Archiwum kategorii: Nowości Wydawnicze

Księga amerykańskich męczenników

Autorka: Joyce Carol Oates
Wydawnictwo: Marginesy
Warszawa 2023

Najnowsza i podobno najlepsza powieść amerykańskiej pisarki, eseistki i poetki, wielokrotnie nagradzanej za swoją twórczość. Ostatnio na przeglądzie prezentowaliśmy „Blondynkę” ( P. 18/21). „Księga amerykańskich męczenników” to kolejna, literacka próba diagnozy społeczeństwa Stanów Zjednoczonych. Akcja utworu zawiązuje się 2 listopada 1999 roku, wówczas kończy się życie dwóch mężczyzn – jednego dosłownie, drugiego na razie w przenośni, bo trafia do więzienia za morderstwo. Mowa tu o Lutherze Dunphy, żołnierzu antyaborcyjnej Armii Boga, który strzela do Augusta Voorheesa – lekarza ginekologa i bojownika o prawa kobiet. Nieszczęście spotyka zatem dwie rodziny, które różnią się od siebie jak ogień i woda. Pogrążeni w żałobie bliscy lekarza to dobrze sytuowani, wykształceni ateiści, natomiast opuszczeni przez uwięzionego ojca Dunphy są pobożni i skromni, dodatkowo borykają się z depresją matki. Łatwo się domyślić, że relacje pomiędzy rodzinami nie będą należały do przyjaznych, niestety bez konfrontacji się nie obejdzie.

Autorka podejmuje trudny temat aborcji, która z jednej strony jest prawem kobiety do decydowania o sobie, a z drugiej – narusza prawo do życia istoty nienarodzonej. Pisarka próbuje spojrzeć na problem z obu perspektyw, poznać racje każdej ze stron. Czytelnik nie znajdzie tu prostych odpowiedzi, musi samodzielnie odnieść się do opisywanych wydarzeń. Powieść wyróżnia się spośród innych, letnich propozycji nie tylko ciężarem tematu, ale także oryginalną konstrukcją. Artystka opowiada historię wielogłosem narracyjnym – tworzy go zabójca, ofiara oraz córki obu bohaterów i to kobiece spojrzenie wydaje się najbardziej świeże i najciekawsze. Sprytny zabieg literacki pozwala czytelnikowi samemu zorientować się w sytuacji, poznać motywy postępowania bohaterów i zrozumieć, jakie procesy prowadzą do olbrzymiej eskalacji emocji, zakończonej śmiercią człowieka. Rozważania etyczne i socjologiczne stanowią największą wartość powieści, w której fanatyzm religijny ściera się z logiką, empatia z nienawiścią, wolność i niezależność ze stereotypami i nierównością. Warto przeczytać książkę, choć nie będzie to lekka i przyjemna lektura. Polecam. Oprawa miękka, klejona.

Nocna kryjówka

Autorka: Astrid Desbordes
Ilustratorka: Pauline Martin
Wydawnictwo: Mamania
Poziom: BD O

 

 

Kolejna część cyklu dla najmłodszych dzieci tworzonego przez francuski duet cenionych autorek (Astrid Desbordes i Pauline Martin); poprzednio: „Na nocnik, start” p. 21/2020.

W tej części mały Max przygotowuje się do snu. Najpierw z mamą liczy gwiazdy (za każdą znalezioną dostaje od niej całusa). Następnie jest czas na przytulanki z tatą. Gdy Max jest już w łóżku ze swoim pluszowym przyjacielem-królikiem, buduje w nim nocną kryjówkę, do której zaprasza mamę i tatę na wspólne śpiewanie kołysanek. Po tym wspaniałym, rodzinnym koncercie bohater od razu zasypia. Z prostym, krótkim tekstem doskonale współgrają minimalistyczne, piękne ilustracje.

Urocza, ciepła książeczka, która pokazuje dziecięcą fantazję oraz bliskie, ciepłe relacje dziecka z rodzicami. Idealna propozycja do czytania przed snem. Wydana w twardej, szytej oprawie, w poręcznym formacie. Polecam.

