Archiwa tagu: Obcy

Gość

Autor: Nadia Al Omari
Ilustrator: Richolly Rosazza
Wydawnictwo: Adamada
Gdańsk 2023
Poziom: O/I

Pięknie zilustrowana i skierowana do najmłodszych odbiorców książka, która realizuje wszelkie kryteria jakościowe, do których przyzwyczaiło czytelników wydawnictwo Adamada. Mądry, metaforyczny tekst i starannie przygotowana szata graficzna zachęca do sięgnięcia po publikację idealną zarówno do wspólnego, głośnego czytania, jak i do indywidualnej, nieśpiesznej lektury. Głównym bohaterem książki jest przypominająca jeża baśniowa istota. Jej opowieść dotyczy spotkania z Obcym, który pewnego dnia puka do drzwi. Nieznajomy, który stoi w progu zaburza rutynę istnienia bohatera, zakłóca ład jego codziennego życia. Zwierzopodobny stwór na początku odrzuca przybysza, postrzegając relację z nim jako coś niepotrzebnego i wywołującego obawę. Lęk przed zmianą, dystans do tego, co nowe stanowi przeszkodę dla ich przyjaźni, ale tytułowy gość nie daje się łatwo odtrącić. Kiedy, mimo krytycznych spojrzeń innych stworzeń, bohater wreszcie otwiera się na nową relację, przybysz wywraca jego dom do góry nogami, przywołuje dawno zapomniane emocje i pomaga mu odnaleźć coś zagubionego dawno temu. Zmiana, choć początkowo trudna, okazuje się zmianą na lepsze, a wcześniejsze obawy zupełnie niepotrzebne.

Książka stanowi doskonały pretekst do rozmowy o tym, co niespodziewanie wkracza w nasze życie wywołując niepokój i dyskomfort. Historia dwojga bohaterów udowadnia, że nie należy bać się wszystkiego, co nieznane i warto dać szansę osobom, które spotykamy na naszej drodze. Na szczególną pochwałę zasługują ilustracje, umiejętnie podkreślające atmosferę tekstu, jego baśniową, senną aurę przetykaną nitką niepokoju. Postaci stworzone przez artystę są nieoczywiste, zbliżone do istot, które znamy, ale inne, niedające się nazwać znajomym słowem, nowe i obce jak tytułowy gość w świecie opowiadania. Czytelnik, który otworzy się na literackich bohaterów, dostrzeże piękno książki w jego pełnym wymiarze. Bardzo polecam. Oprawa twarda, szyta.

Nie jestem twoim Polakiem. Reportaż z Norwegii

Autorka: Ewa Sapieżyńska
Wydawnictwo Krytyki Politycznej
Warszawa 2023

Ewa Sapieżyńska – socjolożka, emigrantka, na co dzień mieszkająca w Norwegii – zainspirowana ruchem Black Lives Matter, pisze wstrząsającą zarówno dla Polaków, jak i Norwegów książkę o uprzedzeniach, nierównościach i stereotypach. Dlaczego? – bo jej zależy. Publikacja to wiadro zimnej wody, otwiera oczy na problem, o którym milczano od lat, szybko staje się bestsellerem i dziś znajduje się w każdej norweskiej bibliotece, a także wkracza do programu nauczania w norweskich szkołach średnich.

Co takiego jest w tej książce? Naga prawda, o której być może wielu chciałoby nie wiedzieć. Tutejsi nie chcą być zdemaskowani, przyjezdni unikają rozpamiętywania bolesnych doświadczeń. Autorka uważnie przygląda się napięciom narodowościowym w społeczeństwie, w którym żyje od kilku lat, przeprowadza rozmowy z mieszkającymi w Norwegii Polakami. Emigrant z kraju nad Wisłą stanowi tu obcy, gorszy element i doznaje dyskryminacji na wielu polach. Polacy jako największa mniejszość w Norwegii – mieszka ich tam ponad sto tysięcy – są traktowani jako tania siła robocza, symbolizuje ich hasło „katolik”, które w głowach Norwegów najczęściej rymuje się z „alkoholik”, krótko mówiąc stanowią najniższą klasę społeczną w społeczeństwie dumnym ze swej bezklasowości. Paradoks. Polakami określa się wszystkich cudzoziemców, którzy wykonują źle płatne zawody, a fraza „polskie godziny pracy” oznacza przydługie dniówki. Polskość w niektórych kontekstach brzmi jak obelga. Etykietowanie ludzi dzieli, blokuje interakcje, nie pozwala dostrzec, kto stoi po drugiej stronie i co najważniejsze – rani.

Czy Sapieżyńskiej udaje się przebić przez ścianę stereotypów i uprzedzeń? Nie wiem, ale dzięki jej książce ściana zaczyna być nieprzezroczysta, a to już i tak wiele. Autorce w żadnym razie nie chodzi o atak na norweskie społeczeństwo, a o obronę wartości, które mu przyświecają, o to, żeby czyny niepostrzeżenie nie rozmijały się ze słowami. Warto, czytając reportaż, zastanowić się nad własnym postrzeganiem imigrantów coraz liczniej odwiedzających nasz kraj. Inny nie znaczy gorszy. Książka ważna i bardzo udana. Polecam każdemu. Oprawa miękka, klejona.

Czytaj dalej →