Autor: Stanisław Krzemiński
Wydawnictwo: Marginesy
Warszawa 2023
Najnowsza książka Stanisława Krzemińskiego – reżysera i producenta filmowego, dziennikarza i pisarza – otwiera cykl powieści zatytułowany „Od Wschodu do Zachodu”. Autor nazywa swój projekt sagą o losach kobiet, Polek, reprezentujących siedem pokoleń pewnej rodziny, a ramy czasowe, które mu wyznacza mają objąć XIX, XX i XXI wiek.
Bohaterką pierwszej części cyklu jest nastoletnia Emilia, córka doktora Rossnowskiego, świeżo upieczona absolwentka pensji dla panien. Dziewczyna podczas balu debiutantek wpada w oko hrabiemu Gołubojewowi, który niestety nie cieszy się nieposzlakowaną opinią. Ojciec postanawia ratować reputację córki, nadszarpniętą przez dziennikarza opisującego przebieg balu oraz zazdrosnych i nieprzychylnie nastawionych ludzi. Rozpoczyna się tytułowa ucieczka. Emilia wyjeżdża do Paryża, żeby kontynuować naukę w słynnym Instytucie Panien Polskich. Bohaterka pod wpływem podróży po świecie, a następnie atmosfery francuskiej stolicy, a przede wszystkim w wyniku przyjaźni z pewną niezwykłą jak na tamte czasy kobietą – panną Borretti, rozbudza w sobie pragnienie wyzwolenia z kajdan społecznych konwenansów, marzenie o niezależności, emancypacji i chęć samodzielnego działania w różnych obszarach życia.
Książka w moim odczuciu bardzo udana, dotykająca ważnego tematu walki o równouprawnienie, o samostanowienie kobiet, a także problemu poszukiwania kobiecej tożsamości oraz częstego zjawiska rozdarcia pomiędzy marzeniami a powinnościami. Autor okazuje się zadziwiająco dobrze rozumieć kobiecą duszę i niezwykle dużo wiedzieć o dylematach płci pięknej. Nienaganny, elegancki styl powieści, ładny język pozwala rozpłynąć się w lekturze. Polecam i czekam na kolejne tomy. Oprawa miękka, klejona.