Archiwa tagu: literatura faktu

W ogrodzie biblijnym. Atlas roślin

 

 

Autorka: Elżbieta Zenkteler
Wydawnictwo m

 

 

Autorką książki jest profesor Elżbieta Zenkteler, biolog, botanik, wykładowca Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.

Publikacja prezentuje rośliny opisane w Biblii. Rozszyfrowanie niektórych nazw sprawiło tłumaczom wiele kłopotów. Elżbieta Zenkteler podzieliła wszystkie rośliny na dające cień i drewno, przynoszące pokarm, słodkie i soczyste, zachwycające i pożyteczne, niechciane i niebezpieczne, dary pustyni, zapachy miłe Bogu i ludziom oraz pomocne dla żyjących i umarłych.

W tekst wplecione zostały cytaty z Biblii, a całość udekorowana wyjątkowymi reprodukcjami obrazów oraz kolorowymi rycinami przedstawiającymi drzewa, owoce, ptaki i owady. Podróż po cudownym ogrodzie czytelnik rozpoczyna od dzikiej jabłoni, czyli drzewa poznania. Następnie podziwia platany, oleandry, sosny alpejskie, cedry, oliwki oraz rozmaite zioła i chwasty posiadające moc leczniczą. Wiele z nich ma znaczenie symboliczne. W biblijnych teksach zostały przywołane po to, by podkreślić przekaz.

Niektórych owoców używano w rytuałach. Na przykład w dniu zaślubin Żydzi przed młodą para rozbijali o ziemię dojrzałe jabłko granatu, życząc jej tyle potomstwa, ile nasion zawierał owoc. Granat symbolizował także nadzieję na przyszłe życie.

Cierniste krzewy Dwukolczaka śródziemnomorskiego kojarzone były z męką Chrystusa. Pospolita nawet na dzisiejszych łąkach Bylica piołun miała być gorzkim pokarmem dla niewiernych. Niewiele osób wie, że jest to roślina trująca, odstraszająca myszy, mole oraz roztocza. W Szwajcarii wyprodukowano pierwszą piołunówkę, destylując nalewkę z piołunu, anyżku i innych ziół. Po rozcieńczeniu uzyskiwano z niej słynny absynt, silnie uzależniający napój, rozsławiony przez francuską cyganerię.

Publikacja jest wypełniona bardzo ciekawymi opisami zwyczajów i tradycji kultywowanych przez Żydów, Egipcjan, Rzymian i inne, starożytne ludy.

To fascynująca lektura w wyjątkowej szacie graficznej.

Polecam. Oprawa twarda, szyta, większy format, papier matowy, spis ilustracji, indeks polskich i łacińskich nazw roślin, bibliografia.

Dzikie żądze. Bronisław Malinowski nie tylko w terenie

 

 

Autor: Grzegorz Łyś
Wydawnictwo WAB

 

Grzegorz Łyś jest absolwentem Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego, wieloletnim współpracownikiem „Rzeczpospolitej”, autorem artykułów o tematyce historycznej i turystycznej.

W swojej książce opisuje dokonania Bronisława Malinowskiego, który zyskał sławę pierwszego antropologa. „Zszedł z werandy” kolonialnej rezydencji i stanął twarzą w twarz z „dzikim”. Był osobą wpływową i dociekliwą. Zaglądał tubylcom do garnków, pytał o życie pozagrobowe i upodobania seksualne, wypływał z rybakami na połowy, brał udział w magicznych rytuałach i tańcach. Wszystkie swoje obserwacje i przemyślenia skrzętnie notował. Zostawił po sobie tysiące zapisanych stron, wywiadów z wodzami i naczelnikami, skarg porzuconych żon i mężów, sekretów czarowników i streszczeń mitów. Wszystko to złożyło się na kompletny obraz plemiennej kultury, do dzisiaj uważany za jedno z najdoskonalszych osiągnięć antropologii społecznej.

