Archiwa tagu: Wydawnictwo WAM
Ocean Światła. Kontemplacja, przemiana i wyzwolenie
Autor: Martin Laird
Wydawnictwo: WAM
„Ocean Światła” to kolejna książka augustianina i teologa Martina Lairda, w której rozwija on temat modlitwy kontemplacyjnej. Poprzednie, zatytułowane „W krainę ciszy” i „Głębia serca”, do nas nie trafiły, nie były zatem ujęte w żadnym z dotychczasowych przeglądów.
Modlitwa kontemplacyjna bywa dla katolików tematem nieco kontrowersyjnym – niektórzy twierdzą, że stanowi ona wynalazek wczesnochrześcijańskich mistyków, który jest sprzeczny z naukami Chrystusa i apostołów. Zarówno sam autor tej książki, jak i jezuita dr Jacek Prusak, który napisał do niej wstęp, przekonują jednak, że to błędna opinia. Modlitwa niedyskursywna, która ma coś wspólnego z treningiem uważności, może być według nich co najmniej tak samo cenna, jak tradycyjna chrześcijańska modlitwa polegająca na zwracaniu się do Boga czy rozmowie z nim.
Wywód Martina Lairda jest zarazem erudycyjny i możliwie prosty. By jak najlepiej przemówić do czytelnika, amerykański zakonnik przywołuje zarówno wielkie nazwiska literatury (David Foster Wallace, Virginia Woolf, Flannery O’Connor) czy przykłady chrześcijańskich świętych (św. Augustyn, św. Jan od Krzyża), jak i znane z popkultury obrazy filmowe czy książki dla dzieci. To wszystko jest jednak dla autora tylko środkiem, którego używa, aby ułatwić czytelnikowi wejście na ścieżkę rozwoju świadomości i życie w harmonii z Bogiem. „Ocean Światła” łączy w sobie cechy rozprawy teologicznej i praktycznego przewodnika duchowego. Laird pisze o umyśle reaktywnym, który rozwinął się u większości ludzi w dzisiejszych, podatnych na rozproszenia czasach, umyśle receptywnym, który należy w sobie rozwinąć poprzez praktykowanie kontemplacji oraz umyśle świetlistym, który pozostaje najbliżej Boga. Autor na podstawie własnych doświadczeń oraz obserwacji daje czytelnikowi rady, jak praktykować kontemplację, kiedy ją przerwać i w jaki sposób kształtować swój umysł oraz przyzwyczajenia, jednak nigdy nie jest autorytatywny. Zamiast tego przyznaje wprost, że jego książka jest zaledwie zbiorem drogowskazów, które mogą pomóc w znalezieniu przez czytelnika swojej indywidualnej ścieżki duchowego rozwoju. Interesująca jest także trzecia część książki, w której autor opowiada o tym, jak praktyka kontemplacyjna może pomóc w redukowaniu symptomów depresji (ale nigdy zastąpić profesjonalnej pomocy!).
„Ocean Światła” to pozycja godna polecenia osobom zainteresowanym rozwojem duchowości – niekoniecznie tylko w duchu katolickim. Oprawa miękka, klejona.
Uleczyć Boga w sobie. Z psychiatrą o duchowości
Autor: Tomasz Terlikowski
Wydawnictwo: WAM
Rozmowa-rzeka z prof. Krzysztofem Krajewskim-Siudą, psychiatrą i psychoterapeutą, przeprowadzona przez filozofa i publicystę – Tomasza Terlikowskiego.
Prowadzony przez intelektualistów dialog pokazuje, że przyjęcie przez Kościół katolicki patrzenia na człowieka przez pryzmat współczesnych osiągnięć psychiatrii nie kłóci się z Ewangelią. Rozmówcy poruszają trudne tematy z życia Kościoła, dyskutując między innymi o zdrowiu psychicznym świętych, oznakach zaburzeń w życiu, np. św. Pawła czy św. Faustyny. Kolejne rozdziały dotykają już bardziej współczesnych problemów, m.in.: spowiedzi, która w ujęciu religii ma być aktem przebaczenia i oczyszczenia, a staje się często źródłem traumy i krzywdy, niebinarności płciowej, która dla osób nią dotkniętych jest ogromnym, niezawinionym ciężarem, a Kościół ma jednoznacznie negatywne stanowisko w sprawie korekty płci czy osób homoseksualnych. Ciekawą kwestią poruszoną w książce są egzorcyzmy. W opinii psychiatry współcześnie ten obrzęd jest niepotrzebny, bo wszystkie przypadki opętania można zakwalifikować jako choroby psychiczne, a stosowane przy egzorcyzmach metody nie tylko krzywdzą egzorcyzmowanych, ale mogą być wręcz łamaniem prawa.
Ujęte w dialog rozważania autorów stanowią bardzo ciekawy i ważny głos w dyskusji o kondycji Kościoła, jego skostnieniu, nieprzystosowaniu do współczesności i nieradzeniu sobie ze zmianami w świecie. Książka zawiera przypisy, czarno-białe ilustracje oraz kody QR. Okładka miękka, klejona. Warta uwagi lektura. Polecam zainteresowanym tematem.
