Jestem cichy

Autorka: Andie Powers
Ilustratorka: Betsy Petersen
Wydawnictwo: Frajda
Poznań 2024
Poziom: BD O/I

Najlepsza według Goodreads książka dla dzieci 2022 roku i rzeczywiście trudno nie podzielić tej opinii. „Jestem cichy” to bardzo dobrze napisana i znakomicie narysowana opowieść o chłopcu, który kryje w sobie cechy niewidoczne na pierwszy rzut oka. Jaki zatem jest nasz bohater? „Jestem cichy” – odpowiada Emil i w tej odpowiedzi kryje się cała głębia jego dziecięcej duszy. Jeśli zajrzeć do środka, można dostrzec niczym nieograniczoną wyobraźnię, odwagę i żądzę przygód. Jednak na zewnątrz chłopiec nosi pancerz, na którym osiada troszkę samotności i smutku oraz wiele fałszywych łatek. A bycie cichym nie oznacza wcale słabości czy strachu: „Siła może być cicha” (s. 19), podobnie jak rozmowa z uważnie obserwowaną przyrodą albo z drugim człowiekiem. Przyjaźń też może być cicha, ale wymaga od nas innego niż zazwyczaj słuchania tego, co ktoś ma nam do powiedzenia. Warto spróbować, bowiem często to, co w głębi duszy jest ważniejsze niż wypowiadane na zewnątrz słowa.

Publikacja Andie Powers pięknie opowiada o tym, jak bardzo możemy się mylić w ocenianiu kogoś, kto jest inny niż my sami. Akceptacja, czułość i zgoda na to, co niestandardowe to ważne fundamenty relacji międzyludzkich i właśnie o nich przypomina mały książkowy bohater. Opowiadanie może przywrócić pewność siebie dzieciom, które uwierzyły w wypowiadane o nich opinie. Bardzo polecam utwór, warto dołączyć go zarówno do domowych, jak i przedszkolnych biblioteczek. Oprawa twarda, szyta.

Czytaj dalej →

Olbrzymia przygoda Billy’ego

Autor: Jamie Oliver
Ilustratorka: Monica Armiño
Wydawnictwo: Insignis
Kraków 2023
Poziom: BD II

Przygodowa powieść dla dzieci i młodszej młodzieży napisana przez znanego brytyjskiego kucharza, autora wielu książek o gotowaniu – ostatnio na liście „15 minut w kuchni” (P. 3/14). Debiut literacki pisarza wyrasta z wymyślania bajek na dobranoc dla trójki małych urwisów. Dziecięcy bohaterowie książki także do najspokojniejszych nie należą, mają mnóstwo energii, olbrzymią wyobraźnię, uwielbiają przygody, rowerowe wyprawy po okolicy i smaczne jedzenie, które czasami pojawia się w opowieści. Paczkę zgranych przyjaciół tworzą: Billy, Ania, Jimmy i Andy. Billy mieszka z rodzicami w pokojach nad pubem o nazwie Zielony Olbrzym (tu ciekawostka: lokal jest literackim obrazem pubu rodziców autora, gdzie rozpoczęła się jego przygoda z gotowaniem). Chłopiec jest bardzo zdolny, lecz zmaga się z dysleksją, przez którą miewa kłopoty w szkole. Ania jest dziewczynką adoptowaną przez nową rodzinę, ponieważ biologiczni rodzice porzucają ją po urodzeniu. Andy ma problemy gastryczne, których bardzo się wstydzi, a Jimmy przeżywa przeprowadzkę na wieś z wielkiego miasta. Prezentacja postaci pozwala nakreślić problematykę utworu, do której dodam jeszcze temat nękania uczniów przez szkolnego tyrana i ekologię. Wszystko to jest starannie wplecione w przygodową fabułę, w której czworo odważnych dzieciaków wchodzi do Wodospadowego Lasu – miejsca niebezpiecznego, w którym dzieją się dziwne rzeczy i grasują niezwykłe stwory: duszki, buny i inne magiczne postaci. Przekroczenie granicy leśnego i ludzkiego świata stanowi początek niesamowitej serii zdarzeń. Siła przyjaźni, odwaga, dobro to oręż w walce o ocalenie Rytmu przyrody, a być może również czegoś więcej.

Książka jest ciekawa, momentami zabawna, na dodatek zawiera mądre przesłanie o szacunku dla naszej planety, bowiem wszyscy jesteśmy jej częścią. Opowiedziana przez autora historia może podnieść na duchu czytelnika, który podobnie jak główny bohater zmaga się z różnymi niedostosowaniami, ale nie powinien traci wiary w inne talenty, które z pewnością posiada. Polecam. Oprawa miękka, szyta.

