Archiwum autora: Lucyna Paciorek

Agnieszka Osiecka. Między wierszami

Autor: Piotr Derlatka
Wydawnictwo Emocje Plus Minus

Biografia słynnej poetki, autorki teksów piosenek, takich jak: „Małgośka”, „Niech żyje bal”, „Nie żałuję”, rozpoczyna się od końca, czyli od momentu, kiedy Osiecka zaczęła chorować na nowotwór, powoli żegnając się z życiem. Wybitna tekściarka mierzyła się także z chorobą alkoholową. Zmarła w marcu 1997 r.

Autor biografii Piotr Derlatka pisał o Agnieszce Osieckiej już w 2015 r. W książce „Zdradziecka Osiecka” skupił się jednak głównie na jej życiu miłosnym. W nowej publikacji opisuje życiorys artystki od dzieciństwa aż do śmierci. Informacje o Osieckiej czerpał głównie z „Dzienników” i zbiorów fundacji Okularnicy, założonej przez Agatę Passent. Podczas pracy nad pierwszą biografią udało mu się porozmawiać z kilkoma przyjaciółmi artystki i ich wypowiedzi wykorzystał także w tej publikacji. A są to wspomnienia m.in. Magdy Umer, Daniela Olbrychskiego, Jerzego Satanowskiego.

Piotr Derlatka próbuje odkryć prawdę o Osieckiej, choć ostatecznie zdał sobie sprawę, że to niemożliwe. Swoją pracę podsumował słowami „pisząc tę książkę zrozumiałem, że nie ma jednej prawdy o Osieckiej. Każdy ma swoją. Ja też” (s.350). Agnieszka Osiecka miała skomplikowaną naturę, nie lubiła tłumaczyć się ze swojego życia. Wymijająco odpowiadała nawet na pytania swojej córki. Przyjaciele wspominają ją jako osobę zamkniętą, ale lubiącą towarzystwo innych. Urszula Dudziak np. mówiła o niej: „Bardzo romantyczna, a jednocześnie nie do ujarzmienia. Zawsze wszystko robiła po swojemu. (…) Niespokojna dusza… Cały czas poszukująca wielkiej miłości” (s.285).

Książkę czyta się bardzo dobrze. W treść biografii wpleciono fragmenty twórczości Osieckiej, a każdy rozdział rozpoczyna się innym zdjęciem artystki. Polecam. Oprawa twarda, szyta.

Prija musi zwolnić

Autor tekstu: Nathan Fairbairn
Ilustracje: Michele Assarasakorn
Wydawnictwo Nasza Księgarnia
Poziom czytelniczy BD I/II

Trzeci tom komiksowego cyklu „Akcja PSIAKI”, w którym grupa czterech przyjaciółek angażuje się w wyprowadzanie psów z sąsiedztwa. W zeszłym roku polecaliśmy poprzednie dwa tytuły – „Gabi ma plan” na przeglądzie 9/2024 r., a Mindy uczy się dzielićna przeglądzie 17/2024 r. Warto zachować kolejność w lekturze.

Ambitne i pomysłowe dziewczyny w trzecim odcinku nauczą się tego, jak naprawdę działają media społecznościowe. Poznają blaski i cienie wirtualnego świata i nauczą się wykorzystywać internet w słusznym celu.

