Archiwum miesiąca: lipiec 2025
Wielbłąd, który marudził
101 sposobów jak myć zęby
Autorka: Imogen Foster
Wydawnictwo: Wilga
Poziom: BD O
Brytyjscy twórcy, autorka Imogen Foster i ilustrator Tiny Neal, proponują niezwykle zabawne i kreatywne podejście do mycia zębów.
W prezentowanej publikacji dostarczają małym czytelnikom mnóstwo pomysłów i sposobów do wypróbowania. Inspirującymi przykładami są zwierzęcy bohaterowie, którzy myją zęby w różnych miejscach (np. na placu zabaw, pod prysznicem i w łóżku), sytuacjach (grając w piłkę, balansując na jednej nodze, tańcząc balet) oraz pozycjach (na brzuchu, ze skrzyżowanymi nogami, na palcach).
Maluchom spodoba się też udawanie, że myją zęby w baśniowej krainie (jak rycerz albo na latającym dywanie), w dżungli (mrucząc jak pantera) czy w kosmosie (unosząc się). Dodatkowo mogą zdecydować, czy ich mycie będzie wesołe, naburmuszone, szybkie czy zaspane. Każdy z pewnością znajdzie tu coś dla siebie.
Na końcu książki znajduje się miniporadnik mycia zębów. Ilustracje emanują pozytywną energią. Naprzemiennie przedstawiają zbiorowe scenki ze zwierzętami oraz ich zabawne portrety. Dzięki tej książce nudny obowiązek może zmienić się w świetną zabawę.
Okładka twarda, szyta. Polecam.
Niedźwiedzia przysługa
Zmarli mają głos
Autor: Philippe Boxho
Wydawnictwo: Sonia Draga
Książka belgijskiego lekarza sądowego, wykładowcy i dyrektora Instytutu Medycyny Sądowej Uniwersytetu w Liege to opis prawdziwych przypadków śmierci, z jakimi autor spotkał się w swojej ponad trzydziestoletniej karierze.
Praca lekarza sądowego ma odpowiedzieć na pytania, jaka była przyczyna śmierci i kiedy doszło do zdarzenia. Czasami na miejscu oględzin zwłok przyczyna zgonu wydaje się oczywista, ale po dokładnym zbadaniu ciała okazuje się coś zaskakującego, przeczącego pierwszemu wrażeniu.
Jedna z historii opowiada o dziewczynie, która postanowiła zamordować własnego ojca. Ojciec nie był w stanie zaakceptować homoseksualnego związku córki i z tego powodu pobił ją i jej partnerkę. W celu realizacji zbrodniczego planu kobieta zakradła się nocą do domu ojca, wyłączyła alarm, wyjęła z szafki broń ojca i wystrzeliła do niego cały trzynastonabojowy magazynek. Ciało z ranami postrzałowymi znalazła kobieta, która pomagała mu w prowadzeniu domu. Policja szybko ustaliła, że kod do alarmu znała jeszcze tylko córka. Dziewczyna przyznała się do zbrodni, jednak zdziwienie Boxho wzbudził brak krwawienia z ran, co oznaczałoby, że zostały zadane już po śmierci. Przeprowadzona sekcja zwłok ujawniła, że mężczyzna zmarł z przyczyn naturalnych, w wyniku bardzo masywnego wylewu krwi do mózgu, kilka godzin przed tym, jak córka strzelała do niego z pistoletu.
Książka zawiera więcej historii związanych z badaniem podejrzanych zgonów, zabójstw mających pozorować samobójstwa, poszukiwaniu zwłok lub śladów, które po nich zostały. Ciekawa publikacja odsłaniająca kulisy pracy lekarza sądowego, wyjaśniająca, jakie są mechanizmy różnych rodzajów zgonów oraz procesy zachodzące w ludzkim ciele po śmierci. Okładka miękka, klejona. Polecam zainteresowanym tematem.
