Archiwa tagu: recenzja

Rozmowy o ludziach i pisaniu

Autorzy: Kazimierz Orłoś, Krzysztof Lisowski
Wydawnictwo Literackie

 

Kazimierz Orłoś – poeta, scenarzysta, dramaturg, autor słuchowisk i publicysta – w rozmowie z redaktorem i poetą, Krzysztofem Lisowskim dzieli się swoimi spostrzeżeniami na temat literackiej twórczości współczesnej i dawnej. Mówi o swoich ulubionych gatunkach, języku i polityce, która wkrada się do literatury, ale także o sprawach bieżących, czyli z lat 2022-2023, bo wtedy rozmowy były przeprowadzone. Dużo zatem odniesień do wojny w Ukrainie lub ówczesnych działań polskiego rządu. Jako przedstawiciel pokolenia, które przeżyło wojnę w Polsce i było świadkiem zmian społeczno-politycznych od 1935 r., opowiada o trudnych czasach PRL, wspomina także II wojnę światową.

Wywiad-rzeka został bardzo dobrze poprowadzony, pogrupowany tematycznie na rozdziały, które można czytać wyrywkowo, choć oczywiście warto przeczytać całość, bo pan Orłoś ma bardzo ciekawe spojrzenie na świat i dużą wiedzę na temat literatury, podobnie zresztą jak pan Lisowski, który mimo że pełni w wywiadzie główną rolę pytającego, także dopowiada, rozwija tematy, mówi o swoim punkcie widzenia. Książka z pewnością spodoba się wszystkim zainteresowanym literaturą. Aneks zawiera kserokopie maszynopisów niektórych dzieł lub fragmenty gazet, publikujących twórczość Orłosia. Polecam, oprawa twarda, szyta.

Wybrałam Allaha

Autorka: Danuta Awolusi
Wydawnictwo Agora

Publikacja autorstwa Danuty Awolusi prezentuje historie dziesięciu Polek, które przeszły na islam. Autorka, by w pełni zrozumieć muzułmanów, przez dwa lata wnikliwie badała ich religię, odwiedzała warszawskie meczety i domy modlitwy, rozmawiała z konwertytkami, czyli kobietami, które przeszły na islam. I to ich historie zostały opisane w książce. Kobiety chętnie opowiadały o swojej decyzji, o tym, co w islamie im się spodobało najbardziej, jak to jest być muzułmanką w Polsce, a nie jest to łatwe zadanie, ponieważ Polacy boją się islamu, negatywnie postrzegają kobiety zakrywające włosy, bo patrzą na nie z perspektywy powielanych stereotypów i mitów. Islamofobię, która kształtowana jest już od najmłodszych lat dostrzegła badaczka kultury Bliskiego Wschodu, Katarzyna Górak-Sosnowska, która twierdzi, że w polskich szkołach szerzy się zniekształcony obraz islamu, a objawienia Muhammada przedstawia się jako wizje, a przecież dla muzułmanów jest on prorokiem (s.14).

Historie każdej z kobiet poprzedza krótki wywiad, a także krótka informacja edukacyjna o filarach wiary, np. czym jest szahada, skąd się biorą informacje o nieletniości jednej z żon Mahometa lub na czym polega Nikah. Te informacje pomagają lepiej zrozumieć czytelnikowi motywy niektórych działań muzułmanek. Ich historie prezentują pokazują prawdziwą twarz islamu, bez stereotypizacji i powielanych przez media skandali wywoływanych przez fundamentalistów. Uważam, że książka jest wartościowa i pomaga budować tolerancyjne społeczeństwo. Polecam, oprawa miękka, klejona. Poprzedni tytuł autorki na liście: „Powrót matki” (P. 8/2024).

Dreszczowce

Autor: R.L. Stine
Wydawnictwo Kropka

Poziom czytelniczy BD II/III

Robert Lawrence Stine słynie z pisania horrorów dla dzieci i młodzieży. Poprzednio na liście polecaliśmy tytuł „Kill czyli zabić” (P. 1/2022). Dzisiaj prezentujemy zbiór dziesięciu opowiadań dla dzieci, które, jak sam tytuł głosi, mają wzbudzać dreszcze w czytelniku. Są tu charakterystyczne dla thrillerów zwroty akcji, narracja trzymająca w napięciu, elementy fantastyczne i nadprzyrodzone. Każde opowiadanie dotyczy innej historii i nie łączą się one w całość. Akcja opowiadań rozgrywa się w świecie współczesnym, zabarwionym fantastyką.

Niezwykłe przygody przytrafiają się dziecięcym bohaterom, mierzącym się z różnymi lękami i problemami. Czytelnik za sprawą opowiadań pozna chłopca, któremu zatrzymał się czas lub dziewczynkę, opiekującą się naprawdę strasznymi dziećmi, trafi do nawiedzonego domu lub auta, spotka robale i duchy. Opowiadania mają odpowiednią dla dzieci dawkę grozy, ale też sporo humoru. Historie pobudzają także do refleksji, ponieważ fabuła często krąży wokół rzeczywistych problemów dzieci i nastolatków, takich jak rówieśnicze kłótnie lub poczucie osamotnienia. Bardzo polecam, oprawa twarda, szyta.