Problemy zaczynają się, gdy jedna z bohaterek komiksu dostaje na święta telefon, z którym nie potrafi się rozstać. Kiedy na jednym ze spacerów nagrała zabawną scenę z psami w roli głównej i umieściła film w mediach społecznościowych, stał się on viralem i wspólne konto przyjaciółek zyskało nowych obserwujących. Gabi, zachwycona swoimi pierwszymi sukcesami w mediach społecznościowych, zaczęła skupiać się wyłącznie na telefonie, zamiast na spacerach. Nie zauważyła też problemów, z jakimi mierzy się jej przyjaciółka – Prija. Otóż jej rodzice musieli przenieść się do innego domu, oddalonego o godzinę jazdy autobusem, a dojazdy z dnia na dzień okazywały się coraz bardziej wyczerpujące. Kiedy dochodzi do kryzysu wywołanego przez nagłą śnieżycę i przyjaźń dziewczynek zostaje wystawiona na próbę, Gabi zaczyna rozumieć, że ciągłe korzystanie z telefonu źle na nią wpływa. Dziewczynki jednak postanowiły nie marnować osiągnięć koleżanki i zgromadzoną liczbę obserwujących wykorzystać do wartościowych celów – nagrały film, w którym zachęcają mieszkańców miasteczka do odśnieżania chodników przy posesjach. Prija także zrozumiała, że musi trochę zwolnić i ograniczyć spacery do jednego w tygodniu ze względu na konieczność dojazdów.

Każdy tom komiksowej serii PSIAKI niesie wartościowe przesłanie, jednocześnie zachowując dobry humor i wciągającą fabułę. Ilustracje są kolorowe, a kadry różnorodne. Polecam, oprawa miękka, klejona.

Od plamy do obrazka

Autorka: Irisz Agocs
Wydawnictwo Nasza Księgarnia

Książka Irisz Agocs ma nauczyć młodego czytelnika kreatywnego rysowania. Na każdej rozkładówce znajdują się malarskie porady i akwarelowe plamy, z których mogą powstać piękne obrazki. Wystarczy tylko uruchomić wyobraźnię, sięgnąć po ołówek lub coś do pisania/malowania i wypełnić strony oryginalnymi kształtami.

Artystka na kilku przykładach udowodniła, że plamie można nadać kształt roślin, zwierząt i stworków o oryginalnej i wyjątkowej budowie. W końcu w twórczości artystycznej nie trzeba się ograniczać i rysować tylko to, co znane – można wymyślać kształty i w ten sposób nadawać im istnienie. Jak przekonuje autorka „wszystkie ołówki są zaczarowane. Jeśli coś narysujesz, cokolwiek, zaczyna to istnieć, pozostaje na kartce do chwili, gdy użyjesz gumki (…) Nikt więc nie może powiedzieć, że nie ma zielonego nieba, niebieskiej trawy, czerwonego konia, sześcionogiego psa, stugłowego smoka, jeśli ktoś już raz je narysował” (s. 16). Według zasad kreatywnego rysowania nie trzeba się także ograniczać do tego, by nie wychodzić za linię lub tworzyć ciągle tą samą ręką. Autorka nakłania do eksperymentowania, świadomego „zepsucia” powstałego już rysunku, do tworzenia prawą i lewą ręką na zmianę, do łączenia obrazków, do znalezienia piękna w tym, co wg niektórych może być pokraczne.

Nie jestem pewna, czy w bibliotece ta książka się sprawdzi, skoro jej głównym celem jest praktyczne wykorzystanie porad, co się wiąże z rysowaniem po stronach. Mimo to, uważam, że warto ją rozważyć ze względu na wartościową, bardzo rozwijającą warstwę tekstową. Czytelnikom biblioteki można zaproponować, by w czasie rysowania korzystali z półprzezroczystej kalki, by nie pobrudzić stron (autorka wspomina o tym sposobie we wstępie). Polecam tę książkę dzieciom i dorosłym, którzy szukają pomysłu na rozbudzenie kreatywnego myślenia u dzieci. Oprawa miękka, klejona.

O tarczycy. Czego ginekolog ci nie powie

Autorzy: Tadeusz Oleszczuk, Małgorzata Zielińska
Wydawnictwo Pascal

Doktor nauk medycznych Tadeusz Oleszczuk, specjalizujący się w ginekologii i położnictwie, we współpracy z dietetyczką kliniczną Małgorzatą Zielińską, stworzył kompendium niezbędnej wiedzy na temat pracy tarczycy. Porady zawarte w książce pomogą czytelnikom wprowadzić do codziennej rutyny nawyki zdrowe dla układu hormonalnego, wspierające pracę tarczycy.