Malinowski zrobił błyskotliwą karierę naukową. Był jednym z ojców założycieli współczesnych nauk społecznych, pierwszym szefem katedry antropologii społecznej w London School of Economics, Profesorem Yale, doktorem honoris causa Uniwersytetu Harvarda, charyzmatycznym wykładowcą, doradcą brytyjskiego rządu w sprawach polityki kolonialnej. W swym rodzinnym kraju był prawie nieznany.

Autor w barwny sposób opisuje dzieciństwo i młodość bohatera. Poznajemy dziewiętnastowieczny Kraków, miasto owładnięte smutkiem i malarią. Pomimo wszechobecnej melancholii krakowianie uwielbiają organizować widowiska, obchody patriotyczne, odsłonięcia pomników i huczne pogrzeby. Duchy zmarłych artystów nigdy nie opuszczają miasta, zostają w krakowskich piwnicach. Ta atmosfera ostentacyjnego patosu jest dla Malinowskiego odpychająca. Najlepiej czuje się za granicą, z dala od Mickiewiczowskiego romantyzmu.

Grzegorz Łyś wspaniale oddaje ducha epoki. Odkrywa małe grzeszki rozpustników, plagę prostytucji i rozprzestrzenianie się chorób wenerycznych. Na początku lat osiemdziesiątych XIX wieku w Krakowie jeden prąd przybiera na sile – chorobliwa obsesja na tle płci i życia seksualnego. Wtedy właśnie, 7 kwietnia 1984 roku, przychodzi na świat Bronisław Malinowski, późniejszy autor „Życia seksualnego dzikich”.

Książka jest bardzo interesującą próbą sportretowania wybitnego człowieka, odkrywcy i badacza. Język, którym posługuje się autor jest przystępny, okraszony anegdotami i cytatami z zapisków bohatera.

Polecam. Oprawa twarda, szyta, czarno-białe zdjęcia, bibliografia.

Rzemieślnicy. 10 inspirujących historii o pracy ludzkich rąk

Wywiad przeprowadzili: Katarzyna Młynarczyk i Bartłomiej Rak
Wydawnictwo: Znak Koncept

 

 

 

 

 

Książka właścicieli krakowskiej piekarni rzemieślniczej i założycieli firmy konsultingowej Socjomania. Katarzyna Młynarczyk i Bartłomiej Rak stworzyli wzorem dziewiętnastowiecznych „pokojów do śniadań” gastronomiczny Handelek czyli miejsce będące rodzajem lokalnego ryneczku. Znaleźli też sposób na zagospodarowanie niesprzedanego pieczywa. Produkują z niego wysokoprocentową okowitę. Właściwie mogliby dołączyć do bohaterów książki „Rzemieślnicy”, których spotkali podczas licznych podróży po Polsce lub dowiedzieli się o nich o znajomych i z mediów społecznościowych.
Przedstawiają sylwetki ośmiu osób, czasem nowicjuszy odkrywających nieznaną im wcześniej działalność a czasem kontynuujących rodzinną tradycję. Wśród nich są kucharz, który kształcił się na bankiera, muzykolodzy, którzy zajęli się renowacją obuwia, piwowar mydlarz oraz kontynuatorzy rodowych biznesów winiarze, cieśla, gorzelnik i rolnik. Bohaterów książki łączy pasja, wytrwałość i szacunek do odbiorców, produktu i jego składników. Wywiady nie są polukrowaną wizją sukcesu.To wartościowa, inspirująca lektura i świetna promocja rodzimego rzemieślnictwa. Zaprezentowane w tomie firmy są niszowe i mniej znane z kilkoma wyjątkami jak np. Bio Babalscy czy Mydlarnia Cztery Szpaki. Obok treści uwagę czytelnika z pewnością przyciągnie estetyka wydania książki.

Wydanie w miękkiej oprawie, klejone, na papierze kredowym. Zawiera bibliografię i przypisy.

Liczy się każdy oddech

 

Autorzy: Andrzej Dziedzic, Joanna Głuchowska
Wydawnictwo Literackie

 

Andrzej Dziedzic jest pasjonatem sportów wodnych, absolwentem AWF, płetwonurkiem, surferem. Wspólnie z Joanną Głuchowska, życiową partnerką, prowadzi klub pływacki i organizuje aktywne wyjazdy dla dorosłych.

