Archiwum kategorii: LITERATURA FAKTU
Śmiertelnie ciche miasto
Autor: Murong Xuecun
Wydawnictwo Czarne
Reportaż chińskiego pisarza, który postanowił opisać to, jak funkcjonowały Chiny w pierwszych miesiącach pandemii COVID-19. W tym gorącym i trudnym czasie odważył się przeprowadzić wywiady z kilkoma mieszkańcami Wuhanu. Rozmowy dotyczyły np. tego, jak funkcjonowały szpitale, z jakimi ograniczeniami się mierzyli lekarze i jakie polecenia służbie zdrowia narzucał chiński rząd.
Mimo obaw o wolność, Autor wykonał swoją pracę, choć zdawał sobie sprawę, że opisywanie prawdy może wiązać się nawet z zamknięciem w więzieniu. Taki los spotkał kilku jego kolegów po fachu, których wymienia we wstępie. Z obawy przed represjami, pisarz tuż po obluzowaniu ograniczeń komunikacyjnych opuścił ojczyznę. W swoich tekstach objawia prawdę i kompromituje komunistyczną władzę Chin, która od początku fałszowała liczbę chorych i zbyt późno informowała o powadze sytuacji.
Każdy rozdział książki „Śmiertelnie ciche miasto” opisuje prywatną tragedię mieszkańców Wuhanu. Poznajemy np. perspektywę lekarza, który musiał patrzeć na śmierć swoich pacjentów, ponieważ nie miał jak i czym im pomóc. Wuhan opustoszał, ludzie bali się wyjść, a chorzy byli skazani na docieranie do szpitala pieszo lub rowerem, ponieważ transport miejski był całkowicie wyłączony.
Reportaż wiarygodnie obrazuje absurdalną politykę rządu chińskiego, który wcale nie poczuwał się odpowiedzialny za rozwój pandemii. Redaktor w posłowiu próbuje podsumować działania chińskiego rządu i tego, jak rozwijał się koronawirus na świecie. Zawiera co prawda ogólnikowe informacje, lecz dobrze obrazuje etapy szerzenia się pandemii, która jeszcze nie tak dawno zamknęła w domach niemal cały świat. Oprawa twarda, szyta. Polecam.
Lękowi. Osobiste historie zaburzeń
Primadonna. Biografia Bogusława Kaczyńskiego
Jak złodziej przyszła. Rozmowy i reportaże o starości
Dziennik pocieszenia
Autor: Wojciech Bonowicz
Wydawnictwo: Znak
Nowa książka poety, publicysty, dziennikarza, autora nominowanej do Nagrody Literackiej Nike biografii ks. Józefa Tischnera to zbiór tekstów z pogranicza eseju i felietonu, powstałych na podstawie jego publikacji w „Tygodniku Powszechnym” (poddanych gruntownym przeróbkom) oraz niepublikowanych notatek.
Wojciech Bonowicz dzieli się tu swoimi spostrzeżeniami o życiu społecznym i codziennym, osobistymi przeżyciami, refleksjami z lektur oraz przemyśleniami na temat tego, co w życiu ważne. Podejmowane przez niego istotne zagadnienia dotyczące trudnych aspektów współczesnej rzeczywistości oraz filozoficzne rozważania przeplatają się z lekkimi tematami, dowcipami, anegdotami czy prostymi obrazami zwykłego życia.
Poeta przebywając pod jednym dachem z kotem Leonem, głaszcząc go czy wpatrując się razem z nim w pobliską działkę przekształcającą się w śmietnisko, uczy się odpoczywać jak „porzucona za oknem ziemia”, zgłębia znaczenie słów „nie mam czasu” i „przedpokój”, zastanawia się nad dziwnymi ludzkimi obyczajami, takimi jak na przykład wrzucanie pieniążka do fontanny czy przymus jedzenia mięsa oraz z sentymentem spogląda na stare, drewniane krzesło, które jest z nim od zawsze. A to zaledwie kilka z tematów poruszonych tylko w jednym tekście („Nieużytek”).