Szmuc

Autorka: Felicia Berliner
Wydawnictwo: Czarna Owca
Warszawa 2023

Mocny debiut powieściowy amerykańskiej pisarki, która umiejętnie przekształca narrację o hermetycznej społeczności chasydów w opowieść o wymiarze uniwersalnym. „Szmuc” to historia Rajzli – młodej dziewczyny wychowanej w ultraortodoksyjnej żydowskiej rodzinie. Bohaterkę ciekawi świat, który rozpościera się za drzwiami chasydzkiego domu, marzy o studiach i pracy, dającej namiastkę niezależności oraz swobody. Komputer, choć zakazany, staje się dla niej oknem na świat, pomaga się rozwijać, ale pokazuje również ciemną stronę ludzkiej egzystencji, tytułowy szmuc – coś równie brudnego i nieczystego, jak fascynującego. Rajzla uzależnia się od oglądania pornografii, poprzez którą doświadcza innego życia, odkrywa swoją seksualność, zyskuje połączenie z własnym ciałem, choć przez lata uczono ją to ciało ignorować. Dziewczyna przekracza granicę, zza której bardzo trudno akceptować sztywne, niedzisiejsze zasady rządzące codziennością chasydów. Bohaterka czuje się inna, niedopasowana, a kolejne podejmowane przez nią próby przyjęcia roli, jaką narzuca jej społeczeństwo, kończą się klęską i wywołują frustrację. Czy uda jej się odnaleźć spokój i spełnienie? Zakończenie może wydać się równie prowokacyjne, jak sam temat powieści.

Książka opowiada o patriarchacie, który więzi kobietę, zamykając ją w przestrzeni domu pełnego sztuczności i ułudy. Autorka obnaża hipokryzję chasydzkiego świata, z którego skądinąd sama się wywodzi, domaga się wolności w wyrażaniu pragnień i potrzeb. Dramat Rajzli rozgrywa się gdzieś pomiędzy marzeniami a poczuciem przynależności do rodziny, na styku uczuć i wiary, która każe te uczucia zagłuszać. Dysonans, którego doświadcza bohaterka prowadzi do podważenia fundamentów tożsamości religijnej. Wybór pomiędzy odrzuceniem części siebie a wykluczeniem nie jest łatwy, lecz uniwersalne przesłanie książki każe czytelnikowi zastanowić się nad tym, czy na pewno warto wybierać. Surowa, emocjonalna i wyrazista proza Felicii Berliner nie pozostawia obojętnym. Warto obserwować jak rozwinie się talent pisarski artystki, której debiut zdecydowanie polecam. Oprawa twarda, szyta.

Czytaj dalej

12 sposobów na szczęście. Polscy autorzy o tym, jak cieszyć się każdym dniem

Autorzy: Iwona Czarkowska, Liliana Fabisińska, Agnieszka Frączek, Joanna Krzyżanek, Beata Majchrzak, Anna Onichimowska, Beata Ostrowicka, Marcin Pałasz, Eliza Piotrowska, Marcin Przewoźniak, Anna Sójka, Maria Szarf
Ilustratorka: Eluta Kidacka
Wydawnictwo: Publicat S. A.
Poznań 2023
Poziom: BD I/II

Zbiór opowiadań napisanych przez topowych twórców współczesnej, polskiej literatury dziecięcej. Wystarczy wymienić tylko kilka nazwisk: Frączek, Onichimowska, Ostrowicka, Przewoźniak czy Pałasz i już mamy zapowiedź dobrej, wartościowej lektury. Książka ukazuje się w serii z liczebnikiem dwanaście w tytule, poprzednio na liście „12 ważnych emocji” (P. 16/20). Natomiast czytelnik, który zagłębi się w historie uwiecznione na kartach najnowszego tomu, pozna tajemnicę szczęśliwego życia. Nie będzie ona wcale sensacyjna, szokująca czy niezwykła. Da się ją dostrzec w narracjach o zwyczajnych zdarzeniach, które spotykają codziennie każdego z nas lub mogą stać się naszym udziałem. Dodam, że nie zawsze chodzi tu o sytuacje wesołe, bo w życiu bywa różnie: mama albo tata nie żyje, rodzice się rozwiedli, trzeba przeprowadzić się do innego miasta, zmienić szkołę, poradzić sobie z dokuczaniem z powodu inności, choroby lub odmiennego wyglądu czy zachowania. Przesłanie płynące ze zbioru głosi, że nawet, gdy spotka nas coś złego, możemy jeszcze spróbować być szczęśliwym. Przepis na sukces nosimy w sobie, jest jak zielone szkiełko z ostatniego opowiadania – gdy spojrzymy przez nie na świat, ten stanie się piękniejszy.

