Cacko
Autorka: Emilia Kiereś
Ilustracje: Edyta Danieluk
Wydawnictwo: Bis
Poziom czytelniczy: BD II/III
Głównym bohaterem przeznaczonej dla młodszych czytelników powieści Emilii Kiereś jest przedmiot – szklana bombka choinkowa, którą otrzymuje od ojca mały Ambroży Jacyna. Ma to miejsce w odległym 1911 roku, jednak w toku lektury okazuje się, że bombka przetrwała stulecie pełne zawirowań historycznych i jest obecna w rodzinie Jacynów jeszcze w czasach współczesnych, zaś wieszanie jej na choince to jedna z najważniejszych rodzinnych tradycji.
Czytając powieść Emilii Kiereś, odbiorca jest świadkiem świąt Bożego Narodzenia obchodzonych przez rodzinę Jacynów w różnych, czasami bardzo odległych od siebie czasach. W pierwszym rozdziale, którego akcja rozgrywa się w 1911 roku, Ambroży jest małym chłopcem i wraz z rodzicami dopiero co przeprowadził się do Poznania – wówczas niemieckiego. W kolejnym obserwujemy święta w 1918 roku, a zatem wtedy, kiedy narodziła się II Rzeczpospolita. W trzecim rozdziale Ambroży jest już głową swojej własnej rodziny, ale niestety tym razem nie może spędzić Bożego Narodzenia wraz z nią – jest 1944 rok, więc prawdopodobnie przebywa on w lesie wraz z innymi partyzantami, a jego żona i dzieci wieszają bombkę na choince, myśląc o nieobecnym ojcu. Rozdział czwarty to już 1981 rok, w którym święta przypadają świeżo po wprowadzeniu w Polsce stanu wojennego – Ambroży jest już wtedy sędziwym człowiekiem. Następnie akcja przeskakuje do czasów w miarę współczesnych, a konkretnie do 2014 roku – w tym rozdziale Ambroży nazywany jest pradziadkiem i od dawna nie żyje, jednak bombka wciąż ma swoje miejsce na choince Jacynów i nawet najmłodsze dzieci zaczynają rozumieć, jak ważne jest dalsze podtrzymywanie tej rodzinnej tradycji. W ostatnim rozdziale czytelnik ponownie cofa się w czasie do 1911 roku i dowiaduje się, w jakich właściwie okolicznościach bombka trafiła do ojca Ambrożego. Dopiero tutaj okazuje się, że okoliczności te miały wiele wspólnego z duchem świąt – tytułowe cacko stało się rodzinną własnością wskutek zrządzenia losu, ale także dwóch dobrych uczynków pana Macieja.
„Cacko” to powieść, w której autorka w udany sposób zrealizowała dobry pomysł. Jedną z jej głównych zalet jest fakt, że tak naprawdę ma ona wiele tematów – to m.in. powieść o wielopokoleniowości rodzin, sile czerpanej z umiejętnie kultywowanej tradycji, a także o niełatwej historii Polski. Zdecydowanie może się ona podobać, zwłaszcza nieco bardziej konserwatywnym rodzicom – widać, że dla autorki ważne jest zaszczepienie w swoich czytelnikach szacunku do tradycji patriotycznych i religijnych. Polecam zakup. Oprawa twarda, szyta.
Chorwacja do zjedzenia
Pola i Piotruś. Choinka
Stworzenia składają życzenia
Amigurumi. Maskotki na szydełku
Dzikie pomysły natury
Autorka: Kristy Hamilton
Wydawnictwo Bo.wiem
Publikacja popularnonaukowa Kristy Hamilton, należąca do serii #nauka będzie świetnym wyborem dla amatorów nauk ścisłych. Autorka przedstawia czytelnikom dowody na to, że świat przyrody inspiruje od wielu lat naukowców z całego świata, a sposób funkcjonowania roślin, zwierząt lub bakterii można przełożyć na różne dziedziny nauki lub techniki. Tak było np. w przypadku naukowców, badających niesporczaki, które zamrożone mogą zbudzić się po nawet 30 latach. Obserwacja tych niezwykłych stworzeń umożliwiła naukowcom odnalezienie sposobu na przechowywanie leków. Inny przykład udowadnia, że żyrafy zainspirowały badaczy do stworzenia legginsów uciskowych, które mają leczyć obrzęk limfatyczny.
Historia nauki zna mnóstwo przykładów tego typu, a omawiana książka je opisuje. Jest więc hołdem wobec środowiska naturalnego, dzięki któremu nie tylko możemy funkcjonować, ale także wiele się od od niego nauczyć. Książka udowadnia, że ludzkość zawdzięcza przyrodzie wszystko, bo nawet to, co wydawałoby się ludzkim tworem zostało zainspirowane czymś, co już wcześniej działało, ale w świecie roślin lub zwierząt.