W nieprzytulnym, pełnym niepewności świecie poeta podkreśla wartość czułości, serdeczności, przytulania, światła, drobnych radości, kolacji z przyjaciółmi przy lampie naftowej oraz nadziei. Sam najgłębsze pocieszenie znajduje w poezji, jest bowiem ona – jak pisze – „miejscem dającym życie”. Teksty pełne są odniesień do literatury i sztuki.
Wartościowa, skłaniająca do refleksji lektura. Okładka miękka, klejona. Bardzo polecam. Poprzednio: „Dziennik końca świata” p. 14/2019.
Dzikie miejsca
Autor: Robert Macfarlane
Wydawnictwo Poznańskie
Wielokrotnie nagradzany brytyjski pisarz, naturoznawca i wykładowca na Uniwersytecie Cambridge wyrusza w podróż w poszukiwaniu bezcennych, dzikich miejsc Anglii, Irlandii, Szkocji i Walii, której efektem jest stworzenie ich mapy, a także niniejsza książka. Wskazówkami i inspiracjami są dla niego znaleziska przyrodnicze tworzące w jego domu pokaźną kolekcję, dawne utwory o dzikiej przyrodzie oraz literatura podróżnicza, przez co wiele tras przemierza śladami znanych angielskich pisarzy czy podróżników.
Wędrując po dzikich zakątkach archipelagu chłonie przyrodę wszystkimi zmysłami, często nocuje pod gołym niebem, robi szeroki rekonesans po okolicy, chętnie też korzysta ze starych map kartograficznych, aby sprawdzić, co się zmieniło na przestrzeni ostatnich dziesięcioleci. W kilku wyprawach towarzyszy mu przyjaciel Roger, pisarz i wielki miłośnik dzikiej natury, który wywiera duży wpływ na jego rozumienie dziczy.
Serię podróży zaczyna od Wyspy Prądów w północnej Walii, przyciągającej przed wiekami mnichów, pustelników i samotnych wędrowców, gdzie obserwuje zachwycające zjawisko morskiej fosforescencji. W dalszej kolejności odwiedza wiekową dolinę z jeziorem na południowo-zachodnim wybrzeżu wyspy Skye, bezkresne szkockie wrzosowiska, magiczny Czarny Las, ujście rzeki Naver, okrytą zimową szatą górę Hope, srebrny płaskowyż Burren wznoszący się pośrodku zachodniego wybrzeża Irlandii, żwirkowe pustynie na wybrzeżu Anglii Wschodniej oraz słone bagna półwyspu Dengie. Relacje z pobytu w tych miejscach przeplatają się z opowieściami o materialnych pokrewieństwach między nimi i ludziach z nimi związanych, a także eseistycznymi rozważaniami na tematy dotyczące ludzkiej egzystencji, zmieniającego się świata czy relacji człowieka z dziką przyrodą. Poruszane są tu też problemy współczesnych zagrożeń dla dziczy.
Autor plastycznie opisuje krajobrazy, przyrodę, historię i geografię odwiedzanych miejsc, w sugestywny sposób oddając ich atmosferę, jak też własne emocje. Podróże w odległe zakątki Wielkiej Brytanii zmieniają jego podejście do dziczy, uczą go dostrzegać dzikość, bujność i żywotność natury w najbliższym otoczeniu. W książce pełno jest odniesień do literatury, sztuki, filozofii, ekologii i nauk przyrodniczych.
Znakomita, niezwykle przyjemna lektura dla miłośników przyrody i podróży, ale warta też polecenia szerokiemu gronu odbiorców. Pozycja zawiera wybraną bibliografię. Okładka miękka, klejona. Polecam.
Poprzednio na liście: „Podziemia. W głąb czasu” p. 16/2020.
