Archiwum autora: Aleksandra Gąsowska

Zderzenie czołowe. Historia katastrofy pod Szczekocinami

 

 

Autor: Bartosz Jakubowski
Wydawnictwo Krytyki Politycznej

 

Książka Bartosza Jakubowskiego – autora podkastu „Węzeł przesiadkowy”, koordynatora zespołu ekspertów ds. transportu w Centrum Analiz Klubu Jagiellońskiego, ekonomisty, autora komentarzy i analiz z zakresu wykluczenia komunikacyjnego i polityki transportowej.

Jakubowski analizuje dokumentację zebraną w toku śledztwa dotyczącego katastrofy kolejowej, która wydarzyła się 3 marca 2012 roku pod Szczekocinami. Próbuje dotrzeć do skazanych dyżurnych ruchu, przedstawicieli związków zawodowych, emerytowanych kolejarzy i kierowników kieleckiego zakładu linii kolejowych. Napotyka na opór. Większość pracowników otrzymała zakaz wypowiadania się na temat wypadku.

Szczegółowo opisuje wydarzenia tego feralnego dnia. Wszystko zaczęło się na stacji Warszawa Centralna, gdy o godzinie 18.30 pociąg „Jan Matejko” ruszył w kierunku Krakowa. Polska żyła zbliżającymi się mistrzostwami Euro 2012. Infrastruktura kolejowa była nie gotowa do obsługi wzmożonego ruchu kibiców. Wszystkie duże inwestycje miały ogromne opóźnienia. Niektóre prace na czas mistrzostw zostały po prostu wstrzymane.

Autor wprowadza czytelnika w kolejową nomenklaturę, opisuje zadania wykonywane przez poszczególnych pracowników, ale przede wszystkim oddaje głos pasażerom, którzy przeżyli wypadek. Obrazy z wnętrza zmiażdżonych wagonów, wypełnionych krwią i szczątkami ludzkimi, pozostaną na zawsze w ich pamięci.

Przejmująca relacja z miejsca wydarzeń, świadectwo ratowników i mieszkańców położonej nieopodal Szczekocin wsi Chałupki oraz szczegółowy opis medialnej burzy i poszukiwania przyczyn wypadku. A w tle polityczne przepychanki.

Publikacja rzetelnie przygotowana i godna polecenia.

Oprawa miękka, klejona, bibliografia.

Tatusiowie czasami

 

 

Autor: Guido van Genechten
Wydawnictwo: Adamada

Guido van Genechten to belgijski utytułowany pisarz, grafik, autor książek dla dzieci. W poprzednim przeglądzie omawialiśmy „Całuski dla maluszka” (p. 10/2021).

Najnowsza opowieść poświęcona jest tatusiom, którzy czasami zachowują się jak dzieci. Wygłupiają się nie zwracając uwagi na to, że są w publicznym miejscu. Wchodzą do dziecinnych basenów, wychlapując cała wodę. Naśladują zwierzęta w zoo. Płaczą z powodu przegranej. Ciągle coś gubią. Zapominają o kupieniu najważniejszej rzeczy. Zamiast reperować psują i nie radzą sobie z podstawowymi narzędziami.

W najmniej oczekiwanym momencie odzywa się w nich sportowy duch i zaczynają szarżować. Na przykład podczas wakacji, na środku jeziora. Mimo wszystko nikt nie jest w stanie ich zastąpić. Kiedy ich nie ma, dzieci bardzo tęsknią.

Autor na przykładzie wymyślonej rodzinki nosorożców, pokazuje idealny obraz wspólnoty, w której każdy członek pełni wyznaczoną funkcję. Silny, wielki i nieporadny tata jest jej niezbędnym członkiem.

Polecam.

Oprawa twarda, szyta, większy format, ilustracje wykonane techniką komputerową.

Książka, która nie chciała być czytana

 

 

Autor: David Sundin
Wydawnictwo Zysk i S-ka

Debiut książkowy szwedzkiego pisarza, prezentera, scenarzysty i aktora.

Pomysłowa i zabawna opowieść o mądrej książce, która stara się przechytrzyć czytelnika. Nie życzy sobie, aby ktoś ją czytał, dlatego przekręca słowa, gubi litery, ukrywa całe zdania, zamienia się w kierownicę albo skrzydła.

Ni stąd ni zowąd na jej stronach pojawiają się zwierzęta, które mówią ludzkim głosem. Książka jest krnąbrna, niekulturalna i niegrzeczna. Zamyka się w najmniej oczekiwanym momencie. Wydobywa się z niej dziwna muzyka, która każe czytającemu śpiewać.

