
Archiwum kategorii: LITERATURA DZIECIĘCO-MŁODZIEŻOWA


Gdy babcia zapomina…

Klub Opiekunek. Dawn i nawiedzony dom
Autorka: Ann M. Martin
Wydawnictwo Mamania
„Klub Opiekunek” to seria książek, napisana przez Ann M. Martin w 1988 roku. Opowiada o przygodach przyjaciółek, które założyły tytułowy klub, bo uwielbiają zajmować się dziećmi.
W dziewiątej części Kristy, Claudia, Stacey, Mary Anne i Dawn spotykają się po długiej, wakacyjnej przerwie. Dawn opowiada o swojej rodzinie i odwiedzinach u ojca w Kalifornii. Jej rodzice są rozwiedzeni, podobnie, jak rodzice Kristy. Dziewczynki spotykają się regularnie u Claudii, bo tylko ona ma swój prywatny numer telefonu i aparat telefoniczny we własnym pokoju. Dzielą się doświadczeniami, opowiadają o ostatnich zleceniach, prowadzą zeszyt klientów, a w nim opisują swoje wrażenia. Stali klienci wiedzą kiedy odbywają się spotkania klubu i w wyznaczonych godzinach dzwonią, żeby zamówić opiekę do swoich dzieci. Grafik szybko się wypełnia.
Trzynastoletnie panienki są zaradne i dobrze zorganizowane. Obserwacje głównej bohaterki są bardzo ciekawe. Trafnie opisuje swoją sytuację rodzinną, zauważa różnice charakterologiczne członków rodziny. Lubi czytać książki, szczególnie te z dreszczykiem. Niestety po takiej lekturze zaczyna się bać duchów. Podejrzewa, że w jej starym domu są jakieś tajemnicze skrytki i sekretne przejścia. Zaprasza przyjaciółki i wspólnie zabierają się do sprawdzania wszystkich zakamarków posiadłości.
Publikacja ma pewien urok, może dlatego, że została napisana ponad trzydzieści lat temu. Nastoletnie bohaterki nie skupiają się na swoim wyglądzie. Nie opisują sukcesów w mediach społecznościowych. Pożytecznie spędzają czas wolny. Uczą się jak zajmować się dziećmi, poznają podstawy pedagogiki i psychologii. Zarabiają niewielkie pieniądze na drobne wydatki. Są odpowiedzialne i, pomimo tak młodego wieku, twardo stąpają po ziemi.
Książkę można śmiało polecić nastoletnim czytelnikom.
Oprawa miękka, klejona.

Cała szkoła mówi o mnie
Autorka: Michelle Quach
Wydawnictwo Literackie
Michelle Quach jest graficzką i pisarką o chińsko-wietnamskich korzeniach, mieszkającą w Los Angeles. Studiowała historię i literaturę na Uniwersytecie Harvarda. Powieść „Cała szkoła mówi o mnie” to jej debiut literacki.
Główną bohaterką jest nastoletnia Eliza. Tak jak autorka, pochodzi z chińsko-wietnamskiej rodziny. Jest w ostatniej klasie college’u. Uważa się za dość utalentowaną dziennikarkę. Była czterokrotnie zaliczona do grona najlepszych młodych dziennikarzy na Konferencjach Dziennikarstwa Szkolnego. Jest redaktorką prowadzącą szkolnej gazetki – „Sygnalisty”. Zarządza zespołem odpowiedzialnym za wiadomości.
Trwają przygotowania do wyborów redaktora naczelnego. Eliza jest początkowo jedyną kandydatką, ale niespodziewanie do rywalizacji dołącza Len. To niedoświadczony chłopak. Pracuje w gazecie dopiero półtora roku. Jest byłym bejsbolistą, który po poważnej kontuzji musiał pożegnać się ze sportem. Członkowie redakcji wysłuchują przemówień dwóch kandydatów i w głosowaniu decydują się powierzyć władzę Lenowi. Eliza jest obrażona i podejrzewa wszystkich o mizoginizm. Oliwy do ognia dorzuca matka, która twierdzi, że córka nie ubiera się odpowiednio, a ludzie zawsze przecież oceniają człowieka po wyglądzie. Starsza siostra Elizy ma fioła na punkcie ciuchów i kosmetyków i też nie rozumie, jak można nie wystroić się na najważniejszy dzień w swoim życiu.
Autorka zwraca uwagę na głupotę młodych dziewczyn, które bardziej dbają o urodę, niż o swoją edukację. W opowieść wplata wątki feministyczne. Pokazuje jak na najniższych szczeblach edukacji ogranicza się młodym kobietom możliwość kierowania i zarządzania grupą. Historia jest mocno osadzona w amerykańskiej rzeczywistości, w której działalność w samorządach i organizacjach uczniowskich jest traktowana jako wstęp do błyskotliwej kariery. Ciekawe jest spojrzenie chińsko-wietnamskich bohaterów na konflikty polityczne, emigrację, sytuację ekonomiczną i sukces w obcym kraju.
Publikacja adresowana do starszej młodzieży.
Oprawa miękka, klejona.