Czytaj dalej →

Co za baran!

Autorzy: Karensac, Thom Pico
Wydawnictwo: Kultura Gniewu
Warszawa 2024
Poziom: BD I/II

Wreszcie jest – trzeci tom komiksowej tetralogii o zwariowanych przygodach Kalinki i jej psa. Nadchodzi zima, wraz z nią zupełnie nowe wyzwania. Bohaterka chodzi do szkoły, a w czasie wolnym odwiedza ciągle przeziębioną, byłą Królową Lata i opiekuje się niesfornym lisem – przyjemniaczkiem, którego znamy z poprzedniej, jesiennej odsłony cyklu (P. 15/23). Właściwie może się wydawać, że życie Kalinki toczy się rytmem dość spokojnym (nie licząc regularnych potyczek z wyszczekanym lisim Królem), lecz w okolicy coraz częściej zaczynają się dziać dziwne rzeczy: pożary czy przewrócone słupy telefoniczne. Nie wiadomo czyja to sprawka – lokalsi podejrzewają niejakiego Kosmatołaka, jednak trop wskazuje zdecydowanie na innych bohaterów opowieści. Stara przepowiednia mówi o baraniej rewolucji, znajdzie się też godny przywódca przewrotu w dolinie, niezbyt gościnny Rogat – przekonuje się o tym na własnej skórze Kalinka, trafiając do więzienia w osadzie pełnej baranów. Właśnie tu szykuje atak Brygada Bestii – brzmi groźnie? Niektórzy myślą inaczej – tu cytat wyjęty z ust Kasztanowych Rycerzy: „Te cymbały stanowią zagrożenie głównie dla siebie samych!” (s. 49). W każdym razie walka o bezpieczeństwo doliny toczy się każdego dnia, a w międzyczasie fabularne puzzle zaczynają układać się w jedną, coraz bardziej interesującą całość.

Komiks trzyma poziom poprzednich części – jest zabawnie, zaskakująco i nieprzewidywalnie. Szybka akcja i humor w połączeniu z mądrym przesłaniem o akceptacji Innego to dobry przepis na udaną publikację dziecięcą. Bardzo polecam. Oprawa miękka, szyta.

Czytaj dalej →

Egipt. Kairskie życie polskiej muzułmanki

Autorka: Aleksandra Helail
Wydawnictwo: Pascal
Bielsko-Biała 2024

Ciekawa publikacja napisana przez autorkę, która nie boi się poruszać drażliwych tematów. Aleksandra Helail to mieszkająca w Kairze Polka, muzułmanka, żona Egipcjanina i matka jego dziecka, bizneswoman pracująca w kraju, który nie we wszystkim sprzyja kobiecie. Autorka opowiada o Egipcie jaki zna z codziennego życia i jaki zdarza jej się oglądać od czasu do czasu podczas rodzinnych wyjazdów na wieś czy podmiejskich wycieczek i spacerów. Czytelnik odnajdzie w książce wiele ciekawostek i informacji, których nie pozna, będąc turystą w kraju faraonów. Egipski świat okazuje się światem podzielonym na dwa, co widać wyraźnie na poziomie klas społecznych, zamożności, edukacji dzieci a także języka. Wiele miejsca autorka poświęca relacjom rodzinnym i damsko-męskim czyli temu, co zakochanym robić wolno a czego nie wolno. Życie jednostki podlega nieustannym wpływom otoczenia, niekiedy kończy się to dyskryminacją osób niereligijnych lub religijnych – wszystko tu zależy od tego, w której części kraju się znajdujemy. Nie bez kozery od razu przychodzi na myśl status kobiety w muzułmańskim państwie. Hidżab, nikab oraz burkini zamiast bikini to tylko zewnętrzne oznaki tego, jak postrzegana jest kobieta na poszczególnych etapach swojego życia. Najciekawsze wydają się jednak rozdziały poświęcone oryginalnym zwyczajom i zachowaniom, obserwowanym na co dzień, ale też od święta np. podczas zaręczyn, wesela czy Ramadanu. Kolejnym interesującym tematem są niespotykane nigdzie indziej profesje, zakaz spożywania alkoholu oraz zaskakująco praktyczne wskazówki dla osób odwiedzających Egipt.