Zaraz potem strony zaczynają parzyć w ręce. Gdy dziecko wreszcie zasypia podczas wieczornego czytania, nieznośna lektura wciąga rodzica w wir dziwnych treści.

Publikacja wyjątkowo oryginalna. Idealny przykład literatury, która zachęca do kreatywnej zabawy, bez zbędnych akcesoriów.

Polecam. Oprawa twarda, szyta.

Niedźwiedź i szept wiatru

 

 

Autorka: Marianne Dubuc
Wydawnictwo Wytwórnia

 

Kolejna na naszej liście książka kanadyjskiej ilustratorki, laureatki nagrody literackiej Gubernatora Generalnego Kanady w kategorii Ilustracja, autorki serii „Lusia i przyjaciele” (p. 24/2017) oraz „Droga na górę” (p. 7/2019).

Tym razem bohaterem opowieści jest sympatyczny niedźwiedź. Wiedzie spokojne życie w leśnej chatce, otoczony przyjaciółmi. Pewnego dnia jednak zaczyna odczuwać potrzebę zmiany. Jakiś wewnętrzny głos każe mu wyruszyć w podróż.

Wędruje przez góry i doliny, aż dociera do domu królika, który z chęcią oferuje mu gościnę. Miś czuje się z nim bardzo dobrze. Ale coś każe mu iść dalej. Gubi się w lesie, chowa się przed deszczem i burzą. Gdy jest już bardzo zmęczony i zły, wstaje nowy dzień. Sympatyczna myszka prowadzi go go nowego domu.

Ta filozoficzna przypowiastka opowiada o potrzebie zmiany, którą odczuwają wszyscy ludzie, a może także zwierzęta. Chociaż droga do nowego życia bywa trudna, warto ja przejść, doświadczyć czegoś, rozwijać się, poznać nowych przyjaciół, zobaczyć inne kraje.

Ilustracje Maarianne Dubuc, naszkicowane ołówkiem i namalowane akwarelą, tworzą poetycki klimat opowieści, scenerię leśnych dróżek, szemrzących strumyków, dymów z komina i samotnych chatek, położonych na skraju puszczy.

Publikacja wyjątkowo atrakcyjna pod względem artystycznym.

Polecam. Oprawa twarda, szyta.

 

Giant

 

 

Autor: Mikaël
Wydawnictwo Timof Comics

 

Mikaël Suivre, ukrywający się pod pseudonimem „Mikaël” to francusko-kanadyjski rysownik, samouk, autor kilku opowiadań młodzieżowych, laureat konkursów komiksowych. W 2017 roku rozpoczął pracę nad dwutomową serią, której akcja rozgrywa się w Nowym Jorku lat 30.

Od pierwszej strony „Gianta” wciąga nas klimat Nowego Jorku z okresu wielkiego kryzysu, barwne, nieprzerysowane, wiarygodne postaci oraz dialogi. Czytelnik odkrywa świat budowniczych drapaczy chmur, ludzi ze słynnego zdjęcia, ukazującego mężczyzn siedzących na zawieszonej w przestworzach metalowej belce. To twardziele przyzwyczajeni do widoku krwi. Lawirowanie na rusztowaniach często kończy się kalectwem, a nawet śmiercią. Ale trzeba zacisnąć zęby, zapomnieć o bólu i harować w pocie czoła, by zarobić na skromne życie w obskurnym baraku. Dolar pięćdziesiąt, tyle wynosi stawka godzinowa.

Dan dołącza do ekipy nitowników, w której pracuje także Giant. To typ samotnika, wielki i milczący. Od pewnego czasu nie otrzymuje odpowiedzi na listy, które wysyła do Mary Ann, żony jednego z kolegów, który zginął w wypadku na budowie. Przekazuje kobiecie pieniądze, ale nie znajduje w sobie odwagi, by wyjawić jej, że została wdową.

Autor wiernie odtwarza brutalną rzeczywistość, mroczne zaułki dzielnicy robotniczej, tanią rozrywkę ludzi pracy, konflikty i romanse. I

lustracje Mikaëla sa dynamiczne, ukazują wnętrze bohaterów, ich cierpienie i nadzieje na lepszą przyszłość.

Lektura adresowana do dorosłych czytelników. Polecam miłośnikom komiksów.

Oprawa twarda, szyta, większy format.

Tato, no weź. Kupa i inne radości tacierzyństwa

 

 

Autor: Kamil Baleja
Wydawnictwo Agora

 

Kamil Baleja – zawodowo dziennikarz radiowy i telewizyjny, konferansjer, a prywatnie mąż i tata. Korzystając z obserwacji i własnych doświadczeń postanowił opisać perypetie młodego małżeństwa, które planuje, oczekuje, a potem wychowuje dzieci.