W wieku dwudziestu czterech lat dowiedział się, że cierpi na nieuleczalną chorobę, złośliwy nowotwór układu chłonnego. Książka jest rodzajem dziennika prowadzonego przez parę młodych ludzi, którzy właśnie kończą studia i marzą o wspaniałej przyszłości, rodzinie, domu, karierze zawodowej. Czytelnik zanurza się w ich codzienność, która składa się ze zwykłych rytuałów, pracy i treningów.

Zły stan zdrowia Andrzeja niepokoi Joannę. Ciągle kaszle, na szyi pojawiają się opuchnięte żyły. Lekarz podejrzewa guza tarczycy. Tak rozpoczyna się maraton po przychodniach, poradniach i szpitalach. Kolejne badania potwierdzają diagnozę. Dzięki przyjaciołom Andrzej trafia w dobre ręce i natychmiast rozpoczyna leczenie. Pobierane są wycinki guza do badania. Cała rodzina jest sparaliżowana strachem, cierpieniem, które spadło na nią nieoczekiwanie, na początku dnia, u progu życia.

W piątkowy wieczór w Warszawie, otwierają się kluby, dyskoteki. Ludzie spotykają się ze znajomymi, piją kawę w nastrojowych kawiarenkach. Ale Joanna jest już w innym świecie. Jej beztroski czas właśnie się skończył. Musi powstrzymać łzy i być podporą dla Andrzeja. Przez kolejne dwa lata będzie go wspierać w najtrudniejszych chwilach, podczas chemioterapii, badań i operacji.

Choroba pozostawi po sobie zgliszcza. Organizm przyzwyczajony do ogromnej ilości leków długo będzie wracał do równowagi, także psychicznej. Andrzej chce jak najszybciej zacząć normalnie żyć.

Książka jest bardzo ciekawym zapisem wydarzeń. Czytelnik razem z bohaterami przeżywa dobre i złe wiadomości. Utwierdza się w przekonaniu, że życie jest kruche i trzeba cieszyć się każdą chwilą.

Polecam. Oprawa miękka, klejona.

Chciałem być piosenkarzem

 

Autorka: Anna Bimer
Wydawnictwo Rebis

 

Anna Bimer jest dziennikarką, pisarką, autorką i współautorką książek „Być córką i nie zwariować” oraz „Trzeba krzyczeć w obronie deptanych wartości. Rozmowa z Ojcem Ludwikiem Wiśniewskim OP” (p. 1/2020). Wcześniej przeprowadzała wywiady z Krzysztofem Krawczykiem, między innymi dla magazynu popkulturowego „Machina”. Długo planowała napisać o nim książkę, ale prace nad nią przerwała pandemia, a potem choroba artysty.

Ostatecznie powstała biografia, w której autorka nie ucieka od trudnych tematów. Wspomina niezręczną sytuację po śmierci Krawczyka, konflikt żony z odrzuconym synem. Uważa, że mistrz należał do wszystkich fanów i nie powinien być przez nikogo zawłaszczany. Tym bardziej, że chętnie dopuszczał do siebie media, a nawet opowiadał o pikantnych szczegółach swojego pożycia małżeńskiego. Lubił dzielić się z ludźmi swoim głosem. Nie chciał być nazywany celebrytą. W dzisiejszych czasach taka powściągliwość uderza. Był twarzą, ikoną czasów PRL-u, kiedy to planowało się kolejne występy, a nie karierę. Wtedy piosenkarz musiał porwać publiczność w zaledwie trzy minuty.

Krawczyk był człowiekiem cierpliwym i potrafił przeczekać nową falę młodych wykonawców, wyciskających z siebie niebotyczne wokalizy. Czekanie oznaczało jednak problemy finansowe, nieudane inwestycje, angażowanie się w złe projekty muzyczne. Artysta nie nadawał się na biznesmena. Miał tylko jeden dar – oryginalny głos, nastrojowy, ciepły, naturalny.