Autorzy, mający holistyczne podejście do leczenia, tłumaczą, że dolegliwości związane np. z układem pokarmowym, alergie, problemy z płodnością, bolesne miesiączki, a nawet stany depresyjne mogą wynikać z nieprawidłowego działania tarczycy. Jest to bowiem narząd, który wpływa na funkcjonowanie całego organizmu, a „zrozumienie roli tarczycy i podjęcie działań w celu utrzymania jej hormonów w harmonii to klucz do zdrowia” (s. 23).

Dr Oleszczuk tłumaczy zatem, czym różni się nadczynność od niedoczynności, co to jest choroba Hashimoto lub choroba Gavesa-Basedowa, jakie badania należy zrobić w celu rozpoznania choroby, i w końcu jakie zmiany należy wprowadzić w stylu życia, by wspomóc pracę tarczycy. Autorzy podkreślają znaczenie zdrowej diety, bogatej w produkty o działaniu przeciwzapalnym. Wymieniają składniki odżywcze takie jak: selen, cynk, jod, witamina D, które są niezbędne w prawidłowym funkcjonowaniu tego narządu. Czytelnicy dostają gotowe przepisy na proste dania, wspierające pracę tarczycy, które można wykorzystać na śniadanie, obiad i kolację. Są nawet zdrowe wersje deserów i przekąsek. Całą zawartą wiedzę wieńczą wypunktowane zasady, które warto wprowadzić, by zdrowo i szczęśliwie żyć na co dzień. Polecam, oprawa miękka, klejona.

To jest ważne, ale nie ma znaczenia

Autor: Waldemar Cichoń
Wydawnictwo Żwakowskie

Waldemar Cichoń znany do tej pory jako autor książek dla dzieci, głównie za sprawą serii „Cukierku, Ty łobuzie!”, debiutuje jako pisarz dla dorosłych.

Książka zawiera jedenaście opowiadań. Każde z innymi bohaterami i o różnej tematyce. Pierwsze z nich dotyczy małżeństwa, które szuka sposobu na urozmaicenie swojej relacji romantycznej, kolejne opowiada o pięćdziesięcioletnim mężczyźnie, do którego przemówił sam Bóg. W trzecim opowiadaniu główna rola przypada Aniołom Stróżom, którzy zamieniają się podopiecznymi, a w czwartym kosmitom. Autor umiejętnie miesza świat rzeczywisty z fantastyką. W kreowanym przez Cichonia świecie postacie nadprzyrodzone mają bardzo ludzkie problemy, a zwykłym ludziom przytrafiają się rzeczy ponadnaturalne. Anioły narzekają na brak czasu i nie mogą uwolnić się od nałogu palenia papierosów. Natomiast przeciętnemu Polakowi objawia się krzak gorejący, a sam Bóg zamienia jego eleganckie ubrania na łachmany godne nowego Mojżesza.

Opowiadania nawiązują do popkultury, polityki, religii. Autor wprowadza także aluzje autobiograficzne. Z dużą dozą dystansu i humoru opowiada o tym, co się dzieje we współczesnej Polsce i na świecie – kpi z elit, polityki, podziałów między Polakami, prędkości życia, konsumpcjonizmu, poprawności politycznej. Polecam fanom prostych, ale mądrych opowiadań. Oprawa twarda, szyta.

Płuca

Autor: Pedro Gunnlaugur Garcia
Wydawnictwo Poznańskie

Powieść uhonorowana Islandzką Nagrodą Literacką należy do serii Dzieł Pisarzy Skandynawskich Wydawnictwa Poznańskiego. To saga rodzinna, fragmentarycznie ukazująca losy, tragedie i traumy, które dotknęły członków jednej rodziny na przestrzeni prawie 200 lat w różnych miejscach na świecie.