Książka zachęca czytelnika do pozytywnego myślenia, afirmacji życia, dostrzegania małych radości, płynących z przebywania z bliskimi, pomagania innym czy z hobby, uwrażliwia na każde dobro, które nas spotyka, inspiruje do odczuwania wdzięczności – dowodem cytat: „Nie zawsze mamy dokładnie to, czego byśmy chcieli, ale zawsze trzeba się cieszyć z tego, co się ma” (s. 76). Książka wydaje się ważna w obliczu trudności, z którymi borykają się dzisiejsze dzieci. Bardzo polecam. Oprawa twarda, szyta.

Czytaj dalej

Dopóki rosną cytrynowe drzewa

Autorka: Zoulfa Katouh
Wydawnictwo: We Need Ya
Poznań 2023
Poziom: BD IV

„Ta historia jest o tych, którzy są zmuszeni do tego, by opuścić swój dom” – tak głoszą słowa zamieszczone na obwolucie debiutanckiej książki syryjskiej pisarki. Młoda autorka zabiera głos w ważnej sprawie, bowiem nie zgadza się na spłaszczenie ludzkiego cierpienia, które dotyka ofiary wojny w Syrii i dopomina się o wysłuchanie świadectwa o tragedii własnego narodu. Temat wydaje się ciężki, poważny i trudny, dotyczy sytuacji, od których nie należy odwracać wzroku, chociaż niełatwo na nie patrzeć. Warto zaznaczyć, że opisane w środku historie są fikcyjne, lecz opierają się na faktach i nawiązują do wstrząsających wydarzeń m. in. masakry ludności syryjskiej w Karam el-Zeitoun z 2012 roku.

Główne role w powieści należą do dwojga ludzi, którym wojna brutalnie przerywa młodość, odbiera bliskich i zmusza do podejmowania dramatycznych wyborów. Reprezentują oni każdą Syryjkę i każdego Syryjczyka, którym brudna polityka burzy plany, marzenia, poczucie bezpieczeństwa – cały dotychczasowy świat. Ona, Salama, po roku studiów farmaceutycznych podejmuje się opieki nad rannymi w szpitalu, przeprowadza zabiegi w warunkach, które nie powinny w ogóle zaistnieć, mając wiedzę, która nie daje gwarancji na ocalenie życia lub zdrowia pacjenta. Dziewczyna jest rozdarta pomiędzy obowiązkiem wobec kraju, a pragnieniem uratowania ciężarnej przyjaciółki, szwagierki, ostatniej pozostałej członkini rodziny. On, Kenam, pragnie bronić ukochaną ojczyznę przed zniszczeniem, ale jednocześnie jest jedynym opiekunem młodszego rodzeństwa, któremu codziennie grozi śmierć od bomb i kul walczących żołnierzy. Tych dwoje wiele łączy, ale decyzje o przyszłości muszą wyważyć osobno, każde z nich we własnym sumieniu. Czy będzie im dane dzielić wspólny los? Czytelnik, który pozna bohaterów, na pewno będzie trzymał za to kciuki.

O powieści można napisać wiele pozytywnych słów, począwszy od oryginalnego i ważnego tematu Arabskiej Wiosny poprzez ciekawych bohaterów, pochodzących z kręgu kulturowego rzadko opisywanego w literaturze młodzieżowej. Najważniejsze jednak wydaje się przesłanie, które głosi, że najwyższą wartością jest wolność i przyjaźń pomiędzy ludźmi. „Dopóki rosną cytrynowe drzewa” to nie tylko wojenna narracja, ale też książka o nadziei, która daje siłę do poświęceń oraz walki o siebie i drugiego człowieka. Czytelnik odnajdzie tu wiele mocnych obrazów i drastycznych scen, lecz pojawią się również piękne momenty, które ściskają za gardło, a także za serce – w nich widać chyba najbardziej duży talent literacki autorki, która potrafi ubrać w słowa nawet najmniejsze, ledwie widoczne pęknięcia w emocjonalnych zbrojach bohaterów. Książka – jak wszystkie, wydane pod egidą We Need Ya – jest skierowana do starszych nastolatków, lecz bardzo polecam ją każdemu, kto szuka lektury pięknej w formie i mądrej w treści. Oprawa miękka, klejona.

Czytaj dalej