Archiwa tagu: literatura popularnonaukowa
Insektarium
Asyria. Powstanie i upadek pierwszego imperium w historii świata
Autor: Eckart Frahm
Wydawnictwo: Rebis
Doktor Eckart Frahm jest asyriologiem związanym z Wydziałem Języków i Kultur Bliskowschodnich Uniwersytetu Yale oraz autorem wielu artykułów naukowych poruszających temat historii i archeologii Bliskiego Wschodu. Poza niewątpliwymi kompetencjami merytorycznymi ma on jeszcze jedną istotną cechę – o przedmiocie swoich zainteresowań potrafi opowiadać w zajmujący sposób.
Najważniejszym, obecnym już w podtytule książki założeniem najnowszej książki Frahma jest to, że o starożytnej Asyrii powinniśmy myśleć jako o pierwszym imperium w dziejach świata. Badacz pokazuje, że – przynajmniej w okresie swojej największej świetności, czyli latach 730-620 p.n.e. – Asyria była państwem o zasięgu globalnym, który dominował inne zarówno pod względem cywilizacyjnym, politycznym, jak i militarnym. W swojej książce najwięcej miejsca poświęca właśnie temu okresowi, chociaż bacznie przygląda się także trwającej setki lat drodze Asyrii do wielkości, a także zmierzchowi tego imperium. Ten zaś jest co najmniej tajemniczy, bo upadek zajął temu potężnemu imperium zaledwie dziesięć lat. Jego przypadek w niczym nie przypomina zatem najlepiej poznanego przez współczesną historię upadku imperium – chodzi oczywiście o upadek Imperium Rzymskiego, które dogorywało bardzo długo.
Książkę Frahma można traktować właściwie jako kompendium wiedzy o starożytnej Asyrii. Napisane jest ono przystępnym językiem i w atrakcyjny, zajmujący sposób, ale jednocześnie bez zbędnych uproszczeń. Oczywiście, ze względu na brak dostatecznych źródeł, historia Asyrii nie mogła zostać opowiedziana w sposób ciągły i jednolity, nie przeszkodziło to jednak autorowi stworzyć książki, którą zwyczajnie dobrze się czyta. Trzeba też wspomnieć, że jest to przy tym publikacja jak najbardziej poważna i nawet eksperci w temacie nie powinni traktować jej jako popularnonaukowego czytadła.
Książka Eckarta Frahma stanowi lekturę obowiązkową dla wszystkich, którzy interesują się starożytną historią Bliskiego Wschodu, a nawet historią starożytną w ogóle. Warto mieć ją w swoich zbiorach. Oprawa twarda, szyta, w obwolucie. W środku niewielka wkładka ze zdjęciami wydrukowanymi na papierze kredowym.
Atlas historii Ziemi
Autor: Christian Grataloup
Wydawnictwo Post Factum
Nowatorski atlas jest efektem dwuletniej pracy zespołu składającego się z ponad trzydziestu naukowców (w tym: astrofizyków, biologów, archeologów, biofizyków, historyków, ekologów i paleontologów), pod kierunkiem uznanego francuskiego geohistoryka, byłego profesora uniwersytetu Paris Cité – Christiana Grataloupa.
Imponujące dzieło odtwarza na trzystu mapach i infografikach (opatrzonych syntetycznymi komentarzami) historię naszej planety od Wielkiego Wybuchu do czasów obecnych. Znajdziemy tu m.in. najstarszy obraz Wszechświata, graficzną historię życia, drzewo geologiczne człowieka, archeologiczne dowody wyrobu alkoholu, a także mapy prezentujące udomowienie roślin, pierwsze wojny, początki industrializacji oraz zmiany klimatycznych i migrację ludzi.
Książka podzielona jest na dziewięć rozdziałów zgodnie z chronologicznymi warstwami historii Wszechświata. Każdy z nich zawiera omówienie kluczowych zagadnień związanych z danym okresem, a dodatkowo rozkładówki mające ciemne tło, które ukazują ważne momenty w historii nauki.
Bogato ilustrowana książka znakomicie łączy wiedzę z różnych dziedzin nauki, pokazując dynamikę przemian oraz wpływ ludzkości na Ziemię. Zawiera bibliografię oraz indeksy. Warta uwagi pozycja do działu nauk o Ziemi. Wydana w utwardzonej oprawie, z tasiemkową zakładką. Polecam.