Żaba

Autorka: Anja Franczak
Ilustracje: Marianna Sztyma
Wydawnictwo Albus

Poziom czytelniczy BD I/II

Anja Franczak jest założycielką Instytutu Dobrej Śmierci, który wspiera osoby, będące w żałobie. Jej najnowsza książka „Żaba” ma pomóc dzieciom zrozumieć, co się dzieje, kiedy ktoś bliski umiera. Ucieleśnieniem stanu żałoby w prezentowanej historii jest żaba, która pojawia się w życiu dziewczynki po śmierci babci. Kilkuletnia bohaterka jest smutna i wściekła, lecz na początku nie pozwala sobie na oznaki słabości. Jej nowa towarzyszka namawia ją do tego, by wyzwolić z siebie emocje, bo czasem płacz i krzyk są konieczne, by odczuć ulgę. Obie bohaterki w końcu oswajają się ze swoją obecnością, a nawet stają się przyjaciółkami – w końcu żaba ma moc przywoływania wspomnień z babcią. Po pewnym czasie żałobna towarzyszka staje się niewidoczna, pojawia się tylko w momentach tęsknoty za babcią. Dziewczynka dzięki żabie pogodziła się ze stratą bliskiej osoby, nauczyła się wyzwalać emocje i zrozumiała, że śmierć jest nieodłącznym elementem życia.

Książka jest wyjątkowa i bardzo potrzebna. Za sprawą prostej symboliki z żabą w roli głównej, uczy i daje nadzieje. Piękne ilustracje Marianny Sztymy wpisują się w klimat książki, ale nie znaczy to, że są przygnębiające, wręcz przeciwnie – mimo dominacji szarości, są bardzo łagodne i miłe dla oka. Bardzo polecam tę książkę każdej bibliotece. Uważam, że rozmowy o śmierci, choć do łatwych nie należą, powinny być oswajane. Oprawa twarda, szyta.

Barbara Kokoska, „Caravaggio i caravaggioniści. Malarska podróż po Rzymie”

Caravaggio i caravaggioniści. Malarska podróż po Rzymie

Barbara Kokoska, „Caravaggio i caravaggioniści. Malarska podróż po Rzymie”Autorka: Barbara Kokoska
Wydawnictwo: Pasaże

Doktorka historii sztuki, dotąd znana głównie jako autorka popularyzatorskich książek poświęconych polskiemu malarstwu, tym razem napisała książkę, która w przystępny i zarazem wyczerpujący sposób prezentuje malarstwo Caravaggia i jego następców. Publikacja przybliża wprawdzie czytelnikowi sylwetkę słynnego barokowego artysty, jednak przede wszystkim skupia się na konkretnych obrazach Włocha – ułatwia ich zrozumienie i docenienie artystycznego mistrzostwa. Książce daleko jest do typowej, tonącej w przypisach publikacji akademickiej. Zamiast przynudzać, Kokoska pisze barwnym, literackim stylem, nie szczędząc czytelnikowi ani biograficznego detalu, ani działających na wyobraźnię niedopowiedzeń, ani skupienia się na realiach życia w Rzymie na przełomie XVI i XVII wieku. Nie przypadkiem autorka nadała swojej książce podtytuł „Malarska podróż po Rzymie” – Wieczne Miasto jest tu w istocie nie mniej ważnym bohaterem niż sama sztuka Caravaggia i jego następców.

Kokoska ukazuje włoskiego malarza przede wszystkim jako artystę niepokornego. Wyjaśnia, że słusznie uważa się go za twórcę, który nie oglądał się na oczekiwania mecenasów i osób zamawiających obrazy, zamiast tego przedstawiając na swoich płótnach sceny niekoniecznie mile widziane. Jak przekonuje autorka, w jego czasach była to postawa doprawdy bezkompromisowa, która zresztą na niemal dwa wieki zepchnęła go na margines historii sztuki (należne sobie miejsce w niej odzyskał dopiero w połowie XX wieku). Caravaggio mieszał na swoich płótnach podniosłe tematy z brzydotą i był zainteresowany – zarówno jako artysta, jak i jako człowiek – także ciemniejszymi ludzkimi sprawami. Kokoska tłumaczy, na czym właściwie polegał słynny „efekt Caravaggia”, jak nazywano ukazywanie przez malarza mocno oświetlonych scen, po bokach tonących w ciemności połączone z zamiłowaniem do przedstawiania świętych postaci w ciemnych zaułkach podrzędnych dzielnic Rzymu. Caravaggio nie tyle nawet nie idealizował swoich bohaterów, ile raczej bazował na kontrastach i starał się w pełni wykorzystać drzemiącą w nich artystyczną energię.

Sądzę, że książka może okazać się interesująca dla osób chcących bliżej zapoznać się ze sztuką Caravaggia. Kupować wedle uznania. Oprawa miękka, klejona.