Dzięki Markowi Kościkiewiczowi i współpracy z Goranem Bregoviciem powrócił na scenę w nowej odsłonie. Jako facet po przejściach, który na własnej skórze przekonał się czym jest amerykański sen, brak pieniędzy, fizyczna praca, uzależnienie od narkotyków. Przeżył dwa wypadki samochodowe. Miał zmasakrowaną twarz i sztuczne oko. Ameryka oduczyła go udawania. Nawrócił się i do końca życia gorliwie się modlił.

Autorka przybliża czytelnikowi historię kariery artystycznej Krzysztofa Krawczyka, przypomina losy Trubadurów, nieudane małżeństwa, wygrane festiwale, podbój zagranicznych rynków, sukcesy i porażki.

Choć po śmierci artysty nastąpił wysyp reportaży poświęconych artyście, publikacja porządkuje pewne informacje i z pewnością przypadnie do gustu miłośnikom jego talentu.

Oprawa twarda, szyta, czarno-białe zdjęcia.

Poza możliwe

 

Autor: Nimsdai Purja
Wydawnictwo Bezdroża

Nimsdai Purja urodził się w Nepalu. Służył w elitarnej jednostce Brytyjskich Sił Zbrojnych. Zrezygnował z pracy w wojsku, by skoncentrować się na pasji wspinaczkowej i eksploracyjnej. W nieco ponad sześć miesięcy zdobył wszystkie czternaście szczytów Korony Himalajów i Karakorum. Tym samym pobił rekord czasu wejścia, ustanowiony przez koreańskiego alpinistę Kim Chang-ho. On potrzebował aż siedmiu lat i dziesięciu miesięcy.

Nimsdai nie boi się śmierci, wierzy w siebie. Wspinaczkę traktuje jak misję wojskową. Pokazuje środkowy palec wszystkim tym, którzy porównywali jego plany do próby dopłynięcia na Księżyc. Jest bardzo sprawny fizycznie i ma imponujące zdolności do regeneracji. Inni himalaiści po kilku krokach potrzebują zatrzymać się, aby uspokoić oddech. On w tym samym czasie robi aż siedemdziesiąt kroków.

Urodził się w ubogiej rodzinie i w młodości nie było go stać na podróż w stronę Everestu. Gdy jako młody żołnierz przeniósł się do Anglii, koledzy pytali czy wspinał się na Everest, skoro pochodzi z Nepalu. Wstydził się, że jeszcze tam nie był. W wieku dwudziestu dziewięciu lat postanowił zmierzyć się z tą górą i tak zaczęła się wielka przygoda.

Musiał nauczyć się pokory. Przekonał się, że w górach trzeba oszczędzać siły. Powoli zmieniał się ze zwykłego turysty w zawodowca. Nie pociągały go pieniądze, lubił je rozdawać ubogim. Od dziecka marzył o tym, aby służyć w wojsku i odbierać nepalskim bogaczom nieuczciwie zdobyty majątek. Małżeństwo jego rodziców było mezaliansem. Rodzice pochodzili z dwóch różnych kast społecznych. Zarobki ojca nie wystarczały na utrzymanie licznej rodziny, dlatego matka musiała także pracować To od niej Nimsdai przejął etos pracy. Dzięki pomocy finansowej starszych braci mógł uczyć się w szkole z internatem. Jako pięciolatek wiedział już jak przetrwać w trudnych warunkach. Musiał być twardy i walczyć o swoje. Chorował na gruźlicę i astmę, ale pokonał te choroby. Wierzył w siłę pozytywnego myślenia. Był ludzkim antybiotykiem, ufał swojej umiejętności zdrowienia.

Autor w reporterskim stylu opisuje kolejne szczeble wojskowej kariery i górskie podboje. Książka jest ciekawa i wciągająca. Nie ma w niej jednak miejsca na ludzkie słabości, porażki, poetyckie opisy krajobrazu.

Lektura z pewnością zaciekawi czytelników zainteresowanych alpinizmem i sportową rywalizacją.

Oprawa twarda, szyta, kolorowe zdjęcia, na końcu porady dla wspinaczy, lista rekordów pobitych przez autora, przypisy tłumacza do wydania polskiego.

Oprawa miękka, klejona.