Caravaggio i caravaggioniści. Malarska podróż po Rzymie
Autorka: Barbara Kokoska
Wydawnictwo: Pasaże
Doktorka historii sztuki, dotąd znana głównie jako autorka popularyzatorskich książek poświęconych polskiemu malarstwu, tym razem napisała książkę, która w przystępny i zarazem wyczerpujący sposób prezentuje malarstwo Caravaggia i jego następców. Publikacja przybliża wprawdzie czytelnikowi sylwetkę słynnego barokowego artysty, jednak przede wszystkim skupia się na konkretnych obrazach Włocha – ułatwia ich zrozumienie i docenienie artystycznego mistrzostwa. Książce daleko jest do typowej, tonącej w przypisach publikacji akademickiej. Zamiast przynudzać, Kokoska pisze barwnym, literackim stylem, nie szczędząc czytelnikowi ani biograficznego detalu, ani działających na wyobraźnię niedopowiedzeń, ani skupienia się na realiach życia w Rzymie na przełomie XVI i XVII wieku. Nie przypadkiem autorka nadała swojej książce podtytuł „Malarska podróż po Rzymie” – Wieczne Miasto jest tu w istocie nie mniej ważnym bohaterem niż sama sztuka Caravaggia i jego następców.
Kokoska ukazuje włoskiego malarza przede wszystkim jako artystę niepokornego. Wyjaśnia, że słusznie uważa się go za twórcę, który nie oglądał się na oczekiwania mecenasów i osób zamawiających obrazy, zamiast tego przedstawiając na swoich płótnach sceny niekoniecznie mile widziane. Jak przekonuje autorka, w jego czasach była to postawa doprawdy bezkompromisowa, która zresztą na niemal dwa wieki zepchnęła go na margines historii sztuki (należne sobie miejsce w niej odzyskał dopiero w połowie XX wieku). Caravaggio mieszał na swoich płótnach podniosłe tematy z brzydotą i był zainteresowany – zarówno jako artysta, jak i jako człowiek – także ciemniejszymi ludzkimi sprawami. Kokoska tłumaczy, na czym właściwie polegał słynny „efekt Caravaggia”, jak nazywano ukazywanie przez malarza mocno oświetlonych scen, po bokach tonących w ciemności połączone z zamiłowaniem do przedstawiania świętych postaci w ciemnych zaułkach podrzędnych dzielnic Rzymu. Caravaggio nie tyle nawet nie idealizował swoich bohaterów, ile raczej bazował na kontrastach i starał się w pełni wykorzystać drzemiącą w nich artystyczną energię.
Sądzę, że książka może okazać się interesująca dla osób chcących bliżej zapoznać się ze sztuką Caravaggia. Kupować wedle uznania. Oprawa miękka, klejona.
Psychologia dla zabieganych
Homo caelestis
Dlaczego rodzice tak się czepiają twojego telefonu i co z tym zrobić
Dobro natury. Jak przyroda może polepszyć nasze życie
Atlas dźwięków odległych
Autor: Victor Terrazas
Wydawnictwo Wielka Litera
Tytuł omawianej publikacji nawiązuje do wydanej przez Dwie Siostry książki „Atlas Wysp Odległych” (P. 11/2014). Tym razem, to za sprawą wydawnictwa Wielka Litera możemy poznać ciekawostki z najodleglejszych zakątków świata spisane przez hiszpańskiego dziennikarza – Victora Terrazasa.
„Atlas dźwięków odległych” to zbiór nieoczywistych informacji ze świata muzyki pochodzącej lub wykonywanej w dalekich od wielkich miast miejscach, np. na Svalbardzie, w Laponii, Mongolii, na Saharze lub w Turkmenistanie. Autor chce udowodnić, że muzyka pełni ważną rolę na całym świecie.
Na jednej z pierwszych rozkładówek znajduje się mapa świata z oznaczonymi wszystkimi miejscami, przywołanymi w dalszej części. Każdemu miejscu poświęcono kilka stron ciekawie opisanej wiedzy o wykonywanej tam muzyce. Uwzględniono także całostronicowe przybliżenie na mapie i zbiór praktycznych informacji o omawianej krainie takich jak współrzędne geograficzne, zajmowany obszar, liczba mieszkańców, państwa i ewentualnie stolice, a także kod QR, przenoszący czytelnika do nagrania z dźwiękami, o których mowa w poszczególnym rozdziale. Dzięki temu, podczas lektury można w pełni poczuć klimat opisywanych miejsc.
W książce mowa np. o śpiewie zwanym joikiem, wykonywanym przez Saamów zamieszkujących Laponię, corocznych muzycznych festiwalach z energicznym tańcem na hawajskiej wyspie Molokai, pustynnym bluesie i saharyjskim rocku, które są częścią kultury Tuaregów, zamieszkujących obszary Sahary i wiele innych muzycznych ciekawostek z dalekich krain.
Publikacja jest bardzo wartościowa, edukuje w zakresie muzyki i geografii, poszerza horyzonty, pokazuje różnorodność świata. Poszczególne rozdziały można czytać wyrywkowo. Spójna szata graficzna z dwukolorowymi ilustracjami i mapami uatrakcyjnia lekturę. Bardzo polecam, oprawa twarda, szyta.