Obraz kraju, który wyłania się z kart książki jest wielobarwny, różnorodny i pełen kontrastów. Zdecydowanie dominuje w tej opowieści kobieca perspektywa, widoczna chociażby w doborze tematów związanych z edukacją i karierą płci pięknej, kulinariami, macierzyństwem czy wspominanym wcześniej ubiorem. Polecam publikację każdemu, kto wybiera się do Egiptu lub tylko z odległości chciałby się przyjrzeć innej, ciekawej społeczności, religii oraz kulturze. Oprawa miękka, szyta, wydanie zdobione oryginalnymi, niepocztówkowymi fotografiami.

Ojcosek

Autor: Stanisław Białoń
Wydawnictwo: KryWaj Krystyna Wajda
Koszalin 2023

Proza autobiograficzna poety, mieszkańca wsi Łużna w powiecie gorlickim, który zarówno w wierszach, jak i książkach wspomnieniowych często wraca do lat dzieciństwa i młodości oraz do świata, który przeminął. Próżno jednak szukać w tej prozie sielskości wsi czy szczenięcej beztroski. Dzieciństwo, o którym opowiada autor wypełnia praca w domu i polu, wszak matce trzeba pomóc w zastępstwie za wiecznie nieobecnego ojca. Codziennym trudom towarzyszą niełatwe relacje dziecka z dorosłymi, w których upokorzenie, zawstydzanie, poniżanie i wywoływanie poczucia winy z powodu niespełnionych oczekiwań to narzędzia wychowawcze – trudno rzeczywiście nie zgodzić się z ich silnym (co nie znaczy pozytywnym) oddziaływaniem na psychikę narratora-bohatera. Dom zawsze stanowi dla niego główny punkt odniesienia, choć zdaje się, że nigdy nie był miejscem szczęśliwym. Wzajemne pretensje i kłótnie to chleb powszedni rodziny, w której matka jest centralną postacią, do niej należy przestrzeń, ona wydaje polecenia, włada zarówno domem, jak i domownikami. Kobieta dużo wymaga od siebie i innych, rzadko bywa zadowolona, natomiast ojciec, nie mogąc sprostać tym wymaganiom, ucieka w pracę i stopniowo usuwa się z życia żony i dzieci. Tytułowe przezwisko, które otrzymuje główny bohater ma zdecydowanie negatywną konotację, oznacza bowiem: podobny do rzeczonego ojca. Syn przez lata będzie próbował odkleić przyczepioną mu łatkę i pokierować swoje życie w przeciwną stronę. Wyjazd ze wsi do miasta stanowi symboliczne wkroczenie w okres dojrzałości. Bohater podejmuje naukę, następnie pracę w kopalni, ale powroty w rodzinne strony skłaniają go do zadania sobie pytania o to, czy można wyrosnąć z własnej tożsamości?

Książka jest bardzo dobra zarówno na poziomie języka, jak i obrazowania. Należy docenić malownicze opisy krajobrazu, niekiedy prowadzące do mitologizacji wiejskiej przyrody, tak żywo kontrastującej z trudnymi realiami dorastania na wsi w ubogiej, wielodzietnej rodzinie w II połowie XX wieku. Jednak największą siłą tej prozy jest autentyczność emocji, o których opowiada. Poruszające wycieczki w głąb duszy dziecięcego bohatera pozwolą niejednemu czytelnikowi przywołać własne wspomnienia. Gorąco polecam. Oprawa miękka, klejona.

Czytaj dalej →

Warszawskie biblioteki publiczne na starych fotografiach


Redakcja:
Wioletta Guzek
Joanna Popłońska
Agnieszka Strojek
Wydawca: Biblioteka Publiczna m.st. Warszawy – Biblioteka Główna Województwa Mazowieckiego

Album za pomocą starych fotografii przedstawia historię Biblioteki na Koszykowej, a także innych bibliotek warszawskich, np. na Mokotowie, Woli, Pradze, Targówku i Bródnie. Zdjęcia mają duży format i są dobrej jakości. Tuż obok nich znajdują się krótkie noty biograficzne autorów zdjęć i ważnych osób w historii bibliotek, np. Oskara Szellera lub Janiny Englert. Autorzy we wstępie opisali ideę stworzenia sieci bibliotek publicznych i wymienili przełomowe decyzje, którym zawdzięczamy obecną strukturę bibliotek. Album jest  wartościowym źródłem wiedzy historycznej dla bibliotekarzy, varsavianistów i historyków.

Książka została bardzo ładnie wydana, zawarte w niej fotografie oddają klimat dawnych lat. Twórcy zadbali o przejrzystość informacji, a dobór zdjęć okazał się niezwykle trafny – czytelnik może z łatwością odnaleźć na nich najważniejsze miejsca Biblioteki na Koszykowej. Całość wydana w dużym formacie, w twardej, szytej oprawie. Polecam.

