Anna i Pan B.

Autor: Jakub Zając
Wydawnictwo: Wielka Litera
Warszawa 2023

„Anna i Pan B.” to druga książka krakowskiego pisarza, który zadebiutował niedawno powieścią „Halt. Zapiski z domu trzeźwienia” (P. 11/22). Nowa powieść kontynuuje wątek alkoholizmu, ale jej głównym tematem jest poszukiwanie własnego miejsca na świecie. Alkohol pojawia się tu jedynie jako symbol sztucznego raju, słabości głównego bohatera.

Narratorem utworu jest młody pisarz, który po zakończonym sukcesem odwyku, a także po rozstaniu z dziewczyną, postanawia rozpocząć życie od nowa. Pomaga mu w tym niecodzienne zaproszenie, które przesyła fanka jego twórczości. Anna oferuje artyście wakacyjny pobyt u siebie w domu. Bohater przystaje na propozycję, by nabrać dystansu do przeszłości i odnaleźć wewnętrzny spokój. Kobieta okazuje się bezpieczną przystanią dla zagubionego mężczyzny, a podróż do Pilchowic – podróżą w głąb siebie. Narratorowi towarzyszy w niej tytułowy Pan B. – postać z pogranicza jawy i snu, która staje się przewodnikiem po labiryntach podświadomości. Czy narratorowi uda się odnaleźć prawdziwy dom i zostawić za sobą wszystko, co złe? Zadanie jest trudne, bowiem „kiedy chcemy odrzucić przeszłość, ta depcze nam po piętach. To, co chcemy zostawić, wraca, a to, co ocalić, ucieka (…)”.

Powieść czyta się jednym tchem. Uwaga czytelnika skupia się na kontemplacji tła fabularnego, na tzw. magii „codzienności, w której szukać należy skromnych olśnień”, by doświadczyć życia tu i teraz. Warto docenić pojawiające się w tekście ciekawe spostrzeżenia, dotyczące przestrzeni miasta i ludzkiego zachowania. Natomiast najmocniejsze strony warsztatu autora to umiejętnie użyta ironia i gorzki dowcip. Bardzo polecam do lektury i głębszej zadumy. Oprawa miękka, klejona.