Archiwum miesiąca: sierpień 2021

Straszny kraj

 

Autor: Keith Gessen
Wydawnictwo Prószyński i S-ka

Keith Gessen urodził się w Moskwie. Jako sześciolatek razem z rodziną przeniósł się na stałe do Stanów Zjednoczonych, gdzie obecnie prowadzi kwartalnik literacki i wykłada dziennikarstwo na nowojorskim Uniwersytecie Columbia. Jest bratem Mashy Gessen, jednej z najgłośniejszych amerykańskich krytyczek reżimu Putina.

„Straszny kraj” to jego druga powieść tego autora, zawierająca wątki autobiograficzne. Gessen przenosi się na jakiś czas do Rosji, aby zająć się swoją babcią. Jego sytuacja finansowa nie jest najlepsza. Zajęcia na uniwersytecie nie przynoszą oczekiwanego dochodu, nie ma rodziny, zostaje porzucony przez dziewczynę. Brat, Dima, który dotychczas opiekował się babcią, musi wyjechać do Londynu w interesach. Gessen wie, że nie można mu ufać, bo od dziecka pakował się w kłopoty. I rzeczywiście, już pierwszego dnia okazuje się, że w starym moskiewskim mieszkaniu nic nie jest takie, jak opisywał Dima.

Stan babci nie jest najlepszy. Fizycznie jest sprawna, ale traci pamięć. W kółko zadaje te same pytania i często nie poznaje swojego wnuka. On jednak postanawia, że tak łatwo się nie podda. Organizuje starszej kobiecie czas, chodzi z nią na spacery i do kina.

Mieszkanie jest położone w samym sercu Moskwy i jest darem od Stalina, bo babcia, jako profesor historii konsultowała film o Iwanie Groźnym. Stalin kazał dać mieszkania wszystkim, biorącym udział w tym projekcie. Teraz pokoje przypominają wnętrza muzeum. Pełno w nich pamiątek i zdjęć całej rodziny. Tylko na tych zdjęciach wszyscy są razem, bo w rzeczywistości rodzina dawno rozjechała się po świecie.

Gessen nie pierwszy raz wraca do Rosji. Był tutaj podczas studiów. Wtedy zastał biedę i ruinę. Każdego dnia cieszył się z możliwości powrotu do Ameryki. Z dumą używał przywiezionych ze sobą kosmetyków, które pachniały lepszym światem. Etykiety na opakowaniach były radosne, jaśniejsze, kolorowe.

Teraz widzi Rosję nowobogacką. W luksusowych częściach miasta za kawę trzeba zapłacić czterdzieści dolarów. Ulicami przechadzają się ludzie w drogich garniturach i garsonkach, rozmawiając przez super płaskie telefony. Ekskluzywne samochody wjeżdżają do podziemnych parkingów.

Ale architektura miasta jest wciąż taka sama, nielogiczna, monumentalna, socrealistyczna. Wszystkie linie metra, jak promienie słońca, łączą się w centralnym punkcie, jedynym miejscu, gdzie można się przesiąść. Powoduje to straszny tłok na peronach. Rosja nadal jest imperialna. Media, będące pod kontrolą państwa, z sarkazmem relacjonują atak na Gruzję.

Książka Keitha Gessena to pełen szczerości raport z pobytu w Moskwie, powrót do dzieciństwa, rozprawienie się z kompleksami, poszukiwanie odpowiedzi na ważne pytania. Autor zaprasza nas do swojego świata. Czytelnik zatapia się w tej lekturze. Publikacja jest bardzo ciekawa także ze względu na oryginalne zestawienie dwóch światów, amerykańskiego i rosyjskiego.

Polecam. Oprawa miękka, klejona.

Wszystkie okna dla oknówek

 

Autor: Paweł Pstrokoński
Wydawnictwo Czarne

 

Paweł Pstrokoński jest ornitologiem i popularyzatorem wiedzy o przyrodzie. Prowadzi wycieczki terenowe, prelekcje i warsztaty, występuje w audycjach radiowych i pisze artykuły do prasy. Publikował w Tygodniku Powszechnym, Wiedzy i Życiu oraz Zieleni Miejskiej.

W swojej książce opisuje ptasie życie, miłość, zdradę, walkę o władzę, rozstania i powroty, troskę o potomstwo, gniazdo i pożywienie. Opowiada o codziennych zmaganiach ptaków żyjących w miastach: jaskółek, jerzyków, wron, wróbli i wszędobylskich gołębi. Zwraca naszą uwagę na te rzadziej spotykane i słabiej znane gatunki, śpiewające pokrzewki, bębniące dzięcioły, sokoły gniazdujące na wieżowcach i kominach, bociany białe, puszczyki i bieliki.

Dzięki lekturze książki zaczynamy zauważać przyrodę wokół nas. Okazuje się, że także w mieście można prowadzić prawdziwe obserwacje ptaków. Ich obecność na naszych balkonach to radosny świergot od samego rana i powietrze wolne od much czy komarów.

Coraz więcej organizacji zajmuje się ochroną ptaków w dużych aglomeracjach miejskich, budując dla nich specjalne budki. Autor opisuje działalność Ptasiego Azylu, mieszczącego się przy warszawskim ZOO. Jego pracownicy często muszą ratować chore gołębie, przeganiane przez mieszkańców, pracowników budowlanych, rozpędzone samochody. Nie mamy do nich szacunku, bo to pospolity gatunek. A jednak to zwierzęta bardzo wrażliwe, które łączą się w pary na całe życie, czują i cierpią.

Książka Pstrokońskiego to ciekawa lektura, która sprawi, że zaczniemy bardziej wnikliwie przyglądać się zwierzętom wokół nas.

Oprawa miękka, klejona, przypisy.

Rewolta

 

Autor: Nadav Eyal
Wydawnictwo: WAB

 

Nadav Eyal jest izraelskim dziennikarzem, zdobywcą Nagrody Sokolova, nazywanej izraelskim Pulitzerem. Jako dziennikarz patrzy z dystansu i widzi więcej. Kilka dni przed wyborami prezydenckimi odbywa podróż po Stanach Zjednoczonych, poszukując odpowiedzi na proste pytanie: gdyby wygrał Traump, jak mogło do tego dojść? Sondaże wskazywały, że to raczej niemożliwe. A jednak się stało.

Autor analizuje epokę rewolty, narastający fundamentalizm, populizm i nacjonalizm, brexit, kryzys imigracyjny i klimatyczny, ekstremizmy, wojny handlowe i zaburzenie globalnego porządku. Prezentuje wiedzę na temat mechanizmów politycznych i gospodarczych, rządzących naszym życiem społecznym. Opisuje czasy, w których przyszło nam żyć, rozpoczynając od końca epoki odpowiedzialności, która jego zdaniem nastąpiła w chwili zamachów terrorystycznych na World Trade Center, aż po pandemię wirusa COVID-19.

Podróżuje, rozmawia z ludźmi, obserwuje ich życie codzienne, zwyczaje, pracę i czas wolny. W Japonii na przykład społeczeństwo gwałtownie się starzeje. Liczba psów i kotów trzymanych w domach przewyższa liczbę dzieci. teraz w wózkach wozi się na spacer właśnie zwierzęta, które traktowane są jak potomstwo. Mają swoje pokoje w mieszkaniach, zabawki i ubrania. W sklepach łatwiej jest kupić zabawkę dla psa, niż dla dziecka. Na marketowych półkach, w najbardziej widocznych miejscach stoją produkty dla ludzi starych.

Książka jest adresowana do osób interesujących się polityką i prądami społecznym.

Oprawa twarda, szyta, przypisy.