Autorka pisze w ciekawy i zabawny sposób, pomija opisy skomplikowanych procesów biologiczno-chemicznych. Skupia się zaś na opowiedzeniu historii ludzi, którzy rozpoczęli badania danego tematu. Dobra lektura o przyrodzie i badaniach naukowych nawet dla laika. Polecam, oprawa miękka, klejona.
Dama z grasiczką
Czeluść
Autorka: Anna Kańtoch
Wydawnictwo Powergraph
Najnowsza powieść Anny Kańtoch to proza psychologiczna z wyraźnym motywem detektywistycznym. Śledztwo, które prowadzi główna bohaterka, Agnieszka dotyczy wydarzenia sprzed lat. Nastoletnia wtedy dziewczyna wraz z przyjaciółmi wybrała się do kamieniołomu, by poimprezować z dala od miasta. Niestety to niewinne spotkanie skończyło się tragicznie. Główną bohaterkę poznajemy w momencie, gdy jest ona już w podeszłym wieku i ma problemy z pamięcią. O sprawie sprzed lat przypomina jej Kaja – dziennikarka, która chce dowiedzieć się, dlaczego Agnieszka wtedy kłamała i co tak naprawdę wydarzyło się w kamieniołomach w 1986 r. Kobieta zaczyna więc grzebać w czeluściach swojej pamięci i próbuje przypomnieć sobie wydarzenia sprzed lat. Konfrontuje swoje wspomnienia z dawnymi przyjaciółmi, choć nie wszystkich pamięta nawet z imienia.
Zagadkowość fabuły zaintryguje czytelnika, który pewnie do końca nie będzie wiedział co tak naprawdę się stało w kamieniołomach. Skłania to do dalszej lektury i niczym w dobrym thrillerze buduje napięcie. Fabuła rozmywa to, co urojone z tym, co się wydarzyło naprawdę. Autorka, słynąca z pisania kryminałów, umiejętnie bawi się z czytelnikiem, buduje fabułę niejednoznaczną, na granicy jawy i snu. Po drodze podsuwa ewentualne rozwiązanie, po czym obala je w kolejnej części. Książka spodoba się fanom twórczości autorki i wszystkim, którzy lubią zagadkowe historie. Bardzo intrygująca propozycja z szerokim polem interpretacyjnym. Polecam, oprawa miękka, klejona.
Krótka opowieść o miłości
Autor: Ulf Stark
Ilustracje: Ida Bjors
Wydawnictwo Zakamarki
Ulf Stark to ceniony szwedzki autor książek dla dzieci. Powieści zmarłego w 2017 r. pisarza sukcesywnie pojawiają się na polskim rynku książki. Poprzednio na liście prezentowaliśmy tytuł „Uciekinierzy” (P. 1/2024).
Akcja opowieści osadzona jest w Szwecji, w trudnych czasach II wojny światowej. Głównym bohaterem jest Fred, którego tata wyjechał, by bronić kraju. Chłopiec bardzo tęskni za ojcem, dlatego często udaje się do jego garderoby i opowiada mu o swoich przygodach i sekretach. Mówi mu o koleżance z klasy, którą bardzo polubił, a chyba nawet się w niej zakochał. Jest nią Elsa, w obecności której chłopakowi robi się gorąco. Fred postanowił wyznać dziewczynie, że ją lubi. Swoją sympatię chciał okazać pomagając jej na sprawdzianie z matematyki, ale szybko okazało się, że to nie był dobry pomysł. Wpakował w tarapaty siebie i ją. W ramach przeprosin postanowił jej dać czekoladę, którą zarobił pracując po szkole w punkcie sprzedaży choinek. Mimo szczerych chęci, Fredowi najpierw zabrakło pewności siebie, by wyznać jej prawdę, dlatego postanowił poćwiczyć odwagę, przyklejając szkieletowi wąsy Hitlera. Tak okazał sprzeciw wobec wojny i Fuhrera. Dumny ze swojego uczynku, ostatecznie zostawił Elsie list z czekoladą, a później nawet bronił jej w bójce. Książka ma szczęśliwe zakończenie – nie będę zdradzać wszystkich szczegółów, bo lektura jest naprawdę warta uwagi – wzruszająca, mądra i pełna ciepła. Sprawdzi się jako lektura do samodzielnego czytania. Uczy, czym jest miłość i pokazuje różne jej oblicza. Pozytywnie nastraja i uczy, że życzliwość potrafi mieć magiczną moc. Z uwagi na fakt, że akcja rozgrywa się w okolicy świąt Bożego Narodzenia sprawdzi się jako lektura na zimowe wieczory.
Treść urozmaicają ładne kolorowe ilustracje w retro stylu autorstwa Idy Bjors. Bardzo polecam, oprawa twarda, szyta, mały format.