Archiwum miesiąca: marzec 2021

„Zabierz mnie do domu”

Autorka: Marie Aubert
Wydawnictwo: Pauza

 

Debiut literacki Marie Aubert, to zbiór opowiadań wydany w 2016 roku pod oryginalnym tytułem „Kan jeg bli med deg hjem”. Książka trafiła na listy bestsellerów w Norwegii i przyniosła autorce uznanie krytyków. Po pięciu latach wydawnictwo Pauza postanowiło przybliżyć twórczość tej pisarki polskiemu czytelnikowi.

Bohaterowie Marie Aubert poszukują miłości i spełnienia, przeżywają nieudane związki, nie radzą sobie z codziennością. Powodem problemów jest nieumiejętność nawiązywania relacji, stres i wynikająca z niego agresja.

Kobieta pozwala się poniżać i nie odnajduje się w tradycyjnej roli żony i matki, ojciec nie umie opiekować się swoim dzieckiem, młoda dziewczyna z więzienną przeszłością jest odrzucona przez społeczeństwo, nastolatki bawią się w dorosłość, zaborcza przyjaciółka ośmiesza się w towarzystwie, chłopak przeżywa traumę po utracie młodszego brata, kochanek okazuje się być oszustem, dzieci stoją na drodze do szczęścia rodziców.

W dziewięciu opowiadaniach autorka zawarła problemy trapiące nowoczesne społeczeństwo. Czytelnik przegląda się w nich, jak w lustrze. Bohaterami są zwykli ludzie, którzy nie panują nad emocjami, gonią za własnymi pragnieniami i są rozczarowani, gdy nie udaje im się osiągnąć wymarzonego celu. Opowiadania napisane są soczystym językiem. Zawierają opisy aktów seksualnych oraz wulgaryzmy. Miękka oprawa, klejona.

Więzienie było moim domem. Więzienie i instytucje totalne w literaturze polskiej

Autorka: Laura Quercioli Mincer
Wydawnictwo: Sic!

 

Laura Quercioli Mincer jest profesorką literatury i kultury polskiej na Uniwersytecie Genueńskim, autorką monografii „Ojczyzny ocalonych. Powojenna literatura żydowska w Polsce i we Włoszech”.

Publikacja ma naukowy charakter. Stanowi przegląd tekstów poruszających więzienną tematykę. Autorka omawia polską twórczość autobiograficzną, powstałą w przedziale czasowym od schyłku XIX wieku do czasów współczesnych. Przygląda się realiom więziennym, moralnym strategiom przetrwania, etosowi i więziennej biurokracji. Odróżnia literaturę więzienną od obozowej. Uważa, że te dwa miejsca różnią się poziomem okrucieństwa, strukturą przestrzenną i ideą resocjalizacji.

Laura Quercioli Mincer przywołuje wspomnienia Marii Konopnickiej, która wiele czasu poświęcała na odwiedziny w kobiecym oddziale warszawskiego więzienia na Pawiaku, a także w X Pawilonie Cytadeli Warszawskiej. Zaowocowało to powstaniem cyklu opowiadań, które stały się prototypem reportażu literackiego. Kolejne rozdziały autorka poświęca Zofii Nałkowskiej, która w 1923 roku przystąpiła do Towarzystwa Pomocy Uwolnionym z Więzień. Wizytę w więzieniu w Grodnie opisała w opowiadaniach i pamiętnikach.

Autorka książki analizuje kolejne teksty polskich pisarzy. Przygląda się twórczości Urka Nachalnika, Sary Nomberg-Przytyk, Aleksandra Morgenbessera, Juliana Stryjkowskiego, Aleksandra Wata, Janusza Korczaka, Stefana Wyszyńskiego, Kazimierza Moczarskiego i Andrzeja Stasiuka. We wszystkich rozdziałach nawiązuje do literatury naukowej związanej z tematem badań. Powołuje się na Goffmana, Racamier’a, Duncana i Faucault’a. Kilkakrotnie wskazuje na zachowania homoerotyczne pisarzy, odwołuje się do problemu płci kulturowej i ruchów LGBT.

Dla Laury Quercioli Mincer ważne jest pochodzenie pisarza, poglądy polityczne, relacje rodzinne, status społeczny, przemiana, która dokonuje się w nim pod wpływem doświadczeń więziennych, zdolność do przetrwania, rodzaj buntu, buty i ciętej ironii skierowanej do oprawców. Książka jest napisana przystępnym językiem. Prezentuje ciekawy punkt widzenia na literaturę polską. Oprawa miękka, klejona.

„Niemożliwe nie istnieje”

Autor: Kilian Jornet
Wydawnictwo: SQN

 

Jest to czwarta książka tego autora, która ukazała się w Polsce. Kilian Jornet napisał ją w języku katalońskim. To opowieść autobiograficzna hiszpańskiego biegacza, długodystansowca, skalpinisty, kolarza górskiego i dwuboisty, który dwa razy w ciągu jednego tygodnia wbiegł bez butli tlenowej na Mount Everest.

Skyrunning jest sportem dla wytrwałych. To balansowanie na granicy życia i śmierci. Każda wyprawa rozpoczyna się trudnym pożegnaniem z najbliższymi, ale bohater nigdy nie rezygnuje ze swoich marzeń. W górach jest spokojny, pewny siebie. Pasję sportową zaszczepili mu rodzice. Mieszkał z nimi w schronisku, na wysokości dwóch tysięcy metrów. Od matki nauczył się jak obserwować naturę, wsłuchiwać się w jej rytm. We wczesnej młodości postanowił całkowicie poświęcić się treningom. Ciągle sprawdzał wytrzymałość swojego organizmu. Miał doskonałą zdolność regeneracji, drobne i lekkie ciało.

Jornet przyznaje, że wielu sportowców ma skłonności masochistyczne, a sport wyczynowy nie jest zdrowy. To przekraczanie granic, rezygnacja z przyjemności, spotkań towarzyskich, przeznaczanie każdej wolnej chwili na treningi, które są ważniejsze od samej rywalizacji. Trening trzeba traktować jak normalną pracę, jak gromadzenie oszczędności.

Autor opisuje ze szczegółami swoje doświadczenia. Eksperymenty ze snem i odżywianiem, rezultaty, najlepsze wyniki, ale także konsekwencje sukcesu, trudną współpracę ze sponsorami. Przyznaje, że zarabia więcej, niż się spodziewał, a to czasami przeszkadza w ascetycznym życiu sportowca. Złości się na media, które żądają natychmiastowych relacji, wniosków, przemyśleń. Wspinanie nazywa szczerze głupotą, a nie heroizmem. Jest to zajęcie egoistyczne, niebezpieczna i droga rozrywka.

Trudno jest mówić o rekordach w górach, bo walka nie toczy się na równej bieżni, ale w zmiennym terenie. Natura nie jest sprawiedliwa. Jornet brał udział w ponad pięciuset maratonach skyrunningu, ale nie rozpamiętuje swoich sukcesów. Może nie potrafi się już nimi cieszyć. Chce uprawiać ten sport do końca życia.

Książka jest napisana ciekawie. Autor jest szczery, niczego nie ukrywa. Lekturę można polecić młodemu czytelnikowi, który rozpoczyna dopiero swoją przygodę ze sportem. Ale dużo informacji znajdą w niej także doświadczeni maratończycy, poszukujący nowych metod treningu. Oprawa miękka, klejona.