Archiwa tagu: literatura popularnonaukowa
Zapominamy : o działaniu pamięci i zaletach niepamiętania
Co to jest życie? Na tropie największej zagadki
Nagie posągi, brzuchaci gladiatorzy i słonie bojowe
Algorytmy zwierząt. Ewolucja a tajemnica zadziwiających instynktów
Autor: Eric Cassell
Wydawnictwo: Fundacja En Arche
Warszawa 2023
Ciekawa propozycja wyróżniająca się na rynku wydawniczym, napisana przez autora, który specjalizuje się w systemach nawigacyjnych, w tym w najnowszej technologii GPS. Skąd u niego pomysł na przygotowanie rozprawy o tematyce zoologicznej? Cassell może pochwalić się wykształceniem z wielu dziedzin tj. biologii, elektrotechniki czy religioznawstwa, a jego szerokie zainteresowania wbrew pozorom łączą się ze sobą, owocując m. in. popełnioną przez niego książką. Praca ukazuje się w serii „Inteligentny Projekt”, która stanowi gwarant ambitnego i nowatorskiego potraktowania tematu badawczego.
Autor przegląda najnowsze dane naukowe i w ich kontekście próbuje ocenić aktualność oraz przydatność teorii Darwina o ewolucji organizmów. Refleksja ogniskuje się głównie wokół instynktów, które zgodnie z założeniem kształtują się poprzez zachodzenie wielu małych, lecz korzystnych zmian. Badacz bierze pod lupę gatunki mniej rozwinięte, takie jak ptaki, termity, pająki, pszczoły, mrówki czy motyle. Analiza obejmuje kilka rodzajów złożonych zachowań, które możemy zaobserwować w królestwie małych zwierząt. Należą do nich: nawigacja, migracja, organizowanie społecznego trybu życia oraz tworzenie struktur architektonicznych np. gniazd, termitier, mrowisk lub pajęczyn. Badacz kończy rozprawę refleksją nad teorią inteligentnego projektu, który jest przeciwieństwem darwinizmu i głosi tezę o powstaniu organizmów w wyniku wyższego planu, co zbliża go do poglądu religijnego, nie zaś naukowego. Problem dobra i zła w świecie zwierząt podsuwa pytanie o obecność Boga, wykraczając tym samym poza obszar rozważań stricte biologicznych.
Książka Erica Cassella niczym soczewka skupia wiedzę pochodzącą z różnych dziedzin, naświetlając nowe, nieodkryte miejsca nauki o życiu na Ziemi. Publikacja wydana w twardej i szytej oprawie zawiera obszerną bibliografię, a także indeks rzeczowy i osobowy. Polecam miłośnikom tematu oraz czytelniom naukowym.
Niewolnicy dopaminy. Jak odnaleźć równowagę w epoce obfitości
Taniec życia i pieśń śmierci : historia Apaczów Cochise’a i Geronima
Kosmos
Wiara i ojczyzna. Katolicyzm, nowoczesność i Polska
Autor: Brian Porter-Szücs
Wydawnictwo: Filtry
Warszawa 2022
„Wiara i ojczyzna” to kolejna, poświęcona Polakom rozprawa amerykańskiego historyka o polskich korzeniach. Poprzednia praca, „Całkiem zwyczajny kraj”, była prezentowana na przeglądzie (P. 7/21). Najnowsza książka koncentruje się na problemie tzw. polskiej tożsamości narodowej.
Badacz, podejmując rozważania na temat związku polskości z religią, zakłada, że utożsamianie Polaka z katolikiem wynika ze sposobu konstruowania narracji o dziejach kraju. Historyk podważa tezę o odwiecznej wierności Polaków religii chrześcijańskiej, prezentując m. in. przykłady narzucania katolicyzmu poprzez dekrety sejmowe. Każdy rozdział książki jest poświęcony innemu problemowi z zakresu rozważań o tożsamości. Pierwszy rozdział mówi o znaczeniu instytucji kościoła dla społeczeństwa, drugi – o religii rozumianej jako kodeks moralny, trzeci – o niedopasowaniu nauki Kościoła do postępu cywilizacyjnego i o koncepcji narodowego mesjanizmu. Kolejne rozdziały dotyczą m. in. burzliwego romansu Kościoła i polityki, rzekomego spisku żydowskiego, wycelowanego w chrześcijaństwo oraz ogłoszenia Matki Boskiej królową Polski.
Książka stanowi obszerne źródło wiedzy o przemianach, zachodzących w kościele katolickim. Perspektywa badacza, żyjącego poza granicami Polski, dodaje rozważaniom świeżości i niezależności. Kolejnymi zaletami rozprawy są wykresy, przystępny język oraz
żywo prowadzona narracja. Publikacja zawiera przypisy, bibliografię i indeks osobowy. Okładka twarda, szyta. Zdecydowanie polecam.