Ta melancholijna opowieść o korzeniach rozpoczyna się od trudnej relacji Johany z ojcem, z którym prawie nie ma kontaktu. Kiedy w końcu dochodzi między nimi do spotkania, mężczyzna wręcza córce pamiętnik z zapisanymi dziejami rodziny. Każda postać z pamiętnika mierzy się z problemami, samotnością, traumami i słabościami. Przodkowie Johany byli rozrzuceni po całym świecie, każdy próbował odnaleźć się w zagmatwanym życiu. Ich historie pokazują moc dziedziczenia i podobieństwa między przedstawicielami różnych pokoleń. Autor w mistyczny wręcz sposób prezentuje historię rodziny pokaleczonej przez los. Książka nie jest łatwa w odbiorze ze względu na wielość postaci, kultur, zmienny czas, ale zdecydowanie warto przeczytać. Polecam, oprawa twarda, szyta.

Historia wszystkiego II

Autorka: Dominika Dąbrowska
Wydawnictwo Wiedza

Publikacja dla dzieci ciekawych świata i głodnych wiedzy, które lubią zadawać trudne i nieoczywiste pytania z różnych dziedzin nauki. Jest to już drugi tom „Historii wszystkiego”. Pierwszy „Proste odpowiedzi na trudne pytania” pojawił się na rynku w 2024 r., ale na naszą listę nie trafił. Pytania w drugim tomie zostały pogrupowane według kategorii: ludzkie ciało i umysł, nauka i zdrowie, człowiek i środowisko, kultura i sztuka, pieniądze i gospodarka, świat, rośliny i zwierzęta, państwa i władza, rozrywka i media, społeczeństwo.

Każda kategoria zbudowana jest na zasadzie pytań i odpowiedzi. Czytelnik pozna w niej odpowiedzi na pytania takie jak: Czy zwierzęta rozpoznają się w lustrze? Czy każdy może zostać prezydentem? Ilu Polaków czyta książki? W którym kraju przestępczość jest największa? Dlaczego do kanalizacji nie można wrzucać leków? Dlaczego śpimy? Ile wody zużywa człowiek? Czy sztuczna inteligencja tworzy sztukę? I wiele innych nurtujących pytań. Odpowiedzi są proste i podparte badaniami naukowymi lub statystykami, a jeśli odpowiedź na jakieś pytanie jest niejednoznaczna to autorka wprost o tym pisze.

Wiedza zawarta w tej książce wyjaśnia funkcjonowanie świata i przede wszystkim zaspokaja dziecięcą ciekawość, choć pytania są na tyle nurtujące i nieoczywiste, że z pewnością zainteresują także dorosłego odbiorcę. Polecam. Oprawa twarda, szyta.

Miłość wokół nas

Autorka: Alli Brydon
Ilustracje:  Wazza Pink
Wydawnictwo Kropka

Książka o tym, jak ludzie z różnych zakątków świata okazują sobie miłość. W Iranie robią to za pomocą murów życzliwości, czyli miejsc, gdzie można zostawić potrzebującym ubrania lub inne rzeczy. W Indiach miłość i dobra energia przekazywane są w przedślubnej ceremonii mehendi, gdy bliskie kobiety malują na dłoniach, stopach i ramionach przyszłej pannie młodej wzory, wierząc, że przyniesie to młodej parze szczęście. Meksykanie zaś okazują sobie miłość za pomocą muzyki. Wciąż popularne są tam zespoły mariachi, których członkowie grają na gitarach, skrzypcach i trąbkach miłosne serenady na różne okazje – od urodzin, aż po śluby.

Opowieść o różnych kulturach i krajach wieńczy pytanie do czytelnika „A jak Ty okazujesz swoją miłość innym?”, motywujące do znalezienia w codziennym życiu oznak życzliwości i miłości. Książka nastraja pozytywnie, wprowadza dziecko w tematykę języków miłości i buduje ciekawość wobec różnych kultur na świecie. Ładne ilustracje dodatkowo umilają lekturę. Bardzo polecam, oprawa twarda, klejona.

