Archiwa tagu: Wydawnictwo WAM

Uleczyć Boga w sobie. Z psychiatrą o duchowości


Autor: Tomasz Terlikowski
Wydawnictwo: WAM

Rozmowa-rzeka z prof. Krzysztofem Krajewskim-Siudą, psychiatrą i psychoterapeutą, przeprowadzona przez filozofa i publicystę – Tomasza Terlikowskiego.

Prowadzony przez intelektualistów dialog pokazuje, że przyjęcie przez Kościół katolicki patrzenia na człowieka przez pryzmat współczesnych osiągnięć psychiatrii nie kłóci się z Ewangelią. Rozmówcy poruszają trudne tematy z życia Kościoła, dyskutując między innymi o zdrowiu psychicznym świętych, oznakach zaburzeń w życiu, np. św. Pawła czy św. Faustyny. Kolejne rozdziały dotykają już bardziej współczesnych problemów, m.in.: spowiedzi, która w ujęciu religii ma być aktem przebaczenia i oczyszczenia, a staje się często źródłem traumy i krzywdy, niebinarności płciowej, która dla osób nią dotkniętych jest ogromnym, niezawinionym ciężarem, a Kościół ma jednoznacznie negatywne stanowisko w sprawie korekty płci czy osób homoseksualnych. Ciekawą kwestią poruszoną w książce są egzorcyzmy. W opinii psychiatry współcześnie ten obrzęd jest niepotrzebny, bo wszystkie przypadki opętania można zakwalifikować jako choroby psychiczne, a stosowane przy egzorcyzmach metody nie tylko krzywdzą egzorcyzmowanych, ale mogą być wręcz łamaniem prawa.

Ujęte w dialog rozważania autorów stanowią bardzo ciekawy i ważny głos w dyskusji o kondycji Kościoła, jego skostnieniu, nieprzystosowaniu do współczesności i nieradzeniu sobie ze zmianami w świecie. Książka zawiera przypisy, czarno-białe ilustracje oraz kody QR. Okładka miękka, klejona. Warta uwagi lektura. Polecam zainteresowanym tematem.

Magia dawnego Krakowa

Autor: Andrzej Kozioł
Wydawnictwo: WAM
Kraków 2023

Kolejna, poświęcona Krakowowi książka Andrzeja Kozioła, dziennikarza i pisarza, który nie kryje się z lokalnym patriotyzmem i mógłby pretendować do miana ambasadora rodzinnego miasta. Poprzednio prezentowaliśmy na liście „Świat opilców i oźralców” (P. 5/18), a dziś trafia do nas opowieść o przeszłości, złożona z dwóch części narracja, której porządek wyznacza przestrzenny podział Krakowa na rynek oraz „zielony pierścień”, czyli Planty.

Rynek to główna i najważniejsza część miasta, niemy świadek dziejów, natomiast Planty stanowią granicę pomiędzy dwoma światami: lepszym i gorszym. Autor we właściwym sobie gawędziarskim, pełnym swady stylu przybliża czytelnikowi obraz Krakowa, którego już nie ma, który dziś żyje jedynie na kartach książek albo w pamięci najstarszych mieszkańców. Wydarzenia historyczne, takie jak pogrzeb Mickiewicza, pojawiają się tutaj w formie anegdot, ułożonych niechronologicznie, obudowanych cytatami z literatury i dokumentów życia osobistego. Relacje autobiograficzne, którymi posiłkuje się pisarz, zapiski m. in. Tadeusza Boya-Żeleńskiego, Karola Estreichera czy Mariana Turskiego zabierają czytelnika w sentymentalną podróż. Czy odnajdziemy w niej zapowiedzianą w tytule magię? Częściowo tak. Pojawia się ona w legendach i podaniach o rycerzach – gołębiach czy diabelskim złocie ukrytym w podziemiu. Wyjątkowy klimat dawnej stolicy oddają również opowieści o fiakrach, ekspresach, szopkach bożonarodzeniowych, antykwariatach, zaczarowanej dorożce i innych osobliwościach. Natomiast na czytelnika poszukującego bardziej konkretnych informacji, czekają portrety sławnych i mniej znanych mieszkańców – wśród nich polscy królowie, cesarz austriacki, Maria Komornicka, Dagny i Stach Przybyszewscy, ale też ksiądz Pawlicki czy pani Danka – handlarka. Bardzo ciekawe są fragmenty tekstu związane z hymnem, sukiennicami, Piwnicą pod Baranami i Zielonym Balonikiem oraz bohemą artystyczną, wypełniającą nocami krakowskie kawiarnie i ulice. Publikacja napisana z humorem stanowi z jednej strony bogate źródło informacji o Krakowie i jego mieszkańcach, a z drugiej – gwarantuje dobrą, czytelniczą rozrywkę. Książkę warto polecić. Oprawa twarda, szyta, na końcu bibliografia źródeł.