SOS. Stowarzyszenie Obrońców Smoków
Autorka: Anna Nowacka
Ilustratorka: Ola Bylica
Wydawnictwo: Kropka
Poziom czytelniczy: BD I/II
Pewnego dnia, zupełnie niespodziewanie, starsza siostra Hela wprowadza dziesięcioletniego Staszka w struktury bardzo starej tajnej organizacji – Stowarzyszenia Obrońców Smoków. Aby to zrobić, pod osłoną nocy prowadzi go na Wawel, okazuje się bowiem, że to właśnie on jest siedzibą SOS-u. Kiedy są na miejscu, chłopiec dowiaduje się, że członkowie – a w szczególności członkinie – jego rodziny od dawna są związani z organizacją, a on dotąd nie miał o tym pojęcia. Jego mama jest na przykład aktualną prezeską Stowarzyszenia. Problem w tym, że zniknęła i nie do końca wiadomo, co się z nią dzieje. Członkowie SOS-u mają jednak uzasadnione podejrzenia, że odpowiada za to pradziadek Staszka, który niestety już dawno temu zboczył ze szlachetnej drogi.
Przepełniona przygodami debiutancka powieść dla dzieci autorstwa Anny Nowackiej już na pierwszy rzut oka wyróżnia się przekonującą kreacją magicznego, tajemnego świata tuż obok nas. Jak wiemy chociażby dzięki Harry’emu Potterowi – to schemat, który w powieściach dla dzieci i młodzieży działa bardzo dobrze, szczególnie kiedy jest pomysłowo ograny. Powieść „SOS. Stowarzyszenie Obrońców Smoków” wyróżniają przede wszystkim zakorzenienie w historii i topografii Krakowa, a także wykorzystanie przez autorkę licznych legend o smokach i innych mitycznych stworzeniach – zwłaszcza tych, które wywodzą się z polskich ziem. Wbrew pozorom kluczowej roli wcale nie odgrywa w książce Smok Wawelski, ale Žaltys – mityczny wąż znany z mitologii pruskiej, litewskiej i łotewskiej, który ma zamieszkiwać jezioro Szurpiły na Suwalszczyźnie. W powieści w różnych rolach pojawiają się także skandynawski smok Fafnir, starożytny Uroboros, ale także Król Sielaw, czyli ogromny sum znany z mazurskich podań.
Dla małych Krakusów „Stowarzyszenie Obrońców Smoków” byłoby pewnie lekturą obowiązkową, ale i w mazowieckich bibliotekach powinno się sprawdzić. To napisana w pomysłem powieść, która powinna spodobać się dzieciom w wieku mniej więcej 7-10 lat. Ponadto autorka wyraźnie sygnalizuje, że czytelnicy mogą spodziewać się dalszego ciągu przygód Staszka i jego rodziny, a zatem jesteśmy świadkami narodzin nowego polskiego cyklu powieści, który ma predyspozycje, by zdobyć popularność. Za jakiś czas zobaczymy, czy tak rzeczywiście się stało. Oprawa twarda, szyta.
Dziewczynka ze skrzypcami
Autor: Jon Fosse
Ilustrator: Øyvind Torseter
Wydawnictwo: Widnokrąg
Poziom czytelniczy: BD I
Pierwsza z dwóch wydanych przez wydawnictwo Widnokrąg książek dla dzieci autorstwa Jona Fossego, laureata literackiej Nagrody Nobla z 2023 roku. W dodatku zilustrowana przez rewelacyjnego norweskiego artystę Øyvinda Torsetera.