Na100latki, czyli jak przetrwać mając naście lat
Autor: Marcin Przewoźniak
Wydawnictwo Wilga
Marcin Przwoźniak jest pedagogiem, autorem książek i poradników dla dzieci. W poprzednich przeglądach omawialiśmy jego autorstwa „Psy, pieski, psiaki” (p. 11/2021) oraz „Mama w occie” (p. 11/2021).
Najnowsza publikacja to poradnik dla nastolatków, który ma im pomóc przejść suchą nogą przez morze problemów. Autor opisuje stan emocjonalny dorastającej młodzieży. Przekonuje, że w trudnych chwilach warto działać w drużynie, składającej się z ludzi godnych zaufania. Zwraca się bezpośrednio do swojego odbiorcy, ale także do rodziców. Skupia się na budowaniu relacji w rodzinie, poczuciu odpowiedzialności i chęci niesienia pomocy innym. Pokazuje jak dzielić się swoim czasem i jak podchodzić do wartości materialnych. Wraca do starych dobrych zasad kultury: mówienia „Dzień dobry” osobom starszym od siebie, sąsiadom, nauczycielom, rodzicom kolegów i koleżanek oraz ustępowania miejsca w autobusach.
Opisuje zmiany zachodzące w ciele, kłopoty z cerą i nadmierna potliwością, potrzebę zadbania o swój wygląd i strój odpowiednio do okazji. Wreszcie przestrzega przed niebezpieczeństwami związanymi z nadmiernym zaangażowaniem się w media społecznościowe, złym wpływem środowiska, sięganiem po narkotyki i inne używki.
W publikacji czytelnik znajdzie pełen wachlarz przykładów z życia wziętych. Postawione przez autora pytania i dobre rady, których nie da się uniknąć, mogą okazać się pomocne w trudnym okresie dojrzewania.
Przewoźniak szanuje przekonania czytelnika, także te religijne, i uczy jak podejmować decyzje w zgodzie ze swoim światopoglądem. Lektura potrzebna i pożyteczna, urozmaicona graficznie. Rysunki, dymki, pogrubienia i elementy komiksu ułatwiają zrozumienie i zapamiętanie treści.
Oprawa miękka, klejona.

Podróż krogulca

Pamiętniki Wisienki i Walentyna

To wszystko matematyka

Flaw(less)
Autorka: Marta Łabęcka
Wydawnictwo: Editio
Marta Łabęcka dopiero debiutuje w świecie romansu książkowego tą powieścią, ale można uczciwie stwierdzić, że jest to debiut przynajmniej poprawny, o ile nie po prostu dobry. Utrzymana w konwencji literatury dla starszych nastolatków opowieść o przyjaźni i miłości oczywiście wprowadza dwoje głównych bohaterów i – czego pewnie nie trzeba dodatkowo tłumaczyć – rozwija schemat stopniowego zasypywania różnic, zdawałoby się, nie do zasypania.
Josephine ciągle słyszy, że „musi postarać się bardziej”. Stara się ciągle, gdyż kończy szkołę i pragnie – czy raczej jej matka tak zadecydowała – zdawać na Harvard. Nie może więc tracić czasu i musi dbać o bycie we wszystkim najlepszą. Tak dla zasady. Trudno jednak się dziwić zmęczeniu i zniechęceniu dziewczyny, gdy przy rodzinnej kolacji odbywa się taki oto dialog. Zaczyna ojciec: „Rozmawiałem ostatnio na twój temat z dyrektorem […] Wydawał się bardzo zadowolony, chwalił Twoje dotychczasowe wyniki”. Matka nigdy nie przepuści takiej okazji i szybko ripostuje: „Głupiec zamierza się szczycić tym, że jego szkoła wychowała przyszłą studentkę Harvardu, jakby w jakikolwiek sposób się do tego przyczynił. Jego opinia wcale nie oznacza, że wyniki Josephine są wystarczająco dobre, więc na twoim miejscu bym się tak nie cieszyła, bo nasza córka wciąż może przynieść wstyd rodzinie, jeśli się nie dostanie”. Nie wiem jak Państwo, ale recenzent po takiej kolacji z zasady przestałby się starać o cokolwiek.
Według Josephine w okolicznych rodzinach utrzymywanie pozorów stało się lokalnym hobby – tak czynią i jej rodzice, którzy obłudnie prezentują się światu jako idealna familia, podczas gdy prostacko torturują córkę psychicznie. Mają swoje małe imperium, któremu poświęcają całe życie (prowadzą „renomowaną kancelarię prawniczą w Londynie”), dzieckiem zaś od zawsze zajmowała się gospodyni, bliższa dziewczynie niż matka. Dziecko z bogatego domu nie ma więc życia ani perspektyw, poza tą jedną, że z całą pewnością będzie najlepsza. I nieszczęśliwa.
Jej przeciwieństwem jest Charles, dość przypadkowo spotkany chłopak z rodziny mocno rozbitej i patologicznej, problemów narkotykowych też w jego życiu nie brakuje, zaś relacja matka-dziecko jest opisana równie bogato – i na niekorzyść rodzicielki – jak w przypadku Josephine. Jednak potrzeba posiadania kogoś bliskiego i ważnego pozwala się, jak to w takich opowieściach, zbliżyć tym dwojgu, a niemożliwe do zignorowania różnice otwierają przed nimi znacznie ciekawszy i bardziej wartościowy świat od tego, który zafundowały im rodziny.
Ta powieść oczywiście dziedziczy rozmaite niedociągnięcia debiutów, jak choćby to, że autorka z upodobaniem klasyfikuje swoich bohaterów wedle koloru włosów. Ale zostawmy to, takie rzeczy wyprostuje stopniowo zdobywany warsztat. Ja natomiast polecam tę książkę. Najlepsi zwykle źle kończą, zaś spełnianie zachcianek niedojrzałych rodziców z wypchanymi portfelami nie powinno być żadnym pryncypium dla nastolatków, nikt im tych lat nie odda. Może więc lepiej, by w życiu Josephine pojawił się jakiś łobuz? Miła w lekturze, prosta i pocieszająca historia dla starszych nastolatków i dorosłych – ku pokrzepieniu i ku przestrodze. Miękka, klejona okładka.