Afryka to nie państwo
Autor: Dipo Faloyin
Wydawnictwo Literackie
Autor książki, Dipo Faloyin jest dziennikarzem i redaktorem o nigeryjskim pochodzeniu. Reportaż „Afryka to nie państwo” jest jego debiutem literackim. Autor obala w książce stereotypy na temat czarnego lądu, ponieważ zdaje sobie sprawę, że dla wielu ludzi Afryka wciąż jest sprowadzana do jednej wizji, według której panuje tam wyłącznie głód, choroby i zacofanie. Tymczasem, jak sam autor twierdzi, Afryka jest „bogatą mozaiką doświadczeń i historii różnorodnych społeczności”. Ten ogromny kontynent jest zróżnicowany pod względem kulturowym, językowym, mentalnym i politycznym. Autor chce obalić stereotypy, które powiela europejska popkultura, a nawet organizacje charytatywne, które, aby osiągnąć swoje finansowe cele, powielają krzywdzący obraz afrykańskiej społeczności. W książce znajduje się raczej pobieżne przedstawienie dawnej historii danych regionów, ponieważ autor chce skupić się na współczesnych czasach. Zabiera czytelnika do Lagosu – miasta, w którym się wychował i do innych miejsc, lecz nie na zasadzie przewodnika, a obserwatora rzeczywistości. Jest to bardzo wartościowa książka, która pomaga zrozumieć jak różnorodny jest afrykański kontynent. Polecam. Oprawa twarda, szyta.
Miłość bez jutra
Autorka: Agnieszka Cubała
Wydawnictwo: Wielka Litera
Warszawa 2024
Zbiór opowieści o miłości, która rodzi się w czasie absolutnie nieodpowiednim, w świecie pozbawionym nadziei i wbrew zdrowemu rozsądkowi. Autorka, popularyzatorka historii związanej głównie z II wojną światową, tym razem wydobywa na światło dzienne bardzo prywatne, intymne fragmenty przeszłości, bowiem koncentruje się na życiu uczuciowym ludzi wplątanych w wir dziejów i wielką politykę. Jednych miłość gubi, innym ratuje życie i pomaga przetrwać ekstremalnie trudny czas okupacji – wśród bohaterów książki pojawiają się sylwetki szerzej nieznane, ale także te sławne (tu: Hanka Ordonówna, Wiera Gran, Witold Zacharewicz, Tadeusz Borowski, Aleksander Wat czy Konstanty Ildefons Gałczyński). Ich historie pogrupowano według dominującego rysu uczucia, którego doświadczają, np. rozkwit miłości, rozłąka, rozstanie, małżeństwo, kobieca lub męska perspektywa. Agnieszka Cubała zbiera relacje Polaków żyjących w okupowanym kraju lub na jego pograniczu, wspomnienia świadków z obozów koncentracyjnych, łagrów, więzień, getta, a także opowieści wysyłanych do III Rzeszy robotników przymusowych czy mieszkańców Wołynia, którzy przed rzezią zawierają małżeństwa polsko-ukraińskie, wychowują wspólne dzieci i później nierzadko wspólnie giną z rąk nacjonalistów.
Książka prezentuje wiele wzruszających, pięknych, tragicznych, czasem niewiarygodnych a najczęściej inspirujących historii, które udowadniają, że miłość pomiędzy dwojgiem ludzi może narodzić się wszędzie, nawet w skrajnie złowrogich warunkach pomiędzy tymi, którym kochać nie wolno lub którzy kochać dla własnego dobra nie powinni. Miłość paradoksalnie staje się i słabością, i siłą, źródłem szczęścia i rozpaczy, pomaga zachować człowieczeństwo i wiarę w dobro, piękno oraz chęć do życia. Warto zwrócić uwagę na ostatni rozdział, stanowiący zaproszenie do zbadania tematu związków osób nieheteronormatywnych. Bardzo polecam te pozycję wszystkim czytelnikom, zwłaszcza zainteresowanym II wojną światową. Publikacja rzuca nowe światło na rzeczywistość pierwszej połowy XX wieku i żyjących w niej ludzi, ukazuje indywidualny wymiar historii, nadając zebranym przez autorkę narracjom uniwersalne przesłanie. Tekst wzbogacony fotografiami, oprawa miękka, klejona.