Historia opowiedziana w „Dziewczynce ze skrzypcami” jest bardzo podatna na metaforyczne odczytania, jednak w podstawowej warstwie opowiada po prostu o bezimiennej dziewczynce, która wyrusza na ratunek ojcu. Pewnego dnia bohaterka dostrzega oczami wyobraźni, że jej tata, przemoczony i wyczerpany, utknął gdzieś na wyspie pośród morza. Dziewczynka od razu wyrusza w drogę, bo wie, że musi mu pomóc. W podróży trafia na kilka przeszkód, które wydają jej się niemożliwe do pokonania – najpierw górę, na którą nie mogłaby się wspiąć, później na mokradła, w których grzęźnie, a w końcu na morze, którego nie ma szans pokonać bez łodzi. W uporaniu sobie z tymi przeszkodami pomaga jej przedmiot, który zabrała ze sobą w drogę, a mianowicie skrzypce, a przede wszystkim jej talent do grania na nich przepięknych, smutnych melodii. Historia kończy się happy endem – bohaterce udaje się ocalić tatę i wracają razem do domu.
Do tekstu Fossego – którego swoją drogą cenię jako pisarza dla dorosłych – miałbym kilka pytań. Czy w „Dziewczynce ze skrzypcami” nie da się przypadkiem dostrzec historii o radzeniu sobie dziecka z depresją czy też innym trudnym stanem psychicznym ojca? A jeśli tak, to dlaczego to właśnie dziecko miałoby być jego wybawcą? Treść tego typu, niestety, może być dla małego czytelnika szkodliwa. Poza tym, choć całym sobą jestem za pokazywaniem dzieciom, że sztuka (w tym przypadku muzyka) może być czymś o wiele więcej niż sposobem na przyjemne spędzenie czasu, obawiam się, że przypisywanie jej mocy cudownego wyciągania innych z kłopotów niestety nieco rozmija się z prawdą. Sztuka – jeśli w ogóle uznamy, że potrafi to robić – jednak zwykle robi to o wiele subtelniej niż w „Dziewczynce ze skrzypcami”. Na szczęście historia opowiedziana przez Fossego jest na tyle wieloznaczna w swojej prostocie, że dziecko może wcale podobnych pytań nie zadawać.
Żadnych zastrzeżeń nie można mieć za to do ilustracji Øyvinda Torsetera. Te według mnie są po prostu kapitalne. Artysta wykonał je oryginalną techniką, która polega na tym, że najpierw zbudował swego rodzaju makiety, na które składają się wykonane przez niego przestrzenne minirzeźby z papieru i innych materiałów, a także rysunki (również wykonane na wyciętych kawałkach papieru), a następnie te instalacje sfotografował. Efektu doprawdy trudno nie docenić.
Mimo wyrażonych wcześniej wątpliwości związanych z treścią książki, zakup „Dziewczynki ze skrzypcami” można polecić – choć nie bezrefleksyjnie i nie każdemu dziecku. Oprawa twarda, szyta. Duży format.
Moje dziecko ma ADHD
Autorka: Anna Gutenberg-Piela
Wydawnictwo: RM
Warszawa 2025
Poradnik dla rodziców i nauczycieli dzieci w wieku od pięciu do dwunastu lat, napisany przez psycholożkę, która zajmuje się ADHD już ponad dwie dekady. Autorka wierzy, że można mądrze i skutecznie wspierać małych ludzi, którzy inaczej myślą, pracują i widzą otaczający nas świat – wystarczy tylko mieć odpowiednie ku temu strategie oraz narzędzie. Opis niejednego z nich znajdzie się na kartach publikacji.
Poradnik rozpoczyna się wyjaśnieniem samej istoty ADHD czyli nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi. Psycholożka opisuje dalej proces diagnostyczno-terapeutyczny, przez który musi przejść dziecko a także w pewnym sensie cała rodzina, by znaleźć odpowiednią drogę wsparcia (tu czytelnik znajdzie m. in. omówienie farmakoterapii, która chyba najbardziej niepokoi i obrasta mitami czy stereotypami). ADHD często towarzyszą różne choroby współwystępujące – im także poświęcono należne miejsce. Autorka przestrzega ponadto przed tym, co może się stać, jeśli ADHD zamieciemy pod dywan oraz podpowiada jak radzić sobie z trudnościami, które pojawią się prędzej czy później, lecz nie muszą rujnować naszego spokoju, domowej atmosfery, relacji i poczucia własnej wartości.