Świeżo upieczeni rodzice powinni sięgnąć po tę książkę, żeby poprawić sobie humor i przekonać się, że nie tylko oni w najmniej oczekiwanym momencie, z wypiekami na twarzy, szukają toalety dla wykrzykującego niecenzuralne słowa malucha.

Wszystko zaczyna się od macierzyńskich i tacierzyńskich instynktów. Autor opisuje drobne małżeńskie potyczki, planowanie dzieci, strach przed niepłodnością, wyczekiwanie na dwie kreski na teście, a potem dziwne upodobania kulinarne i nieznośne wahania nastrojów, które burzą mir domowy.

Historia podana w komediowym stylu, obrazowo, sugestywnie, z dobrymi dialogami. Baleja wie, że sam pada ofiarą stereotypowego myślenia, parentingowych trendów, mody na porody rodzinne. Kapituluje przed obliczem popłakującej ukochanej i robi wszystko to, czego wymagają najnowsze poradniki i wszechwiedzący Google.

Lektura przezabawna, napisana z dużym dystansem do samego siebie.

Polecam. Oprawa miękka, klejona.

Następnym razem wszystko będzie jak trzeba

 

 

Autorka: Lene Ask
Wydawnictwo: Centrala – Mądre Komiksy

 

Komiks norweskiej fotografki, ilustratorki, rysowniczki, autorki książek dla dzieci, absolwentki Akademii Sztuk Pięknych w Bergen i wykładowczyni.

To historia Marit – dziewczyny, która ucieka z rodzinnej wsi, przeprowadza się do Oslo, by tam studiować i pracować w bibliotece. Kiedy umiera jej ojciec, wraca do domu i próbuje porozumieć się z matką, osobą bardzo surową, religijną, nie potrafiącą okazywać uczuć.

Bohaterka wspomina smutne dzieciństwo, kłótnie rodziców. Tylko ojciec okazywał jej trochę ciepła. Dorosła Marit nie chce powielać złych wzorców, zakładać rodziny z kimś, kogo nie kocha. Nawiązuje płytkie relacje z mężczyznami, ale nie jest gotowa na prawdziwy związek.

Kiedy dociera do niej, że prawie każdy z jej znajomych pochodzi z dysfunkcyjnej rodziny, decyduje się ponownie odwiedzić matkę, ale jest już za późno. Kobieta doznaje udaru i nie można się już z nią porozumieć.

Autorka przy pomocy prostych, niemalże dziecinnych rysunków pokazuje smutną prawdę o relacjach między ludźmi. Obnaża stereotypy, konflikty społeczne dotyczące uchodźców, krytykuje normy, które nakazują młodym ludziom pełnić niechciane role.

Książka zmusza do zastanowienia się nad współczesnym światem, migracją ludności ze wsi do miast, samotnością ludzi starych. Z perspektywy norweskiej świat wygląda trochę inaczej. Oddanie rodziców do domu opieki jest tam normą i przejawem najwyższej troski dzieci.

Publikacja warta uwagi. Polecam dorosłym czytelnikom.

Oprawa twarda, szyta.

Superniania kontra trzyletni Antoś

 

 

Autorka: Anna Golus
Wydawnictwo: Krytyka Polityczna

Anna Golus – doktorka nauk humanistycznych w dyscyplinie nauki o kulturze i religii, autorka książki „Dzieciństwo w cieniu rózgi. Historia i oblicza przemocy wobec dzieci” (p. 16/2019), współpracowniczka „Tygodnika Powszechnego”, inicjatorka kampanii „Kocham. Nie daję klapsów” i akcji „Książki nie do bicia”.

W najnowszej publikacji autorka oddaje głos wszystkim niepełnoletnim osobom, których prawo do prywatności i godności zostało złamane w programach typu „Superniania”. Opisuje wizerunek dzieci w reality show. Zachęca do empatii, powrotu do swojego dzieciństwa i odtworzenia emocji związanych z karą, byciem lekceważonym przez dorosłych.

Golus uważa, że dziecko, z którym nikt się nie liczy może stać się prawdziwym histerykiem, buntownikiem. Dyskryminacja dzieci i młodzieży ze względu na młody wiek jest, jej zdaniem, powszechnym zjawiskiem, oczywistym, ponadczasowym i naturalnym. Porównuje to zjawisko do seksizmu, uznawania kobiet za głupsze, ułomne, gorsze. Ten tok myślenia jednak nie wydaje się logiczny. Czym innym bowiem jest równość płci, a czym innym równość pomiędzy człowiekiem czterdziestoletnim i małym dzieckiem, które potrzebuje opieki i kierowania, aby nie zrobić sobie krzywdy i po prostu przeżyć.