Niewidzialna nić

Autorka: Patrice Karst
Ilustracje: Joanne Lew-Vrienthoff
Wydawnictwo: Mamania
Poziom czytelniczy BD O/I

Obrazkowa książka z przesłaniem wzmacniającym wiarę w więzi międzyludzkie to prosta w odbiorze historia napisana przez brytyjską autorkę – Patrice Karst. W posłowiu dowiadujemy się, że niewidzialną nić autorka wymyśliła, gdy jej syn nie chciał rozstać się z mamą, by zostać na kilka godzin w przedszkolu. Wykreowana wtedy bajka o nici pomogła kilkuletniemu chłopcu przełamać lęk. Patrice Karst, zachęcona pozytywnym odbiorem opowieści przez swojego syna, postanowiła spisać tę historię w formie książki.

Bohaterami opowiadania jest dwójka dzieci – Jeremy i Liza, którzy chwilę przed zaśnięciem przestraszyli się burzy i wybiegli z pokoju, by przytulić się do mamy. Ta, by ich uspokoić,  opowiedziała historię o niewidzialnej nici, która łączy bliskie osoby i nigdy nie znika, nawet po długim czasie i mimo dalekiej odległości (tej dzielącej Ziemię od przestrzeni kosmicznej też). Nie znika także, gdy jedna osoba złości się na drugą. Nić jest mocniejsza nawet niż śmierć.

Łatwa do wyobrażenia niewidzialna nić ma pomóc dziecięcym czytelnikom przezwyciężać strach przed samotnością. Autorka za pomocą prostej metaforyki objaśnia, czym jest bliskość i więź. Kolorowe ilustracje pięknie uzupełniają treść. Polecam, oprawa twarda, szyta.

Kluski

Autorka: Paulina Nawrocka-Olejniczak
Wydawnictwo Marginesy

Pięknie wydana książka Pauliny Nawrockiej-Olejniczak gromadzi nie tylko przepisy, ale również ogromną wiedzę kulinarną. Czytelnicy mogą poznać historię kuchni polskiej, regionalne wersje klusek według najstarszych polskich książek kucharskich. Okazuje się, że pod ogólną nazwą „kluski” kryje się wiele innych nazw, niekiedy już zapomnianych, takich jak: kulochy, sztaplarki, skubanki, tartusy i wciąż powszechne  w czasach dzisiejszych kluski śląskie, leniwe, pyzy, kartacze, knedle, zacierki, kluski kładzione i regionalne haluszki lub parowańce. Autorka ma dużą wiedzę na temat historii polskiej kuchni. Jest absolwentką studiów podyplomowych food studies na Uniwersytecie SWPS, a także twórczynią podcastu kulinarnego „Zabawy jedzeniem”.

Część praktyczna książki gromadzi przepisy na kluski wyłącznie bez mięsa, za to w bardzo różnych wariantach. Czytelnik znajdzie tu np. przepis na kopytka dyniowe, kładzione grzybowe, kluski gryczane, a także kluski w wersji azjatyckiej, np. z sosem ostrygowym. Są oczywiście także podstawowe przepisy na pyzy, knedle, kładzione, szare, lane, pyzy lub zacierki. Dania zostały pogrupowane kategoriami, każde z nich ma oznaczenie skierowane do wegan i alergików na laktozę i gluten.

Książka Pauliny Nawrockiej-Olejniczak jest kompletna, ładnie wydana i spójna kolorystycznie. Będzie idealnym wyborem dla fanów kuchni polskiej, którzy chcą poznać kluski w teorii i praktyce, czyli skorzystać z przepisów wymienionych w książce. Bardzo polecam, oprawa twarda, szyta.