Konferencja – Kultura czytania 2023

Zapraszamy bibliotekarki i bibliotekarzy ze wszystkich typów bibliotek, animatorki i animatorów kultury – grono pracujące w bibliotekach do udziału w ogólnopolskiej konferencji KULTURA CZYTANIA , którą po raz trzeci organizuje Wojewódzka Biblioteka Publiczna i Centrum Animacji Kultury w Poznaniu. Konferencja odbędzie się w hotelu IOR w Poznaniu, w dniach 11-12 października 2023 r.

Czytaj dalej

Klachy z Koszutki

Autorka: Barbara Romer-Kukulska
Wydawnictwo: Ośrodek Karta
Warszawa 2023

Niedawno wydana przez Ośrodek Karta wspomnieniowa książka Barbary Romer-Kukulskiej przenosi czytelnika do Katowic z lat 60-tych ubiegłego wieku. Tytułowa Koszutka to perła powojennego modernizmu, nowo powstała dzielnica miasta, do której wprowadza się rodzina autorki i choć początkowo nie jest im łatwo zasymilować się z resztą mieszkańców (cień na relacje z sąsiadami rzucają ziemiańskie korzenie Romerów) z czasem wspólne, codzienne problemy integrują wszystkich bez względu na zawód czy pochodzenie. Mała ojczyzna pisarki to z jednej strony kulturowy tygiel, w którym mieszają się ludzie z różnych stron kraju, a z drugiej – zwykłe podwórko, będące miejscem zabaw autorki z dziećmi sąsiadów, od których uczy się śląskiej gwary i zwyczajów wyniesionych z domu. Wspomniana narracyjna perspektywa dziecięcego podwórka urzeka czytelnika, trafia w samo sedno opowieści, podkreśla elementy często niewidoczne w tradycyjnych relacjach autobiograficznych czy reportażach.

Oryginalna i barwna społeczność Koszutki formuje się z ludzi tutejszych oraz przyjezdnych – wszyscy próbują poradzić sobie z tym, co przynosi im los. Spajająca ich tożsamość dopiero narodzi się w wyniku wspólnych doświadczeń dobrych, ale też trudnych. Autorce doskonale udaje się uchwycić ten proces w toku, dzięki stopniowemu wydobywaniu z głębin pamięci kluczowych momentów życia społeczności. Pisarka opowiada o nich z humorem, czasami z nostalgią lub trochę gorzkim zamyśleniem. Nie jest to książka o wielkich wydarzeniach czy wybitnych jednostkach, to narracja o ludziach zwyczajnych, którym przyszło żyć w dziwnych czasach, ale każdy z nich jest wyjątkowy tak, jak wyjątkowe potrafi być każde ludzkie istnienie.

Autorka książki, ożywiając peerelowską rzeczywistość, „plotkuje” o Śląsku, wspomina go z czułością właściwą emigrantce tęskniącej za domem dzieciństwa. „Klachy z Koszutki” z pewnością trafią do serca czytelników, poszukujących kameralnych opowieści o latach, które minęły. Pisarka bardzo plastycznie opisuje rzeczywistość, oddaje atmosferę tamtego okresu, ewokuje kolory, zapachy i smaki, dodatkowo okraszając je śląską gwarą i fotografiami pochodzącymi z prywatnych archiwów. Gorąco polecam publikację czytelnikom zainteresowanym historią Katowic, a także miłośnikom autobiograficznych opowieści. Oprawa miękka, klejona.

Sekretne życie pobożnych kobiet

Autorka: Deesha Philyaw
Wydawnictwo: Czarne
Wołowiec 2023

Druga książka wydana przez Wydawnictwo Czarne w serii „Opowiadania amerykańskie” – poprzednio na przeglądzie prezentowaliśmy zbiór opowiadań Carson McCullers „Komu ukazał się wiatr?” (P. 13/23). Seria ma na celu przybliżenie nieznanych szerzej, lecz wartościowych krótkich tekstów prozatorskich. Niniejszy tom był nominowany do Amerykańskiej Nagrody Książkowej, otrzymał Nagrodę PEN Clubu i Fundacji im. Williama Faulknera, a także Nagrodę Literacką „Los Angeles Times”.