Autorka opisuje modę na podglądanie rodziny i wysyp rozmaitych programów telewizyjnych, pokazujących problemy zwykłych ludzi. W centrum uwagi jest jednak serial „Superniania”, który odziera rodzinę z prywatności, pokazuje bunt dziecka i bezradność opiekunów. Przemiana dziecka dokonuje się pod wpływem skutecznej porady pedagoga.

W książce wypowiadają się dorośli już dzisiaj bohaterowie programu. Wielu z nich nie poradziło sobie z piętnem „niegrzecznego bobasa”, byli prześladowani i wyśmiewani w szkole.

Temat ochrony dzieci przed krwiożerczymi mediami jest bardzo aktualny. Jedni widzą potrzebę uregulowania przepisów i respektowania praw najmłodszych. Inni, włącznie z rodzicami, zachęcają swoje pociechy do udziału w popularnych talent show. Nie biorą pod uwagę rozwoju emocjonalnego dziecka, braku odporności na krytykę. Konsekwencje przegranej – przyklejona łatka cyrkowca, nieudacznika, histeryka, mogą mieć wpływ na dalsze życie młodego człowieka.

Publikacja to ciekawy głos w dyskusji na temat praw dziecka.

Oprawa miękka, klejona, bibliografia.

Ciesz się!

 

 

Autorka: Sylwia Krachulec
Wydawnictwo Widnokrąg

 

Sylwia Krachulec jest ilustratorką, projektantką wzorów, absolwentką Wydziału Sztuki Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie. Jej prace stanowią odzwierciedlenie fascynacji światem organicznym oraz psychologią. Wykonuje je ręcznie, w technice cienkopisu. W 2021 roku otrzymała III nagrodę w Międzynarodowym Konkursie „Książka Dobrze Zaprojektowana – Zacznijmy od dzieci” za autorską książkę obrazkową „Pozory mylą”.

Omawiana publikacja to oryginalna, poetycka wyliczanka. Autorka wymienia różne powody do radości. Cieszy się zakłopotaniem, długim spaniem, odwagą, pokonaną górą, zdrowym owocem, ale także łzą na policzku, jesiennym liściem, podjęta próbą i swoją wadą.

Tekst jest ciekawym dopełnieniem zbioru czarno-białych ilustracji, wykonanych z dużą precyzją, prezentujących rośliny, zwierzęta i rozmaite mikroorganizmy.

Książka rozbudzająca wyobraźnię, zachęcająca do działań twórczych, warta polecenia.

Oprawa twarda, szyta, matowy papier.

Wolfgang (niezwyczajny)

 

 

Autorka: Laia Aguilar
Wydawnictwo Widnokrąg

Laia Aguilar to hiszpańska pisarka. Z wykształcenia jest specjalistką od komunikacji audiowizualnej. Pisze książki, scenariusze seriali telewizyjnych i wykłada w szkole dla pisarzy w Ateneu Barcelonès.

Bohaterem jej najnowszej książki jest jedenastoletni Wolfgang. Posiada ponadprzeciętne zdolności, włada kilkoma językami, doskonale gra na pianinie i komponuje własne utwory, ma dużą wiedzę i szeroki zasób słów.

Pewnego dnia nagle umiera jego matka. Chłopiec jest przerażony, smutny i zły, bo dowiaduje się, że będzie musiał zamieszkać z ojcem. To dla niego obcy człowiek. Rozstali się z matką jeszcze przed jego narodzinami.

Wolfgang jest dzieckiem autystycznym, nie uznaje norm społecznych, nie lubi zmian, nienawidzi, gdy ktoś go dotyka. Spisuje rozmaite strategie, listy rzeczy absurdalnych i bezużytecznych. Kieruje się logiką i kocha muzykę.

Postanawia uciec od ojca, którego nazywa panem Carlesem, by rozpocząć naukę w paryskiej akademii muzycznej.

Historia Wolfganga pozwala spojrzeć na świat oczami dziecka w spektrum autyzmu. To opowieść o talentach, wrażliwości, marzeniach i potrzebach niezwyczajnego dziecka.

Książka spodoba się młodym czytelnikom. Nie ma tu udawanych dramatów, ckliwych opisów, ani fałszywych postaci. Wzruszająca opowieść może być punktem wyjścia do dyskusji na temat autyzmu.

Polecam. Oprawa twarda, szyta.