Jak (nie) rozwijać się duchowo

 

 

Autor: Tomasz Czyżewski
Wydawnictwo WAM

 

Tomasz Czyżewski jest psychologiem, absolwentem Studium Psychoterapii Integratywnej w podejściu chrześcijańskim. Od ponad dziesięciu lat prowadzi prywatną praktykę w Łomży. Zaangażowany w ruchy religijne, założył modlitewno-terapeutyczną Grupę Zdrowej Wiary.

W swojej książce pokazuje mechanizm działania zła w środowisku religijnym. To subtelne, powolne, zakamuflowane prowadzenie człowieka do upadku. Zły duch upodabnia się do pobożnych i dobrych pragnień człowieka. W imię Boga można wymuszać posłuch, budzić poczucie winy, manipulować, gwałcić sumienie. Zdaniem autora, najwięcej odejść od wiary w obrębie Kościoła bierze się z fałszywego mistycyzmu, radykalnego przeciwstawiania tego, co ludzkie, temu, co boskie, z patologicznych form religijności.

Czyżewski uważa, że wszelkie patologie związane z religią to rodzaj wyrafinowanej ucieczki przed samym sobą. Duchowość jest w tej publikacji rozumiana wyłącznie w perspektywie katolickiej. Autor sięga do historii badań i opisuje teorie Feuerbacha (religia jako patologia), Marksa (religia to opium dla ludu), Nietzschego (śmierć Boga), Freuda (religia to źródło cierpień). Następnie omawia konflikt pomiędzy psychologią i duchowością oraz zaniedbywanie drugiego przykazania miłości lub złą jego interpretację.

Główna treść publikacji została uporządkowana w dziesięciu rozdziałach, odpowiadających kolejno dziesięciu typom duchowych patologii: nawiedzony, fanatyk, bożyszcze, cierpiętnik, klerykał, odstępca, świętoszek, fundamentalista, akolita, wybawca.

Książkę, ze względu na bogate zaplecze naukowe, można zaliczyć do publikacji popularnonaukowych. Przystępny język i ciekawe ujęcie tematu. Polecam.

Oprawa miękka, klejona, przypisy, bibliografia.

Kiedy wiara oddala od Boga. Rozmowy o niedojrzałej religijności

 

 

Autor: Andrzej Molenda, Kama Hawryszków
Wydawnictwo WAM

 

 

Publikacja jest formą wywiadu przeprowadzonego przez Kamę Hawryszków – doktora nauk humanistycznych, redaktorkę, współautorkę książki „Dysonanse. Twórczość Stefana Kisielewskiego” z Andrzejem Molendą – doktorem nauk humanistycznych, absolwentem psychologii i religioznawstwa, psychologiem religii, wykładowcą akademickim, autorem książki „Rola obrazu Boga w nerwicy eklezjogennej”.