Zbiór zawiera dziewięć opowiadań tworzonych na przestrzeni kilku lat. Bohaterkami wszystkich tekstów są tytułowe pobożne kobiety o czarnej skórze. Każda z nich dorasta w cieniu sztywnych reguł wyznaczonych przez otoczenie. Wszystkie żyją blisko Boga, jednak ich wiara krąży daleko od dogmatu. Kobiety zastanawiają się nad grzechem i moralnością, nad słusznością zakazów a wolnością w różnych obszarach egzystencji. Korowód kobiecych postaci (a tylko takie mają tu znacznie) otwiera lesbijka poszukująca męża, dalej spotykamy córkę umierającej na raka kobiety, córkę kochanki pastora czy uwięzione w domu żony i matki. Sekretne życie tych pobożnych kobiet przepełnia poczucie niepewności i zagubienia, tęsknota za wolnością a niekiedy gniew. Bohaterki pragną usłyszeć swój wewnętrzny głos, odkrywają własną kobiecość, seksualność i człowieczeństwo. Wiele ważnych scen rozgrywa się tu w ciszy, dużo ważnej treści zostaje przekazane w milczeniu.

Wyważona, wysmakowana proza amerykańskiej pisarki jest słodko-gorzka, refleksyjna, feministyczna, pobudzająca do myślenia, lecz nie przynosząca gotowych odpowiedzi. Autorka sprzeciwia się złemu traktowaniu kobiet, nie wyraża zgody na uwięzienie ich w tradycyjnych rolach i sztucznie narzuconych powinnościach. Bardzo polecam lekturę tych opowiadań, które nie tracą na aktualności. Oprawa twarda, szyta.

Czytaj dalej

Czas, czyli wszystko płynie

Autorka: Monika Utnik
Ilustratorka: Agnieszka Sozańska
Wydawnictwo: Nasza Księgarnia
Warszawa 2023
Poziom: BD I/II

Bardzo ładnie wydana i bogato zilustrowana publikacja autorstwa Moniki Utnik. Pisarka od jakiegoś czasu specjalizuje się w przybliżaniu młodym czytelnikom zagadnień, które choć towarzyszą nam na co dzień, nie do końca są zrozumiałe i oczywiste. Poprzednio na przeglądzie prezentowaliśmy książki: „W deszczu, czyli co się dzieje, kiedy pada” (P. 14/22) oraz „Zapachy, czyli dlaczego wszystko pachnie” (P. 21/22). Najnowsza książka podejmuje tematykę czasu w różnych aspektach (historycznym, geograficznym, astronomicznym, przyrodniczym czy kulturowym), jak również zawiera ciekawostki z czasem związane.

Czytelnik dowie się z książki m. in. czym są strefy czasowe, jakie wyróżniamy rodzaje zegarów i dlaczego niekiedy przestawiamy je na czas zimowy lub letni, który tak naprawdę mamy aktualnie rok, na czym polega linearność czasu, co to jest slow-life i jak płynie czas na różnych planetach. Wydaje się, że nie ma pytań o tempus, których autorka nie zadaje w tej książce, lecz co ważniejsze, udziela na nie odpowiedzi językiem prostym i w pełni zrozumiałym dla małego odbiorcy. Publikacja spełnia wszelkie wymogi dobrej, dziecięcej książki popularnonaukowej. Wielobarwne, duże ilustracje podnoszą atrakcyjność tekstu, pomagają uporządkować go i przyswoić w odpowiednim tempie. Bardzo polecam. Oprawa twarda, szyta.

Czytaj dalej

Bieszczady. Przewodnik dla małych i dużych odkrywców

Autor: Adrian Markowski
Ilustratorka: Agata Dobkowska
Wydawnictwo: Prószyński i S-ka
Warszawa 2023
Poziom: BD I/II

Książka napisana przez miłośnika Bieszczad, autora kilku poświęconych im książek skierowanych do dorosłych. Pisarz tworzy również publikacje dla dzieci – ostatnio na liście „Na tabliczkę sposób łatwy, bez wkuwania szóstka z matmy” (P. 4/22), a najnowsza propozycja ma na celu zachęcenie małych czytelników do odkrywania piękna tytułowych gór.

Autor wprowadza odbiorców w świat bieszczadzkich wędrówek, wyjaśnia w jaki sposób poruszać się po górskich szlakach, jak przygotować się do wyprawy, jak należy zachowywać się w górach, by nie łamać obowiązujących choć niepisanych zasad. Pisarz opisuje w tekście miejsca warte odwiedzenia i szczyty, których zdobycie przynosi satysfakcję, a także nagrodę w postaci pięknych widoków. Urok gór doskonale ukazują również ilustracje, które łączą w sobie prostotę i realizm. Interesujące dla małego czytelnika mogą być informacje o zwierzętach zamieszkujących bieszczadzkie lasy i połoniny: jeleniach, łosiach, wilkach, niedźwiedziach czy rysiach. Dużą wartość edukacyjną stanowi opowieść o pierwszych mieszkańcach gór, a także odwołania do literackich i muzycznych kontekstów Bieszczadów. Bardzo polecam – przewodnik rzeczywiście zrealizuje oczekiwania odbiorcy. Oprawa twarda, szyta.

Czytaj dalej