Magia dawnego Krakowa
Autor: Andrzej Kozioł
Wydawnictwo: WAM
Kraków 2023
Kolejna, poświęcona Krakowowi książka Andrzeja Kozioła, dziennikarza i pisarza, który nie kryje się z lokalnym patriotyzmem i mógłby pretendować do miana ambasadora rodzinnego miasta. Poprzednio prezentowaliśmy na liście „Świat opilców i oźralców” (P. 5/18), a dziś trafia do nas opowieść o przeszłości, złożona z dwóch części narracja, której porządek wyznacza przestrzenny podział Krakowa na rynek oraz „zielony pierścień”, czyli Planty.
Rynek to główna i najważniejsza część miasta, niemy świadek dziejów, natomiast Planty stanowią granicę pomiędzy dwoma światami: lepszym i gorszym. Autor we właściwym sobie gawędziarskim, pełnym swady stylu przybliża czytelnikowi obraz Krakowa, którego już nie ma, który dziś żyje jedynie na kartach książek albo w pamięci najstarszych mieszkańców. Wydarzenia historyczne, takie jak pogrzeb Mickiewicza, pojawiają się tutaj w formie anegdot, ułożonych niechronologicznie, obudowanych cytatami z literatury i dokumentów życia osobistego. Relacje autobiograficzne, którymi posiłkuje się pisarz, zapiski m. in. Tadeusza Boya-Żeleńskiego, Karola Estreichera czy Mariana Turskiego zabierają czytelnika w sentymentalną podróż. Czy odnajdziemy w niej zapowiedzianą w tytule magię? Częściowo tak. Pojawia się ona w legendach i podaniach o rycerzach – gołębiach czy diabelskim złocie ukrytym w podziemiu. Wyjątkowy klimat dawnej stolicy oddają również opowieści o fiakrach, ekspresach, szopkach bożonarodzeniowych, antykwariatach, zaczarowanej dorożce i innych osobliwościach. Natomiast na czytelnika poszukującego bardziej konkretnych informacji, czekają portrety sławnych i mniej znanych mieszkańców – wśród nich polscy królowie, cesarz austriacki, Maria Komornicka, Dagny i Stach Przybyszewscy, ale też ksiądz Pawlicki czy pani Danka – handlarka. Bardzo ciekawe są fragmenty tekstu związane z hymnem, sukiennicami, Piwnicą pod Baranami i Zielonym Balonikiem oraz bohemą artystyczną, wypełniającą nocami krakowskie kawiarnie i ulice. Publikacja napisana z humorem stanowi z jednej strony bogate źródło informacji o Krakowie i jego mieszkańcach, a z drugiej – gwarantuje dobrą, czytelniczą rozrywkę. Książkę warto polecić. Oprawa twarda, szyta, na końcu bibliografia źródeł.
Chrześcijanie wobec Żydów
Jak (nie) rozwijać się duchowo
Autor: Tomasz Czyżewski
Wydawnictwo WAM
Tomasz Czyżewski jest psychologiem, absolwentem Studium Psychoterapii Integratywnej w podejściu chrześcijańskim. Od ponad dziesięciu lat prowadzi prywatną praktykę w Łomży. Zaangażowany w ruchy religijne, założył modlitewno-terapeutyczną Grupę Zdrowej Wiary.
W swojej książce pokazuje mechanizm działania zła w środowisku religijnym. To subtelne, powolne, zakamuflowane prowadzenie człowieka do upadku. Zły duch upodabnia się do pobożnych i dobrych pragnień człowieka. W imię Boga można wymuszać posłuch, budzić poczucie winy, manipulować, gwałcić sumienie. Zdaniem autora, najwięcej odejść od wiary w obrębie Kościoła bierze się z fałszywego mistycyzmu, radykalnego przeciwstawiania tego, co ludzkie, temu, co boskie, z patologicznych form religijności.
Czyżewski uważa, że wszelkie patologie związane z religią to rodzaj wyrafinowanej ucieczki przed samym sobą. Duchowość jest w tej publikacji rozumiana wyłącznie w perspektywie katolickiej. Autor sięga do historii badań i opisuje teorie Feuerbacha (religia jako patologia), Marksa (religia to opium dla ludu), Nietzschego (śmierć Boga), Freuda (religia to źródło cierpień). Następnie omawia konflikt pomiędzy psychologią i duchowością oraz zaniedbywanie drugiego przykazania miłości lub złą jego interpretację.
Główna treść publikacji została uporządkowana w dziesięciu rozdziałach, odpowiadających kolejno dziesięciu typom duchowych patologii: nawiedzony, fanatyk, bożyszcze, cierpiętnik, klerykał, odstępca, świętoszek, fundamentalista, akolita, wybawca.
