Archiwa tagu: Darwin

Tom Chaffin, "Darwin. Wyprawa, która zmieniła świat”

Darwin. Wyprawa, która zmieniła świat

Tom Chaffin, "Darwin. Wyprawa, która zmieniła świat”Autor: Tom Chaffin
Wydawnictwo: HI:STORY

Wszyscy wiedzą, kim jest Karol Darwin, twórca teorii ewolucji. Nie wszyscy mają jednak świadomość faktu, że wcale nie był on klasycznym naukowcem, spędzającym życie za biurkiem lub w laboratorium. A przynajmniej: że nie zawsze nim był. Dwudziestodwuletni Darwin zaraz po uzyskaniu tytułu bakałarza (czyli dzisiejszego licencjata) wyruszył na okręcie HMS Beagle w trwającą pięć lat podróż dookoła świata, odwiedzając w tym czasie m.in. Azory, Australię, Kapsztad, Brazylię, Falklandy, Patagonię czy Wyspy Galapagos. Bez tej wyprawy i poczynionych w jej trakcie obserwacji z pewnością nie mogłyby powstać kluczowe dzieła uczonego, takie jak „O powstawaniu gatunków” i „O pochodzeniu człowieka”.

W swojej książce historyk i dziennikarz Tom Chaffin rekonstruuje wyprawę Darwina głównie na podstawie sporządzanych przez samego uczonego notatek z podróży, a także napisanej przez niego autobiograficznej „Podróży na okręcie Beagle”. Z książki dowiemy się oczywiście, kim był Darwin przed podróżą i po podróży, jednak jej centrum stanowi właśnie tytułowa wyprawa. Opasły tom napisany jest w sposób zajmujący i pewnie to właśnie z powodu tej zalety został on w Polsce wydany przez wydawnictwo HI:STORY, z założenia publikujące takie książki historyczne, które mają szansę zainteresować szersze grono odbiorców. Z książki Chaffina można dowiedzieć się, że Darwin, jak na swoje czasy, dysponował wyjątkowo otwartym umysłem – był abolicjonistą, krytycznie patrzył na podboje kolonialne Europejczyków i nie wierzył ślepo w dogmaty Kościoła katolickiego. Co ciekawe, biegunowo różnił się pod tym względem od Kapitana HMS Beagle, Roberta FitzRoya, od którego przecież na dobrą sprawę zależało jego życie podczas podróży.

Książka Toma Chaffina nie tylko odsłania przed czytelnikiem istotny fragment biografii Karola Darwina. Daje mu także wgląd w realia historyczne pierwszej połowy dziewiętnastego wieku i porządkuje wiedzę geograficzną. Jej dużą zaletą jest także fakt, że można ją czytać niemal jak awanturniczą opowieść przygodową. Dla osób zainteresowanych – gratka. A także ciekawa lektura dla wszystkich tych czytelników, którzy dadzą się zainteresować w trakcie. Oprawa miękka, klejona.

Algorytmy zwierząt. Ewolucja a tajemnica zadziwiających instynktów

Autor: Eric Cassell
Wydawnictwo: Fundacja En Arche
Warszawa 2023

Ciekawa propozycja wyróżniająca się na rynku wydawniczym, napisana przez autora, który specjalizuje się w systemach nawigacyjnych, w tym w najnowszej technologii GPS. Skąd u niego pomysł na przygotowanie rozprawy o tematyce zoologicznej? Cassell może pochwalić się wykształceniem z wielu dziedzin tj. biologii, elektrotechniki czy religioznawstwa, a jego szerokie zainteresowania wbrew pozorom łączą się ze sobą, owocując m. in. popełnioną przez niego książką. Praca ukazuje się w serii „Inteligentny Projekt”, która stanowi gwarant ambitnego i nowatorskiego potraktowania tematu badawczego.

Autor przegląda najnowsze dane naukowe i w ich kontekście próbuje ocenić aktualność oraz przydatność teorii Darwina o ewolucji organizmów. Refleksja ogniskuje się głównie wokół instynktów, które zgodnie z założeniem kształtują się poprzez zachodzenie wielu małych, lecz korzystnych zmian. Badacz bierze pod lupę gatunki mniej rozwinięte, takie jak ptaki, termity, pająki, pszczoły, mrówki czy motyle. Analiza obejmuje kilka rodzajów złożonych zachowań, które możemy zaobserwować w królestwie małych zwierząt. Należą do nich: nawigacja, migracja, organizowanie społecznego trybu życia oraz tworzenie struktur architektonicznych np. gniazd, termitier, mrowisk lub pajęczyn. Badacz kończy rozprawę refleksją nad teorią inteligentnego projektu, który jest przeciwieństwem darwinizmu i głosi tezę o powstaniu organizmów w wyniku wyższego planu, co zbliża go do poglądu religijnego, nie zaś naukowego. Problem dobra i zła w świecie zwierząt podsuwa pytanie o obecność Boga, wykraczając tym samym poza obszar rozważań stricte biologicznych.

Książka Erica Cassella niczym soczewka skupia wiedzę pochodzącą z różnych dziedzin, naświetlając nowe, nieodkryte miejsca nauki o życiu na Ziemi. Publikacja wydana w twardej i szytej oprawie zawiera obszerną bibliografię, a także indeks rzeczowy i osobowy. Polecam miłośnikom tematu oraz czytelniom naukowym.

Czytaj dalej