Książkę można polecić każdemu czytelnikowi, który zastanawia się czy jego dziecko może mieć ADHD. Poradnik rzecz jasna nie zastąpi fachowej diagnozy, ale rozwieje szereg wątpliwości i wskaże kierunek działania, podpowie co robić, by codzienność była bardziej znośna a może nawet całkiem udana a relacja z dzieckiem niosła radość i satysfakcję. Bardzo cenna konkluzja zawarta w książce mówi o tym, że choć nie mamy wpływu na to, czy nasze dziecko będzie chore, mamy jednak wpływ na to, jak będzie ono ze swoją chorobą funkcjonowało. I to jest kluczowe zadanie dla każdego dorosłego, pragnącego pomóc małemu człowiekowi rozwinąć się i żyć udanym życiem. Zdecydowanie polecam. Oprawa miękka, klejona, na końcu pomocna bibliografia.
Zdrowie psychiczne kobiety
Autorka: Cate Howell
Wydawnictwo: RM
Warszawa 2025
Poradnik napisany z myślą o współczesnych kobietach w każdym wieku. Płeć piękna w życiu nie ma lekko – prawda to oczywista – a podchodząc do sprawy zupełnie na serio trzeba przyznać, że psychiczne problemy ludzi mogą różnić się w zależności od płci, wobec której świat ma inne oczekiwania, inne role i odmienne biologiczne uwarunkowania. Nadmiar obowiązków przy jednoczesnym pragnieniu bycia perfekcyjną partnerką, pracowniczką czy matką, przytłoczenie, brak czasu, przemęczenie, ale też hormonalne burze, które co jakiś czas przetaczają się przez organizm począwszy od pierwszej miesiączki po menopauzę – wszystko to może nadszarpnąć tytułowe zdrowie kobiety. Z pomocą przychodzi autorka poradnika, lekarka z ponad czterdziestoletnim stażem, która pisze książkę nie tylko o zapobieganiu sytuacjom kryzysowym, również o tym, jak poradzić sobie, gdy jednak nadejdą i zburzą psychiczny dobrostan.
Publikacja zawiera dwanaście rozdziałów, które można czytać kolejno lub oddzielnie i niezależnie od siebie. Czytelniczki mogą swobodnie poruszać się po stronicach książki, wybierając to, co aktualnie najbardziej frapuje, m. in. ustawianie priorytetów (kobieta prawie zawsze na końcu listy umieści własne potrzeby), zarządzanie życiową zmianą, radzenie sobie z trudnymi emocjami, odżywianie duszy i ciała, relacje z innymi, problemy typowe dla różnych etapów życia, radzenie sobie ze stresem – jednym słowem całe spektrum życiowych problemów w ujęciu psychologicznym. Wyraźnie widać w tekstach holistyczne podejście do zdrowia, pobrzmiewa też echo metody integracyjnej na co dzień stosowanej przez psycholożkę w jej gabinecie. Poradnik skonstruowano tak, by każda czytelniczka mogła samodzielnie i intuicyjnie odwzorować inspirowany przez autorkę proces naprawczy. Cate Howell oprócz przystępnego podania wiedzy, przykładów i narzędzi, kieruje myślenie odbiorczyń na właściwe tory, zadaje pytania i prosi o rozważenie różnych koncepcji. Książki nie trzeba czytać za jednym zamachem. Więcej korzyści przyniesie chyba nieśpieszna lektura, w której jest czas na przemyślenia i wprowadzanie stopniowych zmian metodą małych kroków. Wydaje się, że przeczytanie i przemyślenie publikacji pomaga bardziej polubić własne życie, nastawić się na rozwój i docenić to, że bycie kobietą jest wspaniałe i pełne wyzwań. Bardzo polecam zaprzyjaźnienie się z książką na dłużej. Oprawa miękka, klejona.