Książkę, ze względu na bogate zaplecze naukowe, można zaliczyć do publikacji popularnonaukowych. Przystępny język i ciekawe ujęcie tematu. Polecam.
Oprawa miękka, klejona, przypisy, bibliografia.
Kiedy wiara oddala od Boga. Rozmowy o niedojrzałej religijności
Autor: Andrzej Molenda, Kama Hawryszków
Wydawnictwo WAM
Publikacja jest formą wywiadu przeprowadzonego przez Kamę Hawryszków – doktora nauk humanistycznych, redaktorkę, współautorkę książki „Dysonanse. Twórczość Stefana Kisielewskiego” z Andrzejem Molendą – doktorem nauk humanistycznych, absolwentem psychologii i religioznawstwa, psychologiem religii, wykładowcą akademickim, autorem książki „Rola obrazu Boga w nerwicy eklezjogennej”.
Tematem rozmowy jest źle przeżywana religijność, która wiąże się z brakiem nadziei, oznacza utratę sensu życia i nudę. Dla wielu wychowawców, rodziców, sióstr duchownych i księży istotne jest zachęcanie dzieci do religijności. Uznają, że jest ona zawsze dobra, bo Bóg jest dobry. Tymczasem niedojrzale przeżywana wiara zniewala człowieka Bogiem.
Instynkty i popędy są dla naszego życia ożywczymi siłami, dzięki którym budzi się wiele dobrych pragnień. Niestety niedojrzała religijność, jak i wynikająca z niej często nerwica eklezjogenna, odrzuca nasze popędy. A przecież pragnienie miłości, rodzicielstwa i twórczości jest osadzone właśnie na popędach. Tłumienie ich prowadzi do odczuwania braku sensu życia. Można to porównać do wychowania, które zmusza dziecko do ustępliwości. Tymczasem w dorosłym życiu niezbędna jest umiejętność obrony swoich przekonań.
Molenda definiuje nerwice eklezjogenną, opisuje nieprawidłowe wychowanie oparte na rygoryzmie moralnym i patologicznym obrazie Boga, lęk przed Szatanem i egzorcyzmy, nadmierne identyfikowanie się ze świętymi, kompulsywne spowiadaniem się ze swoich grzechów. Przedstawia proces leczenia nerwicy i przeszkody stojące na drodze do odzyskania zdrowia psychicznego. Zajmuje się też problematyką społeczną, presją i rywalizacją, przedmiotowym traktowaniem człowieka, kultem pracy i posłuszeństwa w strukturach kościelnych, które uniemożliwiają rozeznanie swojego powołania.
Publikacja warta uwagi, koncentrująca się na psychice człowieka i celach, jakimi są zdrowie i poczucie szczęścia.
Polecam. Oprawa miękka, klejona.
„Miłość w czasach niepokoju”
Autor: Józef Tischner
Wydawnictwo: WAM
Książki księdza Józefa Tischnera, filozofa i profesora Papieskiej Akademii Teologicznej ukazują się nieprzerwanie od czasu jego śmierci i zjednują sobie dużą grupę czytelników. Ksiądz pozostawił po sobie ogromną spuściznę, teksty wykładów i kazań, artykuły prasowe, eseje, wywiady, pogadanki wygłaszane w radiu. Ostatnią książką omawianą w przeglądzie 08/20 były „Rozmowy z dziećmi”. Tym razem w „Miłości w czasach niepokoju” poznajemy nieznane oblicze ks. Józefa Tischnera, który rzadko mówił o miłości w sposób bezpośredni. Na książkę składają się nigdy niepublikowane fragmenty wykładów z filozofii człowieka, które wygłosił w dwóch semestrach roku akademickiego 1993/1994 dla studentów Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie.
Ksiądz Tischner zawsze dostosowywał treść wykładu do potrzeb słuchaczy, poważnie traktował pytania z którymi mierzyli się studenci. Czerpał z tekstów mistyków, bo, jak twierdził, mieli najgłębszą intuicję. Uświadamiał studentom jakie pułapki i iluzje towarzyszą porywom miłosnym. Wspominał o cierpieniu, które jest udziałem nieszczęśliwie zakochanych. Mówił o trudnych wyborach i miłości odrzuconej. Starał się zawsze zrozumieć konteksty ludzkich decyzji, dostrzegał uwarunkowania. Nie ferował wyroków.
Zdaniem Tischnera czucie zazwyczaj wyprzedza zrozumienie, a w miłości ważna jest intuicja. W tekstach publikowanych w książce odwołuje się do myślicieli i ludzi gór, którzy z racji pochodzenia, są mu szczególnie bliscy. Głębię człowieczych doświadczeń wyjaśnia za pomocą muzycznych metafor. W wypowiedź wplata fragmenty z Pisma Świętego, opisy książek i filmów, które go poruszyły. Książka jest bardzo ciekawą lekturą. W sposób przystępny porusza najważniejsze zagadnienia filozoficzne i teologiczne. Oprawa miękka, klejona.