Hemlaghkem

hamlaghkemAutor: Alicja Thiziri
Wydawnictwo Seqoja

Debiut literacki o tematyce miłosnej. Akcja toczy się wokół relacji między Polką i Kabylem, którzy muszą zmierzyć się z różnicami kulturowymi, barierą językową i stereotypowym myśleniem swoich rodzin, a w końcu z problemami legalnego pobytu we Francji, bowiem tam poznają się kochankowie. Akcja jest dobrze poprowadzona, a język barwny – odzwierciedla różnice kulturowe bohaterów w niegramatycznie poprowadzonych dialogach. Nieznajomość języka jest źródłem zabawnych wpadek bohaterów, co sprawia, że książkę czyta się z uśmiechem na ustach. Autorka łamie stereotypy na temat muzułmanów i przedstawia kulturę algierskiej rodziny. Rozlicza się także z opinią na temat Polaków na arenie międzynarodowej. Ogólny wydźwięk książki niesie wartościowe przesłanie na temat tolerancji i otwartości na inne kultury. Polecam. Okładka miękka, klejona.

Czytaj dalej →

Pokolenia

Pokolenia

Autor: Jean M. Twenge                                                                   Wydawnictwo: Smak Słowa

Książka o pokoleniach współczesnego świata, czyli o przedstawicielach cichego pokolenia, baby boomers, pokolenia X, millenialsów i Z. Poprzednia książka Autorki „IGen” była omawiana na 23. przeglądzie w 2023 r. Autorka omawia nie tylko różnice, które dzielą pokolenia, ale również tłumaczy, skąd one wynikają, jak i dlaczego taki podział nastąpił. Zrozumienie tych zależności może przełożyć się na lepszą jakość relacji międzypokoleniowych. Autorka bierze pod lupę takie zagadnienia jak: rodzina, stosunek do pracy, nawyki, a nawet przekonania polityczne poszczególnych pokoleń. Wszystkie te aspekty obrazowo przedstawia na wykresach i w tablach. Długa bibliografia pokazuje ogrom pracy, jaki autorka włożyła w stworzenie tej książki. Dla polskiego czytelnika wadą może być fakt, że wszelkie dane autorka ogranicza do życia w Ameryce, więc kwestie np. polityczne mogą być niezrozumiałe dla mniej zorientowanego na politykę zagraniczną odbiorcy, jednak ogólny przekaz publikacji jest uniwersalny i rzeczywiście pomaga w zrozumieniu innych pokoleń. Bardzo polecam. Okładka miękka, klejona.

Czytaj dalej →

Co to jest wojna?

Autor: Eduard Alatrriba
Ilustrator: Eduard Alatrriba
Wydawnictwo: No Bell
Konstancin-Jeziorna 2023
Poziom: BD II

Dydaktyczna publikacja dla dzieci wydana w serii: Kolekcja Mój Świat, której przyświeca idea prostego i kompleksowego wyjaśnienia najmłodszym czytelnikom bieżących problemów społecznych. Książka o wojnie przybliża zatem zjawisko konfliktu zbrojnego, ale – co istotne – prezentuje i promuje środki, które pozwalają wojen unikać. Czytelnik odnajdzie w książce wszystko to, co z wojną się wiąże, czyli nazwy organizacji, wojskowe technologie, rodzaje broni i różne wojny odmiany, a nawet krótki rys historyczny. Publikacja szczegółowo wyjaśnia kto i dlaczego w wojnie uczestniczy, kto na niej traci a kto zyskuje, jakie są wojny efekty i dlaczego ludzie powinni dążyć do zakończenia konfliktów zbrojnych na całym świecie. Nieco więcej uwagi autor poświęca trzem newralgicznym punktom na mapie: Korei Północnej, Syrii i Ukrainie. Publikacja zatem dotyka aktualnych sytuacji i problemów, o których młody czytelnik może usłyszeć bądź przeczytać w mediach czy Internecie. Eduard Altarriba informuje i wyjaśnia, ale nie straszy, dlatego książka powinna dziś znaleźć się we wszystkich dziecięcych bibliotekach, będzie doskonałą pomocą dydaktyczną dla nauczycieli szkół podstawowych oraz rodziców, pragnących mądrze odpowiedzieć dzieciom na pytania o wojnę. Bardzo polecam – na uwagę zasługuje trójkolorowa szata graficzna i umiejętne rozmieszczenie informacji. Publikacja wydana w dużym formacie oraz twardej i szytej oprawie.

Czytaj dalej →