którym przedstawiciele Międzygalaktycznej Społeczności domagają się naprawy Ziemi zniszczonej przez cywilizację homo sapiens. Czas operacyjny wynosi jeden tydzień, więc zadanie jest prawie niewykonalne, jednak siedmiodniowy plan działania wydaje się kompletny i absolutnie niezbędny. Dlaczego Ziemia się zepsuła? Jakie obszary wymagają tytułowego remontu? Szukając odpowiedzi na te pytania, młody czytelnik zdobywa wiedzę o globalnym ociepleniu, zmianach klimatycznych, kryzysie żywieniowym czy zanieczyszczeniach wód oraz nadmiarze śmieci. Oprócz tego autorzy poruszają problem wojen, ustrojów politycznych, kryzysu gospodarczego, biedy, głodu, przeludnienia, ubóstwa energetycznego i nierównego dostępu do edukacji czy praw. Remedium na bolączki świata to globalna współpraca, której dobry przykład stanowią tzw. Cele Zrównoważonego Rozwoju sformułowane przez ONZ w 2015 roku. Książka propaguje zawarte w nich idee, przybliża je za pośrednictwem młodzieżowego języka, rysunku i humoru, który nie stroni od absurdu, ale pozwala dotrzeć do nastoletniego odbiorcy. Zdecydowanie polecam. Oprawa twarda, szyta.

 

Czytaj dalej →

Wangari Maathai, kobieta, która posadziła miliony drzew

Autor: Franck Prévot
Ilustratorka: Aurélia Fronty
Wydawnictwo: Zakamarki
Poznań 2023
Poziom: BD I/II

Kolejna bardzo ładnie wydana przez Zakamarki książka, poświęcona Wangari Maathai, która – jak głosi tytuł – posadziła miliony drzew, poza tym była feministką, pierwszą w Afryce Wschodniej kobietą – profesorem, a w 2004 roku otrzymała Pokojową Nagrodę Nobla za pracę na rzecz ochrony środowiska, rozwoju, demokracji i pokoju.

Czytelnik poznaje bohaterkę jako małą dziewczynkę, żyjącą z rodzicami i rodzeństwem w niewielkiej kenijskiej wiosce o nazwie Ihithe. To tu mała Wangari zakłada swój pierwszy ogródek, pomaga mamie w pracach domowych, a pewnego dnia – wbrew obowiązującym zwyczajom – rozpoczyna naukę w szkole. Kilka lat później dociera aż do Ameryki, by studiować na uniwersytecie i przekonać się, że w demokracji nie każdy ma te same prawa i przywileje, a lasy mogą tworzyć nie drzewa, a drapacze chmur. Nie o takim świecie marzy bohaterka i nie taki świat postanawia zbudować. Od tej pory niezgoda na zastany porządek będzie towarzyszyć jej już zawsze i nie pozwoli poddać się w żadnej trudnej chwili.

To nie jest książka o kobiecie, to książka o nadziei i marzeniach, które się spełniają, jeżeli towarzyszy im niezachwiana wiara we własne siły. Publikacja pięknie zilustrowana, wydana w twardej i szytej oprawie, zawiera kalendarium życia Wangari Maathai, jej fotografie oraz mądre cytaty z autobiografii. Mój ulubiony mówi o tym, że „drzewo jest warte więcej niż jego drewno”. Polecam każdemu.

Śpiący rycerze. Baśń o wspólnocie

Autorka: Roksana Jędrzejewska-Wróbel
Ilustratorka: Marianna Oklejak
Wydawnictwo: Bajka
Warszawa 2023
Poziom: BD II

„Śpiący rycerze” to siódma książka dla dzieci, wydana w serii „Siedem szczęśliwych. Baśnie nie dość znane” – ostatnio na liście szósty tom serii „Kije samobije” (P. 4/23). Najnowsza część porusza problem osamotnienia i bezsilności. Główna bohaterka, Ronja, obdarzona darem uważności i empatii, widzi więcej niż inni. Talent, który posiada, powoduje, że dziewczynka czuje się nierozumiana przez otoczenie i samotna. Pewnego dnia Ronja zauważa, że morze płonie. Bohaterka ostrzega przed niebezpieczeństwem dorosłych, jednak żaden z nich nie reaguje adekwatnie do zagrożenia. Bierność otoczenia początkowo wywołuje u Ronj rozpacz, jednak później motywuje do działania. Co może zrobić mała dziewczynka, by zmienić świat? Nie poddawać się, mimo krytyki innych ludzi. Efekt może okazać się zaskakujący.

Książeczka niesie mądre i krzepiące przesłanie o sile, jaką daje przyjaźń, wspólnota i zjednoczenie w działaniu. Autorka dyskretnie przemyca do opowiadania ideę siostrzeństwa, a także równości płci. Postulowana wolność od stereotypów, krzywdzących w równym stopniu postrzegane jako słabe dziewczynki, jak i chłopców pozbawionych prawa do wrażliwości czy łez, łączy się z wplecionym w tekst ludowym motywem śpiących rycerzy. Zgodnie z legendą, obudzą się wtedy, gdy trzeba będzie bronić polskiej ziemi. Być może ten czas już nadszedł, tylko zagrożenie jest inne od spodziewanego?

Książeczka w twardej i szytej oprawie, może wizualnie spodobać się miłośnikom kultowej serii książeczek o Basi z powodu znanej i lubianej kreski Marianny Oklejak. Bardzo polecam.