Tematem rozmowy jest źle przeżywana religijność, która wiąże się z brakiem nadziei, oznacza utratę sensu życia i nudę. Dla wielu wychowawców, rodziców, sióstr duchownych i księży istotne jest zachęcanie dzieci do religijności. Uznają, że jest ona zawsze dobra, bo Bóg jest dobry. Tymczasem niedojrzale przeżywana wiara zniewala człowieka Bogiem.

Instynkty i popędy są dla naszego życia ożywczymi siłami, dzięki którym budzi się wiele dobrych pragnień. Niestety niedojrzała religijność, jak i wynikająca z niej często nerwica eklezjogenna, odrzuca nasze popędy. A przecież pragnienie miłości, rodzicielstwa i twórczości jest osadzone właśnie na popędach. Tłumienie ich prowadzi do odczuwania braku sensu życia. Można to porównać do wychowania, które zmusza dziecko do ustępliwości. Tymczasem w dorosłym życiu niezbędna jest umiejętność obrony swoich przekonań.

Molenda definiuje nerwice eklezjogenną, opisuje nieprawidłowe wychowanie oparte na rygoryzmie moralnym i patologicznym obrazie Boga, lęk przed Szatanem i egzorcyzmy, nadmierne identyfikowanie się ze świętymi, kompulsywne spowiadaniem się ze swoich grzechów. Przedstawia proces leczenia nerwicy i przeszkody stojące na drodze do odzyskania zdrowia psychicznego. Zajmuje się też problematyką społeczną, presją i rywalizacją, przedmiotowym traktowaniem człowieka, kultem pracy i posłuszeństwa w strukturach kościelnych, które uniemożliwiają rozeznanie swojego powołania.

Publikacja warta uwagi, koncentrująca się na psychice człowieka i celach, jakimi są zdrowie i poczucie szczęścia.

Polecam. Oprawa miękka, klejona.

„Miłość w czasach niepokoju”

Autor: Józef Tischner
Wydawnictwo: WAM

 

Książki księdza Józefa Tischnera, filozofa i profesora Papieskiej Akademii Teologicznej ukazują się nieprzerwanie od czasu jego śmierci i zjednują sobie dużą grupę czytelników. Ksiądz pozostawił po sobie ogromną spuściznę, teksty wykładów i kazań, artykuły prasowe, eseje, wywiady, pogadanki wygłaszane w radiu. Ostatnią książką omawianą w przeglądzie 08/20 były „Rozmowy z dziećmi”. Tym razem w „Miłości w czasach niepokoju” poznajemy nieznane oblicze ks. Józefa Tischnera, który rzadko mówił o miłości w sposób bezpośredni. Na książkę składają się nigdy niepublikowane fragmenty wykładów z filozofii człowieka, które wygłosił w dwóch semestrach roku akademickiego 1993/1994 dla studentów Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie.

Ksiądz Tischner zawsze dostosowywał treść wykładu do potrzeb słuchaczy, poważnie traktował pytania z którymi mierzyli się studenci. Czerpał z tekstów mistyków, bo, jak twierdził, mieli najgłębszą intuicję. Uświadamiał studentom jakie pułapki i iluzje towarzyszą porywom miłosnym. Wspominał o cierpieniu, które jest udziałem nieszczęśliwie zakochanych. Mówił o trudnych wyborach i miłości odrzuconej. Starał się zawsze zrozumieć konteksty ludzkich decyzji, dostrzegał uwarunkowania. Nie ferował wyroków.

Zdaniem Tischnera czucie zazwyczaj wyprzedza zrozumienie, a w miłości ważna jest intuicja. W tekstach publikowanych w książce odwołuje się do myślicieli i ludzi gór, którzy z racji pochodzenia, są mu szczególnie bliscy. Głębię człowieczych doświadczeń wyjaśnia za pomocą muzycznych metafor. W wypowiedź wplata fragmenty z Pisma Świętego, opisy książek i filmów, które go poruszyły. Książka jest bardzo ciekawą lekturą. W sposób przystępny porusza najważniejsze zagadnienia filozoficzne i teologiczne. Oprawa miękka, klejona.